The post බටලන්දෙන් ඇවිළෙන ගිනිදැල් නිවෙන්නේ කෙසේද? appeared first on විවරණ.
]]>පුදුමයකට මෙන් නැවත වරක් බටලන්ද දේශපාලන කරලියේ උණුසුම් මාතෘකාවක් බවට පත්විය. ඒ අල් ජසීරා රූපවාහිනියෙන් ප්‍රචාරය වූ සම්මුඛ සාකච්ඡාවක දී හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ කළ ප්‍රකාශයක් සමග ය. අල් ජසිරා විචාරකයාගේ ප්‍රශ්නයකට පිළිතුරු දුන් රනිල් වික්‍රමසිංහ බටලන්ද කොමිසමේ වාර්තාවක් නැතැයිද එමනිසා එවැනි වාර්තාවක් ගැන තමාගෙන් ප්‍රශ්න නොකළ යුතුයැයිද ඔහුටම සුපුරුදු උද්ධච්ඡ ලීලාවෙන් පිළිතුරු දුන්නේය. බටලන්ද ගැන වාර්තාවක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත්ව නැතැයි රනිල් වික්‍රමසිංහ සාක්ෂියක් වශයෙන් සහතික වූයේය.
දශක ගණනාවක් නිෂ්ක්‍රීයව තිබු සේවා නූලක් ගිනි ගත්තේ ඉන් පසුවය. පසුගිය කාලය පුරාම ජනතාවගෙන් වසං කර තිබු විවිධ අක්‍රමිකතා සහ දූෂණ හෙළි කිරීමේ නිමාවක් නැති කාර්යකට උර දි සිටින ජාතික ජනබල වේගයේ ආණ්ඩුවට මෙය මාහැඟි අවස්ථාවක් විය. බටලන්ද කොමිසමේ වාර්තාවක් තිබෙන බව පැවසු සභානායක බිමල් රත්නායක එය වහාම පාර්ලිමේන්තුවේ සභා ගත කරන බවට සහතික වූයේය. ඉන් නොනැවතී ඒ සඳහා දින දෙකක පාර්ලිමේන්තු විවාදයක් පැවැත්වීමට තම ආණ්ඩුව සූදානම්යැයි කීවේය. පුවත් පත් වාර්තා අනුව සිංහල දෙමළ අවුරුද්දෙන් පසුව එම විවාදය පැවැත්වීමට දින වෙන් කර ඇත.
යෝජිත පාර්ලිමේන්තු විවාදය ගැන මුළින්ම කිව යුත්තේ පාර්ලිමේන්තුවේ පැවැත්වෙන අනෙකුක් විවාද මෙන් එය නිසැකයෙන්ම නිදහසේ මඩ ගසා ගැනීමකින් කෙළවර වන බව ය. දැනටමත් භීෂණ කාලයේ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ සන්නද්ධ අංශය වූ දේශප්‍රේමී ජනතා ව්‍යාපාරයෙන් ඝාතනය කරන ලදැයි කියන එක්සත් ජාතික පාක්ෂිකයන්ගේ නාම ලැයිස්තුවක් පාර්ලිමේන්තු මංත්‍රීවරියක් ඉදිරිපත් කළාය. පාර්ලිමේන්තු විවාදයේ දී මෙවැනි සිය ගණනක් වූ සිද්ධීන් නැවතත් සජීවී වනු ඇත. යුක්තිය පසිඳලීම කඩිනම් වන ආකාරයක් හෝ මෙවැනි සිද්ධීන් දකුණේ හෝ උතුරේ නැවත සිදු වීම වැළැක්වීමට ගත යුතු ක්‍රියා මාර්ග සහ ප්‍රතිපත්ති තීරණ කිසිවක් පාර්ලිමේන්තු විවාදයෙන් පැහැදිලි වේයැයි කිව නොහැකිය. විය හැකි එකම දේ දින දෙකක විවාදයක් සඳහා මහජන මුදල් අපතේ යැවීමක් පමණි. බටලන්දේ වධකාගාරයේ දී අහිමි වු ජීවිතවලට වන්දියක් හෝ එහි වින්දිතයන්ට සැනසීමක් නොලැබෙනු ඇත.
බටලන්ද වධකාගාරයේ විමර්ශන කොමිසමට අමතරව චන්ද්‍රිකා පාලනය යටතේ පත් කරන ලද වෙනත් කොමිසම් සභා වාර්තාවලින් වැරදිකරුවන්ට දඬුවම් දිමක් හෝ අපහරණය කළ රාජ්‍ය සම්පත් ලබා ගැනීමට සහ නැවත එවැනි දේ සිදු නොවීමට කිසිම පියවරක් ගත් බවක් දක්නට නැත. එම වාර්තාද බටලන්ද වාර්තාව මෙන් හමස් පෙට්ටියට වැටී ඇත.
මෙම වාර්තා සිහිපත් වන්නේ ජාතික ජන බලවේගයේ ඇමතිවරුන් දිනපතාම පාහේ පසුගිය පාලනය සමයේ සිදු කළ අකටයුතු අක්‍රමිකතා පාර්ලිමේන්තුවේ දී හෙළි කරන නිසාය. ඇත්තෙන්ම එම හෙළිදරවු කිරීම් බෙහෙවින් වැදගත් ය. ආණ්ඩුවේ සෑම මට්ටමකම වංචා දූෂණ සිදුවන බව සාමාන්‍ය දැනුම වුවත් ඒවායේ වපසරිය දැන ගැනීමට ලැබෙන්නේ මෙවැනි හෙළිදරවු කිරීම්වලිනි. එමනිසා ඒවා අගය කළ යුතුය. එහෙත් බොහෝ දෙනා නිරන්තරයෙන්ම නගන ප්‍රශ්නය මෙම හෙළිදරවු කිරීම්වලින් පසුව සිදු වන්නේ කුමක් ද යන්නයි. මෙම හෙළිදරවු කිරීම් සුපුරුදු පරිදි හමස් පෙට්ටියට නොවැටෙන බවට ඇති සහතිකය කුමක්ද? බටලන්ද කොමිසමේ ‘නිර්දේශ’ ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා නිර්දේශ ඉදිරිපත් කිරීමට කොමිසමක් නොව කමිටුවක් පත් කර ඇති බවද වාර්තා විය. කොමිසන් සභා ගැන විමර්ශනය කිරීමට ද කොමිසන් පත් කිරීමේ ඉතිහාසයක් අපට පවතින බව ද අමතක නොකළ යුතුය. එහෙත් එම වාර්තා ද වචනයට එහා යනු ඇත්දැයි ඕනෑම කෙනෙකුට ප්‍රශ්න කළ හැකිය.
පාර්ලිමේන්තුවේ හෙළිකරන ලද අපහරණ ක්‍රියාත් කොමිසන් සභාවලින් සොයාගත් තෙරතුරුත් මහජන දේපොළ අවභාවිතය සහ දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදක් වුවත් ඒවාට දඬුවම් ලබා දිය යුත්තේ අධිකරණයෙනි. ඒ සඳහා චෝදනා ගොනු කළ යුත්තේ නීතිපති විසිනි. එය කඩිනමින් සිදු වන්නක් නොවේ. ජනාධිපති අනුර කුමාර පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරය ගැන කල් නොයවාම නීති පියවර ගැනීමට අගරදගුරුතුමාට පොරොන්දු වුවද එය තවම සිදුව නැත. එමනිසා කාදිනල්තුමා අනතුරු හැඟවීමේ නිවේදනයක් ද නිකුත් කෙළේය. වත්මන් ජනාධිපතිට ඒ ගැන කඩිනමින් පියවර ගැනීමට අවශ්‍යතාවයක් තිබුණ ද පවතින ක්‍රියා පටිපාටිය අනුව එසේ වන්නේ නැත. ඊට සාධාරණ හේතු ද තිබිය හැකිය. ප්‍රමාද වී ඉටුවන යුක්තිය සමහර විට අයුක්තියක් විය හැකිය.
මින් පැහැදිලි වන සත්‍යය නම් අපේක්ෂාව කෙතරම් හොඳ වුවද පවතින ක්‍රමය යටතේ එය අවශ්‍ය වේලාවට අවශ්‍ය ආකාරයට සිදු වන්නේ නැත යන්නයි. එය ක්‍රමයේ වැරැද්දකි. සිස්ටම් චේන්ජ් එකක් ඉල්ලා සිටින්නේ එම නිසාය. ක්‍රමයේ නැතිනම් සිස්ටම් එකේ වෙනසක් සිදුවිය යුතු බවට තවත් නිදර්ශනයක් දැක්විය හැකිය. ඉන් එකක් පොලිස්පති දේශබන්ධු තෙන්නකෝන් ගේ කතා වස්තුවයි. ඔහු මාතර උසාවියේ නියෝගය නොතකා සති තුනකට ආසන්න කාලයක් සැඟවී සිටියේය. නීතිය සහ විධානය ක්‍රියාත්මක කිරීමට බැඳී සිටින ඒ වෙනුවෙන් වැටුපක් ලබන පොලිස්පති වැනි කෙනෙකු පොලීසියෙන් සැඟව සිටීම කැකිල්ලේ රජ්ජුරුවන්ගේ කාලයේ හෝ ඇසිමට නොලැබුණ කතාවකි.
සේවය අත්හිටුවන ලද නමුත් ඔහු තවමත් පොලිස්පති ය. ඔහුගේ රාජකාරි ආවරණය කරන්නේ වැඩ බලන පොලිස්පතිවරයෙකි. උසාවියට භාර වූ සේවය අත්හිටුවන ලද පොලිස්පති අද සිටින්නේ රක්ෂිත බන්ධනාගාරයේය. පොලිස්පති වශයෙන් ඔහුගේ මාසික වැටුප සහ අනෙකුග් දිමනා ද බන්ධනාගාරයට යවනු ඇත.
මෙය හාස්‍යජනක සිද්ධියක්ද නැතිනම් අප මුහුණ දී සිටින ඛේදවාචකයක්ද යන්න සොයා ගැනීමට කොමිසමක් පත් කිරීමට යෝජනාවක් ඉදිරිපත් විමට ද ඉඩ ඇත. උසාවියෙන් කට්ටි පැන සිටි පොලිස්පති සේවයෙන් ඉවත් කර ඒ වෙනුවට වෙනත් සුදුස්සෙකු පත් කිරීමට අපේ සිස්ටම් එකෙන් ඉඩක් නැත. පවතින ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව පොලිස්පති පත් කරන්නේ ව්‍යවස්ථා සභාවෙන් නිසා ඔහු ඉවත් කිරීමේ බලය ද ඇත්තේ එම සභාවටමය. එසේ නැතිනම් පාර්ලිමේන්තුවේ දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ආ යුතුය.
කෙතරම් යහපත් අපේක්ෂා තිබුණ ද පවතින ක්‍රමය යටතේ සාධාරණය හෝ යුක්තිය ඉටු කිරීම කල්ගතවන යල්පැන ගිය ක්‍රියාදාමයකට සීමා වී පවතී. මෙය නීතිය සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොව රාජ්‍ය පරිපාලනයේ සියලු අංශවලට පොදු කාරණයකි. කෙතරම් වංචා දූෂණ හෙළි කළත්, කෙතරම් වැදගත් කාලීන ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියා මාර්ග ඉදිරිපත් වුවත් සිස්ටම් එක වැඩ කරන්නේ පරණ පුරුදු ආකාරයට ය. ගෝටා ගෝ හෝම් අරගලය කළ තරුණ තරුණියන් ගාලු මුවදොර පිටියේ දී සිස්ටම් චේන්ජ් ඉල්ලා සිටියේ එම නිසාය. පවතින ක්‍රමය යටතේ ජනතා අපේක්ෂා ඉටු වෙන්නේ නැත.
නිසි වේලාවට අවශ්‍ය දෙය සිදු නොවන්නේ නම් ‘වැඩය’ කර ගැනීමට වෙනත් උපක්‍රම යොදා ගත යුතුය. අල්ලස් දීම ඉන් එකක් පමණි. කොමිස් ගැනීම තවත් එකකි. මේවා නිවැරදි කර කාර්යක්ෂම ඵලදායි මහජන සේවයක් ලබා දිමට පුද්ගලයන් හෝ තනතුරු වෙනස් කිරීම ප්‍රමාණවත් නැත. විශ්‍රාම වැටුප් හෝ වෙනත් දිමනා නොගැනීම නිල රථ, නිල නිවාස ප්‍රතික්ෂේප කිරීම නිසා සිස්ටම් චේන්ජ් වන්නේ නැත. වෙනස් විය යුත්තේ ක්‍රමයයි. පවතින ක්‍රමය පදනම්ව ඇත්තේ බලය මතය. බලය ඇති පුද්ගලයාට නීතිය නොසලකා වුවද ක්‍රියා කළ හැකිය. විධායක ජනාධිපති සතුව ඇත්තේ ද එම බලයයි. ජනාධිපතිවරුන් නීතිය නොසලකා කටයුතු කළ විට ඊට මුක්තියක් ද හිමි කර ගත හැකිය. ඒ ගැන නිදසුන් දැක්විම අනවශ්‍ය ය. පසුගිය වසර හැත්තෑ ගණනක ඉතිහාසය එයයි.
එමනිසා පාර්ලිමේන්තුවේ විවාද කිරීමට අමතරව යුක්තිය සහ සාධාරණය ඉටු කිරීමටත් නීතිය සහ විධානය නිසි පරිදි ක්‍රියාත්මක වීමටත් පවතින බල ව්‍යුහයේ වෙනසක් සිදු කළ යුතුය. ජනතාව වෙනුවෙන් පවතින ආයතන සහ ජනතා නියෝජිතයන් ජනතාවට වගවෙන ව්‍යුහාත්මක වෙනස්කම් කළ යුතුය. විධානය සහ බලය පුද්ගලයාගේ පරමාධිකාරයක් නොව ජනතාවගේ උරුමය බවට පත් කළ යුතුය. එය කල් දැමීම හෝ නොසලකා සිටීම තවත් බටලන්ද වැනි වධකාගාරත් දේශබන්ධු වැනි පොලිස්පතිලාත් පෝෂණය කරන උපක්‍රමයකි.
බටලන්ද කොමිෂන් සභාවේ වාර්තා පහත දිගු මගින් බා ගත කළ හැකිය.
- බටලන්ද නිවාස යෝජනා ක්‍රමයේ නීති විරෝධී රැදවුම් ස්ථාන හා වධකාගාර පිහිටුවා පත්වාගෙන යාම පිළිබද පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභාවේ වාර්තාව-සිංහල
- බටලන්ද නිවාස යෝජනා ක්‍රමයේ නීති විරෝධී රැදවුම් ස්ථාන හා වධකාගාර පිහිටුවා පත්වාගෙන යාම පිළිබද පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභාවේ වාර්තාව-දෙමළ
- බටලන්ද නිවාස යෝජනා ක්‍රමයේ නීති විරෝධී රැදවුම් ස්ථාන හා වධකාගාර පිහිටුවා පත්වාගෙන යාම පිළිබද පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභාවේ වාර්තාව-ඉංග්‍රීසි
The post බටලන්දෙන් ඇවිළෙන ගිනිදැල් නිවෙන්නේ කෙසේද? appeared first on විවරණ.
]]>The post ‘ආනන්දපුරම්’; බතලේගොඩ වතු කම්කරුවන්ගේ අරගලයක ආනන්දය.. appeared first on විවරණ.
]]>කුලී කරුවන් එහෙමත් නැත්නම් අර්ධ වහලුන් ලෙසින් මෙකි පිරිස් රැගෙන යන ගමන් මග කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කය ඔස්සේ වැටී තිබේ. අද වන විට කෝපි, තේ වැවිලි දිස්ත්‍රික්කයේ දක්කනට නැතත්, රබර් හා පොල් වගාව යහමින් පවතී. ඒ අනුව හෙක්ටයාර් 250 කට වැඩි වපසරියකින් යුත් රබර් වතු පහකි. අවසන් වරට 2012 වසරේදී ජන සංඛ්‍යා හා සංඛ්‍යා ලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව පැවැත්වූ සංගණන වාර්තාවන්ට අනුව දිස්ත්‍රික්කයේ වෙසෙන මලෛයහ ජනගහනය 2594 කි. ඉන් 147 ක් නාගරිකවත්, 1247 ක් ගම් වලත්, 1200 ක් වතු ආශ්‍රිතවත් දිවි ගෙවති.
කම්කරු සටනේ ඇරඹුම
කුරුණෑගල – දඹුල්ල ඒ 6 මාර්ගයේ ඉබ්බාගමුවෙන් හැරී ‘රණවිරු ගම’ පාර ඔස්සේ කිලෝ මීටර් තුනක් පමණ ගමන් කළ විට බතලේගොඩ රබර් වතු යාය දිස් වේ. බතලේගොඩ වැව ආසන්නේ පිහිටි නිසා වතු යායට එම නම ලැබී තිබේ. අක්කර 281 කින් යුත් මෙම වත්ත පවුල් දහයක් හරහා හිමිකාරිත්වය බෙදී යන්නකි. වසර 135 කට වැඩි කාලයක් සොච්චම් වැටුපකට කෙතරම් වැඩ කළද වත්තේ කම්කරුවන්ට ඔවුන්ටම කියා නිවසක් හෝ එක් බිම් අඟලක් හිමි නොවිණි. දුෂ්කර වැඩ කොන්දේසි හා දරිද්‍රතාවය ඔවුන්ව තව දුරටත් වත්තේ ලයින් කාමරයට කොටු කෙරිණි. අධ්‍යාපන, සෞඛ්‍ය පහසුකම් අවම මට්ටමක පවතින බතලේගොඩ ලයින් කාමරවල වෙසෙන කම්කරුවන්ට දැඩි පීඩාවක් ගෙන එන්නේ වැසි සමයේදීය. ඔවුන්ගේ වැසිකිළි ඉදිකොට ඇත්තේ ලයින් කාමරවලට මද දුරක් මෙපිටින් බැවින් රාත්‍රියේදී හා වැසි කාලයේදී ඒවා භාවිතය මහත් දුෂ්කරය.
වත්තෙන් කොටසක් පෞද්ගලික ආයෝජකයෙකු වෙත විකිණීමට හිමිකරුවන් සුදානම් වීමත් සමගින් 2023 මැයි මාසයේදී කම්කරුවෝ බලහත්කාරයෙන් බිම් කැබලි අත්පත් කර ගත්හ. ඒ රබර් වගාව අත්හැරිමෙන් වල් වැවී තිබුණු වත්තේ ඉඩම් කොටසකි. සෑම පවුලකටම පර්චස් 20 බැගින් සීමා මායිම් සටහන් කෙරිණි. මුල් කාලීනව පවුල් 300 ක් පමණ දිවි ගෙවුවද, වැඩ කප්පාදුව ඇතුළු අනෙකුත් පහසුකම් නොමැති කම හේතුවෙන් 200 කට වැඩි පවුල් ප්‍රමාණයක් බතලේගොඩ වත්ත හැර දමා ගියහ. අවසානයේ ඉතිරි වුයේ කිසිදු හව්හරණක් නොමැති පවුල් 28 ක් පමණි.ඉන් පවුල් 18 කට පමණක් වත්තේ වැඩ ලැබුණු අතර සෙසු කම්කරු පවුල් ලයින් කාමර වලින් පිටමං කිරීමේ ප්‍රයත්නය වතු හාම්පුතුන් විසින් අඛණ්ඩව දියත් කෙරිණි.
ඉඩම් ප්‍රශ්නය මුල් කරගනිමින් කම්කරුවන්ව වත්තෙන් දොට්ට දැමීමේ අරමුණින්, පොලිසිය කැඳවූ වතු හිමිකරුවෝ ස්ත්‍රියක් ඇතුළු කම්කරුවන් හය දෙනෙකුට එරෙහිව අධිකරණය හමුවේ නඩු ගොනු කළේ ඓතිහාසික 1953 කම්කරු හර්තාලයට 70 වසක් සපිරෙන 2023 අගෝස්තු 12 වැනිදාය. ඒ වත්තට අයත් ඉඩමක් අයුතු ලෙස එළිපෙහෙළි කිරීම, වගාවන්ට හානි කිරීම වැනි චෝදනා එල්ල කරමින්ය. එම ඉඩම් කොටසේ ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම නවතාලන අතුරු තහනම් නියෝගයක් පනවන්න යැයි ද බතලේගොඩ වතු හිමියෝ ඉල්ලා සිටියහ. එහෙත් මෙම අසාධාරණ ක්‍රියාවලියට එරෙහිවූ ගොවි -කම්කරු හා ආන්තික සමාජ කොටස්වල ප්‍රශ්න කෙරෙහි මැදිහත්වීමේ ඉතිහාසයකට හිමිකම් කියන ඉබ්බාගමුව දේවසරණ සංවර්ධන කේන්ද්‍රය, මහනුවර සමාජ සංවර්ධන ආයතනය ඇතුළු කොළඹ සිවිල් සමාජ සංවිධාන වල පෙනී සිටීම කම්කරුවන්ට මහත් අස්වැසිල්ලක් විණි.
පර්චස් 10 ක ඉඩම් උරුමය
අවසානයේ වත්ත විකිණීමට එරෙහිව සිවිල් සංවිධානවල මැදිහත් වීමෙන් කුරුණෑගල දිසා අධිකරණයේ නඩු මගට පිවිසි කම්කරුවන්ට ඔවුන්ගේ පවුල් 28 ක් වෙනුවෙන් පර්චස් 10 බැගින් ලබාදීමට වතු හිමියෝ එකඟ වුහ. ඒ දෙපාර්ශ්වය අතර 2024 ජුලි මාසයේදී අත්සන් තැබුණු ගිවිසුමක් අනුවය. වත්තේ හින්දු කෝවිල පිහිටා ඇති ඉඩම කම්කරුවන්ගේ ආගමික වතාවත් සඳහා ලබා දීමට වතු හාම්පුතුන් එකඟ වූ අතර කෝවිල් සභාවේ අනුමැතිය පරිදි ළමා, කාන්තා,තරුණ ක්‍රීඩා හා සමාජ සත්කාර වැඩසටහන් වෙනුවෙන් ද අවසර ලැබුණි.
වතු කම්කරුවන්ට ලබා දෙන පර්චස් 10 ක ඉඩම වෙනුවෙන් ස්ථිර ඔප්පු ලැබෙන අතර මාස හයක් ඇතුලත එනම් 2025 ජනවාරි 23 වැනිදා වන විට කම්කරුවන් සිය ලයින් කාමර වලින් ඉවත් විය යුතුය. ඊට ප්‍රථම ලැබුණු ඉඩමේ තාවකාලිකව හෝ නිවසක් ඉදිකරගැනීමේ අභියෝගයට ඔවුන් මුහුණ දෙන්නේ ඊට අවශ්‍ය මුදල් නොමැතිකමය.
2024 අප්‍රියෙල් මස වන තෙක්ම බතලේගොඩ කම්කරුවන්ගේ දිනෙක වැටුප වුයේ රුපියල් 750කි. දේවසරණ සංවර්ධන කේන්ද්‍රය හා සමාජ සංවර්ධන ආයතනය ඇතුළු සිවිල් සංවිධානවල මැදිහත්වීමෙන් කම්කරු දෙපාර්තමේන්තුව හරහා ඔවුන්ගේ වැටුප රුපියල් දහස දක්වා හිඟ මුදල් ද සමගින් ලබාගැනීමට හැකි විය. ඒ අනුව සේවක භාරකාර අරමුදල් ද ක්‍රමවත් කර ගැනීමට ඔවූහු සමත් වූහ. එහෙත් නව නිවසක සිහිනය සැබෑ කරගන්නට එම මුදල් කිසිසේත් ප්‍රමාණවත් නොවිණි.
ඉතාමත් පහල ආර්ථික මට්ටමක සිටිය ද, කම්කරු පවුල් 10 ක් තමන්ගේ උත්සාහයෙන් නිවාස ඉදිකිරීමේ පදනම දමා ගැනීමට සමත් විය. එහෙත් ඉතිරි පවුල් 18 ට තාවකාලිකව විසීමටවත් ඉදිකිරීමක් කරගන්නට හැකියාවක් නොමැතිව අසරණ වුයේ හිස් ඉඩම් කැබැල්ල පමණක් අතැතිවය.
iPEN-පැල්මෙරා සුසංයෝගී දායකත්වය
නිවාස සිහිනයක සැබෑ කරගන්නට වෙර දැරූ බතලේගොඩ කම්කරුවෝ මෙතෙක් තමන්ගේ සහායට සිටී සිවිල් සංවිධාන වල පිහිට පතන්නට වුහ. විශේෂයෙන් මලෛයහ ජනයාගේ සුභාසාධනය වෙනුවෙන් මැදිහත් වන අංකුර සිවිල් සංවිධානයක් වූ iPEN [Institute for People Engagement and Network] මේ කාර්යයට අත ගසන්නේ මේ අතර තුරය. එම සංවිධානයේ ඉල්ලීම මත අඩු ආදායම්ලාභී ජනයාගේ ජිවිත ඉහළට ඔසවා තබන්නට දායකත්වයක් ලබා දෙන ඔස්ට්‍රේලියාව කේන්ද්‍ර කරගත් ‘පැල්මෙරා’ ආයතනය නිවාස 28 ක් ඉදිකිරීමට සිය මුල්‍ය දායකත්වය ලබා දෙන්නට තීරණය කිරීම බතලේගොඩ කම්කරුවන්ගේ තවත් ජයග්‍රහණයකි.
‘..මේ නිවාස ව්‍යාපෘතියට සියයට සියයක්ම දායකත්වය දෙන්නේ ‘පැල්මෙරා’ ආයතනය. කම්කරුවන් එක්ක කතා බහ කරලා ඔවුන්ට අවශ්‍ය විදිහට තමයි මේ ගෙවල් හදන්නේ. ඒකට මැදිහත් වෙලා වැඩ කරන්නෙත් මේ බතලේගොඩ ජනයාම තමයි..’
යැයි iPEN සංවිධානයේ මාධ්‍ය සම්බන්ධිකාරක සඳමාලි සෙනෙවිරත්න පවසන්නීය.
වතු හාම්පුතුන් හා කම්කරුවන් අතර වූ ගිවිසුම් ප්‍රකාරව මේ වන විට ඔවුන් සිය ලයින් කාමර වලින් ඉවත් විය යුතුය. එහෙත් නිවාස ඉදිකිරීම් තවමත් නිම කර නොමැත. ඒ ගැන අදහස් දක්වන iPEN මාධ්‍ය සම්බන්ධිකාරකවරිය;
‘..කම්කරුවෝ දැන් තමන්ගේ ඉඩම් කැබැල්ලේ තාවකාලිව ඉදිකරගත්තු තැන් වල ඉදන් වැඩ කරගෙන යනවා. කොහොමත් අපි මාර්තු 31 වැනිදා වෙනකොට මේ පවුල් වලට ඔවුන්ගේ අලුත් නිවාස බාර දෙනවා..’
ලේ,කඳුළු, දහදිය කැප කරමින් රටේ ආර්ථිකය නංවාලීමට මලෛයහ ජනයා කෙතරම් වෙහෙස වුවද ඔවුන් බොහෝ සුභසාධන ක්‍රියාවලින් බැහැර කර ඇත. එමෙන්ම කිසිදු බිම් අඟලක අයිතිය පවා ඔවුන්ට අහිමිය. එහෙත් බතලේගොඩ කම්කරුවන් නිවෙසක, ඉඩම් කැබැල්ලක උරුමය දැන් හිමි කරගෙන තිබේ. ඒ තම අයිතීන් වෙනුවෙන් සටන් කිරීමෙන්ය.
‘..පාරම්පරිකව මලෛයහ ජනතාව මුහුණ පා සිටී ලයින් කාමර දිවියට අවුරුදු 200ක් ඉක්මවුවද, පැවති රජයන් කිසිවෙක්ගේ අවධානය යොමු වුනේ නැහැ. බතලේගොඩ වත්තේ මිනිස්සුන්ගේ හිනයක්ව තිබුණු ලයින් කාමරයෙන් ස්ථිර වහලක් යට ට යාමේ සිහිනය සැබෑ කරන්නට පැල්මෙරා – iPEN සුසංයෝගය අවශ්‍ය සහාය දුන්නා. ඇත්තටම මෙය ඉඩම් හා නිවාස අයිතිය වෙනුවෙන් අඛණ්ඩ අරගලයක ඉන්න සමස්ත මලෛයහ ජනයාට ශක්තියක් වනවා නිසැකයි..’
යැයි iPEN සංවිධානයේ විධායක අධ්‍යක්‍ෂක ජිවරත්නම් සුරේෂ් පැවසුවේ අපේක්ෂා සහගතවය.
බතලේගොඩ වතු හාම්පුතුන් හා කම්කරුවන් අතර ඇතිවූ ගිවිසුම ප්‍රකාරව මෙම නිවාස ව්‍යාපෘතියත් සමග බිහිවෙන නව ගම්මානය ‘ආනන්දපුරම්‘ ලෙස නම් තැබෙනු ඇත.
ඉෂංඛා සිංහආරච්චි
The post ‘ආනන්දපුරම්’; බතලේගොඩ වතු කම්කරුවන්ගේ අරගලයක ආනන්දය.. appeared first on විවරණ.
]]>The post ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් හිට්ලර්ගේ අවතාරය..? appeared first on විවරණ.
]]>ඉතිහාසයේදී මෙවැනි ගිවිසුම්වල අවසන් ප්‍රතිපලය වුනේ කුමක්ද කියලා සොයා බැලීමකින්. මොකද ධනපතියන්ට සාමය කියන්නේ යුද විරාමයක්. වඩා ශක්තිමත් වීම සඳහා කල් ගැනීමක්.
දෙවැනි ලෝක යුද්ධයෙන් පස්සේ ඇමෙරිකාව එකග වූ “බ්‍රෙටන් වුඩ්ස් සම්මුතිය.” (Bretton Woods agreement) උදාහරණයකට ගන්න පුළුවන්. 1944 ජූලි මාසයේ ඇමරිකාවේ නිව් හැම්ප්‍ෂයර් ( New Hampshire) වලදී රටවල් 44 ක් මේ සදහා සහභාගි වුණා. දින 22ක් පුරා පැවති සාකච්ඡාවකින් පස්සේ තමයි මේ සම්මුතිය ඇතිකර ගත්තේ.
සමුළුවේ ප්‍රධානම අරමුණ වුණේ “සාධාරණ හා නිදහස් ගෝලීය වෙළෙඳාම දිරිමත් කරන සියලුම ජාතීන්ට පිළිගත හැකි ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය පද්ධතියක්” නිර්මාණය කිරීම. සෝවියට් දේශය මෙම සමුළුවට සහභාගි වුනේ නැහැ.
සමුළුවට සහභාගි වුණු බ්‍රිතාන්‍ය දූත පිරිසේ නායකයා වුණේ ප්‍රසිද්ධ ආර්ථික විද්‍යාඥයෙක් වූ ජෝන් මේනාඩ් කේන්ස් (John Maynard Keynes). ඔහු යෝජනා කළේ “ලෝක බැංකුවක් විසින් පාලනය කරනු ලබන නව ජාත්‍යන්තර මුදල් ඒකකයක් ගොඩනගන්න” ඕන කියලා. එම මුදල් ඒකකය “බැන්කෝර්” (Bancor) කියලා තමයි හැදින්වුවේ.
මේ යෝජනාවට ඇමරිකානු නියෝජිත පිරිසේ නායකයා වූ හැරී ඩෙක්ස්ටර් වයිට් (Harry Dexter White ) විරුද්ධවීම නිසා එය ප්‍රතික්ෂේප වුනා. ඒ වෙනුවට ඩෙක්ස්ටර් වයිට් යෝජනා කළේ ලෝකයේ අනෙක් රටවල මුදල් සංචිත වෙනුවට රත්තරන් ලබා දෙන්න ඇමරිකාවට පුලුවන් කියලා. හැබැයි මේ ගණුදෙණුව සිදුවන්නේ ඩොලර්වලින් කියලත් ඔහු කිව්වා.
රත්තරන් අවුන්සයක් ඩොලර් 35 ක් ලෙස තමයි ප්‍රකාශ වුණේ. අවසානයේ ඒ යෝජනාව සම්මතවීමත් එක්ක එක්සත් ජනපද ඩොලරය “ජාත්‍යන්තර සංචිත මුදල් ඒකකයක්” බවට පත් වුණා. ඒ වෙද්දී ලෝක රන් සංචිතයෙන් 59% ක අයිතිය තිබුණේ ඇමරිකාවට. ශේෂ පත්‍රය බැලුවොත් සමුළුවේ මුඛ්‍ය අරමුණ පරාද වෙලා ඇමරිකාවේ යටි අරමුණ තමයි ජයගෙන තිබෙන්නේ. සිය අරමුණ ජයගත්තත් එකගවූ සම්මුතිය වැඩිකල් ආරක්ෂා කළේ නෑ.
බ්‍රෙටන් වුඩ්ස් වලින් පස්සේ ඇමරිකානු ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය වුණා. නමුත් 60 දශකයේ ආරම්භවුනු වියට්නාම් යුද්ධයේ පිරිවැයත් එක්ක ඇමරිකානු ආර්ථිකය නැවත බරපතල පසුබෑමකට ලක්වුණා. 70 දශකය ආරම්භ වෙද්දී දරුණු අවපාතයක් කරා ඇමරිකන් ආර්ථිකය ගමන් කළා.
එවකට සිටි ඇමරිකන් ජනාධිපති රිචඩ් නික්සන් ආර්ථික අවපාතයට විසදුමක් ලෙස 1971 දී, ඇමරිකානු ඩොලරය රන් අවුන්සයකට ඩොලර් 38 දක්වා අවප්‍රමාණය කළා. මේ තීන්දුවත් එක්ක බ්‍රෙටන් වුඩ්ස් සම්මුතිය බිඳ වැටීම ආරම්භ වුණා. ලොවපුරා අවවරප්‍රසාදිත ජනතාවට දුක්බර කාලයක් උදාවුණා. අපෙත් කෑමබීම සදහා පෝලිම් යුගයක් තිබුණේ මේ කාලයේ තමයි.
මෙකී බිඳ වැටීම පරිපූර්ණ වෙමින් 1976 දී බ්‍රෙටන් වුඩ්ස් සම්මුතිය මුළුමනින් ඉවර වුණා. ලෝක ධනපති ආර්ථික ක්‍රමය නැවත වතාවක් මෙලෙස බිද වැටෙද්දී එයට පිළියමක් ලෙස ධනපති ආර්ථික විශේෂඥ ඩේවිඩ් රිකාඩෝ යෝජනාවක් ගෙනාවා.
ඔහුගේ යෝජනාව වූනේ රජය වෙළෙඳපල මිල තීරණය කිරීමේ කටයුත්තෙන් සහ රාජ්‍ය සුබසාධනයෙන් ඉවත් වෙන්න ඕන කියලා. ඒක තමයි වෙළදපල ආර්ථිකය නැතිනම් නව ලිබරල්වාදය කියන ආර්ථික න්‍යාය. 1977 සිට අද දක්වා ක්‍රියාත්මක මේ න්‍යාය ලංකාවෙ මුලින්ම ක්‍රියාත්මක කළේ ජූනියස් රිචඩ් ජයවර්ධන ජනාධිවරයා.
විවිධ පැලැස්තර අලවමින් අබල දුබල වෙමින් මෙලෙස ඇදගෙන ගිය ඇමරිකානු ආර්ථිකය අද වනවිට නැවතත් මර ඇඳට වැටිලා තිබෙන්නේ. දැන් තමන්ගේ ලාභ රේට්ටු කඩා වැටෙනවිට එලෝන් මස්ක්ලාට, සකර්බර්ග්ලාට ප්‍රාග්ධනය ප්‍රසාරනය සදහා නව භූමි අවශ්‍ය වෙනවා.
ඒ සදහා ජාතිකත්ව පදනම මත දේශපාලන, ආර්ථික, සමාජීය තීන්දු ගන්නා දේශපාලන නායකත්වයක් ඔවුන් බලයට පත්කර ගත්තා. මෙහෙම කරන්න වෙන්නේ මෙතෙක් කලක් විවිධ උපාමාරු දමමින් කරගෙන ගිය කොල්ලකෑම ජාත්‍යන්තර මංකොල්ලයක් බවට පත්කරන්න සිද්ද වෙචච නිසා.
ඔවුන් එලෙස පත්කරගත් දේශපාලන නායකත්වය තමයි ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්. ලාභ රේට්ටු කඩා වැටී ආර්ථික අවපාතයක් කරා ගමන් කරද්දී තමයි ජර්මන් බැංකුකරුවන්, මහා කොම්පැණිකරුවන් ඇඩොල්ෆ් හිට්ලර් නිර්මාණය කළේ. අද ට්‍රම්ප් කියන්නේත් එවගේම ව්‍යවස්ථාපිත රූකඩයක් විතරයි.
ට්‍රම්ප් ජනාධිපති ලෙස දිවුරුම් දීමේ උත්සවයේදී එලෝන් මස්ක් ජර්මන් නාසිවාදී හිට්ලර්ගේ ආචාර විධික්‍රමය විදහා දැක්කුවේ ඒ නිසා තමයි. ඔවුන් සූදානම් වන්නේ කඩා වැටෙන ඇමරිකන් ආර්ථිකය නැවත ගොඩගන්න ලෝකයේ ගොඩනැගෙන අනෙකුත් නිෂ්පාදන බලවේග විනාස කරන්න.
එහෙම විනාශ කරළා අළු දූවිලි මතින් අළුත් ඇමරිකන් ජාතියක් ගොඩ නගන්න. ඒකෙදි මොන තරම් මිනිස් ජීවිත ප්‍රමානයක් විනාශ වෙනවාද කියන එක එලෝන් මස්ක්ලාට වැදගත් නෑ. ඔවුන්ට වැදගත් තමන්ගේ ලාභය විතරයි. නමුත් ලෝකෙට තමන්ගේ “මාණුෂික” මුහුණ පෙන්වන්න ඕන. ඒනිසා තමයි ළමයි වඩාගෙන රැස්වීම්වලට එන්නේ. ලංකාවෙත් එහෙමනේ.
ගෙවීගිය වසර තුනක කාලයේ යුක්‍රේන යුද්ධයට ඇමරිකාව ඩොලර් බිලියන 350 ක් වැය කරලා තියෙනවා. ඊට අමතරව නේටෝවට (NATO) අයත් රටවල්ද විශාල මුදලක් රුසියාවට විරුද්ධව යුක්‍රේනයට දීලා තියෙනවා. නමුත් රුසියානු ආක්‍රමනය පසු බස්සවන්න NATO වට හැකියාවක් ලබුණේ නැහැ.
NATO කියන්නේ උතුරු අත්ලාන්තික් ගිවිසුම් සංවිධානය. (North Atlantic Treaty Organization) යුරෝපානු රටවල් 29 ක් සහ උතුරු ඇමරිකානු රටවල් 02 ක් සාමාජිකත්වය දරන අන්තර්-රාජ්‍යය හමුදාමය සන්ධානයක්. 2023 දී ෆින්ලන්තයත් මෙහි සාමාජිකත්වය ලබා ගත්තා.
ඒනිසා ඇමෙරිකාව මේ උත්සාහ කරනේ නේටෝව ලැජ්ජා සහගත පරාජයකින් බේරාගන්න. ඒ වෙනුවෙන් තමයි රුසියාව හා යුද විරාමයක යෝජනාවක් එන්නේ. ලංකාවේ රනිල් වික්‍රමසිංහගේ ආණ්ඩුව විමුක්ති කොටි සංවිධානය (LTTE) එක්ක සටන් විරාම ගිවිසුමකට ගියා වගේ. අවසානයේ LTTE ය යුදමය වශයෙන් පරාජය කළා.
ට්‍රම්ප් යුරෝපයට කළ අවවාදයෙන් සටන් විරාමයේ ව්‍යාජය තහවුරු වෙනවා. ඔහු කිව්වේ ඇමරිකාව වගේ ඉදියේදී තමන්ගේ රටවල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් වැඩි කොටසක් අවි ආයුද නිෂ්පාදනය සදහා වෙන්කරන්න කියලා. මේ වෙද්දී ට්‍රම්ප් ඇමරිකාව තුළ ආයුධ කර්මාන්තශාලා පවා ආරම්භ කරළා තිබෙන්නේ.
ඇමරිකාවේ උපාය වන්නේ පළමුවෙන්ම ගාසා තීරය අල්ලා ගනිමින් හමාස් සංවිධානය විනාශ කිරීම. දෙවනුව ලෙබනනයට ප්‍රහාර එල්ල කරමින් එය අල්ලාගෙන හිස්බුල්ලා සංවිධානය පරාජය කිරීම. ඒ අතර යේමනයේ හූති ගරිල්ලා ව්‍යාපාරය විනාශ කිරීමත් ඇමරිකන් යුද න්‍යාය පත්‍රයේ ආරම්භයේම තිබෙන්නක්.
මේ සංවිධාන තුන පළමුව විනාස කිරීමේ උවමනාව ඇමරිකාවට තිබෙන්නේ ඉරානය දුර්වල කරන්න. හිස්බුල්ලා, හමාස් සහ හූති යන සංවිධානයන්හි අවි බලය රැදී තියෙන්නේ ඉරානය මත කියන එක තමයි බටහිර පිළිගැනීම. එවගේම ඉරානය අල්ලා ගත්තොත් එහි විශාල ලෙස ඉන්ධන තිබෙනවා.
ඉරානයට පහර දෙන අතර ඇමරිකාව උත්සාහ කරාවි චීනය තුළත් සිරියාවේ මෙන් අභ්‍යන්තරික ගැටුම් ඇතිකරවන්න. කොහොම වුනත් ඇමරිකාවේ අද ප්‍රධානතම හතුරා චීනය.
චීනයේ වෙළෙඳපොළ ව්‍යාප්තිය හා තාක්ෂණයේ වර්ධනයට ඉඩදීලා ඇමරිකන් ආර්ථිකය ගොඩගන්න කිසිසේත්ම පුළුවන්කමක් නැහැ. එමනිසා චීනය බිඳ වැට්ටවීම තුළ පමණයි ඇමරිකාවට ගොඩ එන්න පුලුවන් වෙන්නේ කියන එක තමයි ට්‍රම්ප්ගේ ආර්ථික ඔස්තාර්ලාගේ විශ්වාසය.
රුසියාව ප්‍රධාන හතුරා නොවන්න එක් සාධකයක් වන්නේත් චීනය මෙන් රුසියාව සිය තාක්ෂණ, වෙළද ආධිපත්‍ය ලොව පුරා පතුරුවන්නේ නැති එක. නමුත් රුසියාවේ වැඩෙන ආර්ථික හා යුද ශක්තියත්, බහුජාතික කොම්පැණිකරුවන්ට රුසියාව තුළ රිසිසේ කොල්ලයට ඉඩනොදීමත් ඇමරිකානු ආධිපත්‍යයට අභියෝග කිරීමක්.
මෙතැනදී මතුවෙන ප්‍රධාන කරුණක් තමයි න්‍යෂ්ඨික අවි භාවිතා කළොත් මිහිතලයේ කිසිවෙක් ඉතිරි වෙන්නේ නැහැ නේද කියන සිතුවිල්ල. ඇමරිකාවේ මේවන විටත් න්‍යෂ්ඨික අවිවලින් අනතුරක් නොවී වසර ගණනාවක් ජීවත්වෙන්න පුළුවන් යටිබිම්ගත නිවාස, මාළිගා හදලා තියෙන්නේ. අවශ්‍යනම් ඒවා මිලදී ගන්නත් පුලුවන්.
අනෙක් කාරණාව තමයි න්‍යෂ්ඨික අවි තිබෙන්නා වූ රටවල ඒවා පාවිච්චි කිරීම පිළිබද සම්මුතීන් ඇතිකරගෙන තිබෙනවා. නමුත් ඇමරිකාව එලෙස ගිවිසුම්ගත වෙලා නැහැ.
ඇමරිකාව හැර අනෙක් රටවල් සිය න්‍යෂ්ඨික අවි මුදා හරින්නේ අවසන් ප්‍රහාරය විදියට. ඒත් ඇමරිකාවට අවශ්‍යනම් සිය පළමු ප්‍රහාරයම න්‍යෂ්ඨික ප්‍රහාරයක් බවට ඔවුන් තීන්දු කරළා තියෙන්නේ. එමනිසා ඇමරිකාව ඔවුන් ගේ පළමු ප්‍රහාරයම යුදවැදීමට බලාපොරොත්තු වන්නා වූ රටක න්‍යෂ්ඨික අවි ගබඩාවන්ට එල්ල කළොත් කුමක් වෙයිද? එකී රටවල් යුදමය වශයෙන් දුර්වල වෙනවා. ඒක ඇමරිකාවට වාසියක්.
ඇමරිකන් කොම්පැණිකරුවන්ගේ ප්‍රාග්ධනය ගලා යෑමට මේ මග හැර වෙනත් මගක් නැහැ. එහෙම වුනත් එයට හරස්වන ප්‍රධාන සාධකයක් තමයි ඇමරිකන් කම්කරු පංතිය. ඔවුන් මේ යුද්ධ වලින් අසීමිත විදියට බැට කාලා ඉන්නේ. එමනිසා ඔවුන්ගේ ප්‍රතිචාරය කෙසේ වේවිදැයි කියන්න අපහසුයි. ඒ ප්‍රතිචාර හමුවේ හැම තැනම විසිරුණු යුද්ධ බවට හෝ ප්‍රහාරයන් එකක් දෙකක් හමුවේ සම්මුතීන් හරහා ගමන් කරන්නත් පුළුවන්.
මේ සියල්ල හමුවේ විද්‍යාමානවන දේශපාලන කරුණක් තිබෙනවා. ඒක තමයි ගෝලීයකරණය කිව්වාට ධනපතියන්ට කිසිම දිනක ජාතික රාජ්‍ය අහෝසි කරන්න බෑ කියන එක. ඒක කරන්න පුළුවන් කම්කරු රාජ්‍යයන්ට පමණයි කියන එක ඇස්පනාපිට නැවත නැවතත් තහවුරු වෙමින් තියෙන්නේ.
මොකද ලාභය මූලික කරගනිමින් කරන්නා වූ නිෂ්පාදනයේදී ශ්‍රමිකයාට, කම්කරුවාට ඔහුගේ සාධාරණ පංගුව, සාධාරණ කොටස කවදාවත්ම ලැබෙන්නේ නෑ. එයට එරෙහිව නැගී සිටින කම්කරු පංතියේ විරෝධය යටපත් කරන්නා වූ කැරට් අලය තමයි ධනපතියන්ගේ ජාතික රාජ්‍ය කියන්නේ.
ආර්ථිකය අවපාතයට යද්දී මහා බ්‍රිතාන්‍ය යුරෝපා සංගමයෙන් ඉවත් වුණේත් ඒනිසා තමයි.
අද ට්‍රම්ප්ගේ ප්‍රධාන සටන්පාඨය බවට පත්වී තිබෙන්නේත් ඇමරිකාව හා ඇමරිකන් ජාතිය ලොව උතුම් ජාතිය බවට පත්කිරීම. හිට්ලර් කිව්වෙත් ඕකම තමයි. එහෙම මුසපත් කරළා තමයි තමන් විසින් සූරාකෑමට ලක්කරගෙන සිටින්නන් එවැනිම වූ සූරාකෑමට ලක්වූවන්ට විරුද්ධව යුද්ධයකට දක්කාගෙන යන්න හැකිවෙන්නේ. මේවා ඉතින් ලංකාවෙනුත් ඉගෙන ගන්න පුලුවන් පාඩම්.
නමුත් ට්‍රම්ප්ට පෙර හිටපු ජනාධිපති ජෝ බයිඩන් පාවිච්චි කළේ මෙයට වෙනස් උපාය මාර්ගයක්. USAID එක හරහා LGBTQ, මානව හිමිකම්, ජනමාධ්‍ය හෝ වෙනත් අරගල බිහිකිරීම. ඒ අරගල තුළින් තමනට අවනත නොවන ආණ්ඩු “සිස්ටම් චේන්ජ්” යොදා කඩා බිද දමා ඇමරිකන් හිතවාදී ආණ්ඩු බිහිකර ගැනීම.
ඒවා වෙනුවෙන් පෙනී සිටින විවිධ ක්ෂේත්‍රයන්හි ප්‍රධානීන්ට ඇමරිකාවට, යුරෝපයට ඕනෑම වෙලාවක පැමිණෙන්න වසර 05 කට හෝ 10 කට වලංගු වීසා බලපත්‍ර හෝ ඩොලර් අල්ලස් විදියට ලැබුණා. ඊට අමතරව ඇමරිකන් ශිෂ්‍යයත්ව දුන්නා.
ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් බලයට පැමිනි විගස USAID එක අහෝසි කළා. ඒ ඇයි? ඇමරිකාව අද මුහුණ පා සිටින උග්‍ර ආර්ථික අර්බූදය විසින් එලෝන් මස්ක්ලාට බලකර සිටින්නේ එතරම් දිගු කාලීන වැඩ සටහන් මේ මොහොතට නොගැලපෙන බව. ට්‍රම්ප් USAID අහෝසි කළේ ඒනිසයි.
ඉතිහාසයේ වරක් ඛේදවාචකයක් වූ දෙය නැවතත් එලෙසම සිදුවන්නේ නම් එය අවසන් වන්නේ විගඩමක් ලෙස යැයි ශ්‍රේෂ්ඨ කියමනක් ඇත. මේ ප්‍රකාශය ඉකුත් ශතවර්ෂයේ විශිෂ්ටතම චින්තකයා ලෙස ජගත් ජනමත විමසුමකින් පිළිගන්නා ලද කාල් මාක්ස් නම් පඬිවරයාගේයි.
The post ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් හිට්ලර්ගේ අවතාරය..? appeared first on විවරණ.
]]>The post ”ලිංගිකත්වයත්දේශපාලනිකයි..” – අශෝක හඳගම appeared first on විවරණ.
]]>චන්දකින්නරි, මේ මගේ සඳයි, අක්ෂය, ඇගේ ඇස අග, තනි තටුවෙන් පියාඹන්න, විදු, ඉනි අවන්, අසන්ධිමිත්තා,අල්බරෝදා වැනි ඔබේ අනෙකුත් සිනමා නිර්මාණයන් බොහොමයක් අතරින් රාණි නව සිනමා නිර්මාණය වෙනස් වන්නේ කොහොමද ?
මගේ කලින් සිනමා නිර්මාණය වූ `අල්බරෝදා` වලින් `රානි` වෙනස් වෙන්නේ කොහොමද කියල පැහැදලි කරන්න පහසුයි. මොකද මේ නිර්මාණ දෙකම අයත් වෙන්නේ චරිතාප්‍රදාන සිනමා ශානරයට. `ඇල්බරෝදා` නිර්මාණයේදී මට පරිකල්පන නිදහස වැඩියි. ඊට හේතුව වසර 100 කටත් වැඩි ඉතිහාසයක් ඇති කතාවක් නිසා ඒ චරිත අපි කවුරුත් දැකලා නැහැ වගේම දැකපු කෙනෙක් අද ජිවත්වෙන්නෙත් නැහැ. මේ නිසාම මට නිදහසේ පරිකල්පනය කරලා `අල්බරෝදා` නිර්මාණය කරන්න හැකියාව තිබුණා. එහෙත් රිචඩ් ද සොයිසා ගේ සිදුවීම ඊට වෙනස්. මේ සිදුවීමට සම්බන්ධ පුද්ගලයෝ සමහර විට ජිවතුන් අතර ඉන්නවා, රිචඩ් ඇසුරු කළ මිතුරු මිතුරියන්, හිතවතුන් ජිවතුන් අතර ඉන්නවා, ඒ කාලේ තරුණයෝ හැටියට හිටපු අපි වගේ පරම්පරාවක් තවම ජිවතුන් අතර ඉන්නවා. අනිත් දේ තමයි මේ සිද්ධිය ගැන බොහෝ දෙනා තොරතුරු දන්නවා. ඒ ටික තමයි නිර්මාණය ඇතුලේ කළමනාකරණය කරගන්නේ. ඒ අනුව මගේ පරිකල්පනය ඒ පරාමිතීන් ඇතුළේ සිමා වෙනවා. ඒ සීමාවන් ඇතුළේ තමයි මෙහි කතාව පරිකල්පනය වෙන්නේ. `රාණි` නිර්මාණයේදී මම මුහුණ දුන් ප්‍රධාන අභියෝගය ඒකයි.
ඔබත් මුහුණ දුන් භීෂණ වටපිටාවක සිදුවූ රිචඩ් ද සොයිසා පැහැරගෙන ගොස් ඝාතනය කිරීම වැනි සිදුවීමක් පදනම් කරගෙන සිනමා නිර්මාණයක් කරන්න ඔබ ප්‍රමාද වුණා නේද ? මෙතරම් කාලයක් ගතවුනේ ඇයි ? නැත්නම් අනෙකුත් බොහෝ පාර්ශවයන් මෙන් ඔබත් ඒ බිහිසුණු අතීත අත්දැකීම් අමතක කර දැම්මාද ? කොහොමද රාණි නිර්මාණයට මග පෑදුනේ ?
රිචඩ් ද සොයිසාගේ මරණින් පසු ඊට තුඩු දුන් දේශපාලන හේතු, කාරනා සම්පුර්ණයෙන්ම මර්දනයට ලක් කෙරුනා. ඊට පස්සේ ඒ දේශපාලන කතා බහ යට ගියා. රිචඩ් ඝාතනයට කලින් 89 නොවැම්බර් වලදී විජේවීර ඝාතනයත් සමඟ තරුණ පරම්පරාව හැටියට අපට තිබුණු දේශපාලන බලාපොරොත්තු හෝදා පාලුවට ලක්වුනා. ජනතා අරගලය එහෙමත් නැත්නම් විකල්ප දේශපාලනය වෙනත් මුහුණු වරකින් නැවත හිස ඔසවන්න පටන් ගත්තේ 90 දශකයේ අග,2000 මුල ඉඳන්. ඒ වෙනකොට අපිට මුහුණ දෙන්න වුනු දරුණු තත්වයක් තමයි උතුරේ තිබුණු අරගලය. අපි ඒ දේශපාලන පසුබිම් පිළිබඳව අපේ නිර්මාණ තුලින් කතා කළා. `මේ මගේ සඳයි` සිනමා කෘතියත්, `සින්තටික් සිහිනය` ටෙලි නාට්‍ය ගත්තත් එක්තරා විදිහකට අඩු වැඩි වශයෙන් අපි යුද්ධය පිළිබඳව කතා කළා.
`මේ පාරෙන් එන්න`, `නැගෙනහිර වෙරළෙන් ඇසෙන` ටෙලි නිර්මාණයන් හා `ඉනි අවන්` සිනමා නිර්මාණයෙන් පශ්චාත් යුද අත්දැකීම් ගැන කතා කළා. ඒ අනුව අපේ අවධානය වෙන පැත්තකට යොමු වුණා.
මේ යුගය වන විට අපිට නැවත වතාවක් ඒ අතීතය ගැන සන්සුන්ව හිතන්න, ආපසු හැරී ඒ කෙරෙහි බැල්මක් හෙළන්න පුළුවන් කමක් ලැබී තියෙනවා.
“රාණි“ නිර්මාණයට අවස්ථාව ලැබෙන්නේ අහඹුවක් විදිහටයි. ඉතිං මම ඒ අවස්තාව ගත්තා. රිචඩ් මරා දැමීම පමණක් නොව ඒ කාලේ සිදුවූ දේවල් ඉතිහාසයෙන් අමතක කළ යුතු දේ නොවේ. මගේ නිර්මාණ වල ඉතිහාසය ගැන කතා කලොත්, ඒවා අඩු වැඩි වශයෙන් සාකච්ජා වෙලා තියෙනවා වුනාට මෙය එක්තරා හිඩැසක් තමයි. ඒ හිඩැස පුරවන්න අවස්තාව ලැබුණු වෙලාවේ මම එය ප්‍රයෝජනයට ගත්තා.
ඇත්තටම පසුගිය වකවානුවේ අපේ අවධානය යොමුවෙලා තිබුනේ යුද්ධයට.
රෝහණ විජේවීර ගැන කියවෙන “ගින්නෙන් උපන් සීතල“ සිනමාපටය නිර්මාණය වුනෙත් මෑත කාලීනවයි.
88 /89 යුගය ගැන 1996 දී මම නිර්මාණයකින් කතා බහ කරලා තියෙනවා. ඒ “සඳ දඩයම“ තුලින්. ඒත් ඒ නිර්මාණය තාක්ෂණික හේතු නිසා ප්‍රදර්ශනය කරන්න බැරි වුණා. ඒ යුගයේ වටපිටාව ගැන කිසියම් දුරකට කතා කරන්න `සඳ දඩයම` තුලින් මම උත්සහ දැරුවා.
වේදිකාව, සිනමාව, ටෙලිවිෂනය, ලේඛනය, ගීත රචනය, කවි, කෙටිකතා වගේම ඔබ හොඳ චිත්‍ර ශිල්පියෙකුත් වෙනවා. ඒ වගේම අත් දැකීම් සපිරි සංස්කෘතික -දේශපාලන ක්‍රියාධරයෙක්. අනෙක් පැත්තෙන් ඊට හාත්පසින් වෙනස් වන ඔබ විද්‍යා උපාධිධාරියෙක්. එංගලන්තයේදී ආර්ථික විද්‍යාව ගැන වැඩි දුර අධ්‍යාපනය ලැබුවෙක්. ඒ වගේම ශ්‍රීලංකා මහ බැංකුවේ උසස් නිලධාරියෙක්. මේ භූමිකා හරහා ඔබ කලාවේ නිරත වෙන්නේ, නිර්මාණයන් කරන්නේ හුදු විනෝදාස්වාදය වෙනුවෙන්ද? නැත්නම් සමාජ මෙහෙවරක් විදිහට ද ?
සිනමාවේ හෝ වේදිකාවේ වේවා මම කලාවේ නිරතවෙන්නේ සමාජ මෙහෙවරක් විදිහටවත්, විනෝදාස්වාදය වෙනුවෙන් වත් නොවේ, ආත්ම ප්‍රකාශණයක් විදිහට. ඒ ප්‍රකාශනයන් පෙරලා යම් සමාජ මෙහෙවරක් වෙන්න පුළුවන්. තවත් කෙනෙකුට මගේ නිර්මාණ ප්‍රකාශනයන් විනෝදාස්වාදයක් ලෙස දකින්නත් පුළුවන්. මගේ නිර්මාණ කාර්ය නම් ආත්ම ප්‍රකාශනයයි.
ජාතික ප්‍රශ්නය මුල් කරගෙන, එහෙමත් නැත්නම් පැවති යුද්ධය පසුබිම් කරගෙන කෙරුණු ඔබේ නිර්මාණයන්ට මෙන්ම අනෙකුත් නිර්මාණ කෙරෙහිද නොයෙකුත් වාරණ, තර්ජන ගර්ජන අපවාද එල්ලවුනා. ඒවා ඔබේ නිර්මාණයන්ට ශක්තියක් වුණා ද ? නැත්නම් ඒ නිසා ඔබේ දේශපාලනික හා සමාජ මතවාදයන් වෙනසකට ලක් වුණා ද?
තර්ජන ගර්ජන හේතුවෙන් මගේ මතවාදයන් වෙනසකට ලක්වුණේ නැහැ තවදුරටත් ශක්තිමත් වුණා මිසක්. මගේ මතවාදයන් වෙනස් වෙන්න බලපෑවේ මම ලබපු අත්දැකීම් හා දැනුම. ලෝකය දැකීම හා පොත පත ඇසුරින් ලැබුණු දැනුම මගේ දැක්ම වෙනසක් කළා. තර්ජන,ගර්ජන වාරණ වලින් වුනේ ඒවගේ අවස්ථාවන්ට ශක්තිමත්ව මුහුණ දෙන්න ධෛර්යක් ලැබීමයි.
ඔබේ නිර්මාණයන් බොහොමයක් දේශපාලනික වන්නාසේම ස්ත්‍රීත්වය මෙන්ම ලිංගිකත්වයද බොහෝ ලෙස කතා තේමාවට යොදා ගන්නවා නේද?
මේ සමාජයේ ස්ත්‍රීතත්වයට හිමි වන තැන කුමක්ද? ඒ ගැන කතා කිරීමත් දේශපාලනිකයි. ලිංගිකත්වය වුනත් දේශපාලනිකයි. කිසියම් මොහොතක කිසියම් තත්වයන් තුල එම මතවාදයක් පෝෂණය කරන්නේ දේශපාලනය තමයි. අපි කුඩා අවධියේදී ස්ත්‍රීන්ට තිබුණු තත්වයට සාපේක්ෂව කිසියම් නිදහසක් අද සමාජයේ ස්ත්‍රීන් බුක්ති විඳිනවා. උදාහාරණයක් විදිහට අධ්‍යාපනය ගත්තොත් විශ්ව විද්‍යාල වලට ඇතුල්වන පිරිස් වල වැඩි ප්‍රතිශතය ස්ත්‍රීන්. ඒ කාලෙට වඩා ස්ත්‍රීන් අද පෙරමුණට ඇවිත්. මෙවර පාර්ලිමේන්තුවේත් ස්ත්‍රී බහුතරයක් ඉන්නවා. කාලාන්තරයක් තිස්සේ ගෙන ගිය දේශපාලන අරගල වල ප්‍රථිපල මත තමයි මේ සාධනීය දේවල් යම් ප්‍රමාණයකින් හෝ ඉටු වෙලා තියෙන්නේ. ලිංගිකත්වය ගත්තත් එහෙමයි . ලිංගික නිදහස එහෙමත් නැත්නම් ලිංගික ආකල්ප ගැන එදා තිබුනට වඩා නිදහසක් අද අත් විඳිනවා. ඒ අතින් ගත්තහම ලිංගිකත්වය හා ස්ත්‍රීත්වය මාතෘකාවන් තියෙන්නේ දේශපාලනය ඇතුළතයි. උදාහරණයක් හැටියට `තනි තටුවෙන් පියාඹන්න“ නිර්මාණය සලකා බැලුවොත්, එහි ස්ත්‍රීත්වය විසින් තමන්ගේ විමුක්තිය වෙනුවෙන් හුදකලා කැරැල්ලක් ගහනවා.ඒ හුදකලා කැරැල්ල පරාජය වුනත්, එතැනදී තනියම වුනත් කැරැල්ලක් ගහනවා එය දේශපාලනිකයි.
දේශීය සිනමා කර්මාන්තයේ ඔබ හඳුනා ගන්නා මුලික ගැටළු මොනවාද ? එහි හෙට දවස ගැන ඔබේ අදහස කුමක්ද?
සිනමාව කර්මාන්තයක් ලෙස ගත්තොත් එය වඩාත් පුළුල් දෙයක්. චිත්‍රපටයක් නිර්මාණයත්, ප්‍රදර්ශනයත් කර්මාන්තයේම කොටසක්. සිනමා ප්‍රදර්ශනය කර්මාන්තයක් ලෙස දියුණු වෙන්නේ, සිනමා ශාලාවලට කිසියම් විදිහක ආර්ථික වශයෙන් පැවතිය හැකි වාතාවරයක් උඩයි. චිත්‍රපට නිපදවීම කර්මාන්තයක් ලෙස පවතින්න නම් ඒ වෙනුවෙන් ආයෝජනය කළ මුදල් නැවත උපයාගන්න හැකියාව තිබිය යුතුයි. කර්මාන්තයක් වෙන්න බලපාන මුලික හේතු වෙන්නේ මේ සාධකයි. ඝට්ටනය පවතින්නේ මේ කරුණු දෙක අතරයි.
සිනමාකරුවන් ලෙස නිපදවන චිත්‍රපට මුදල් උපයගන්නේ නැත්නම් ඔවුන් අධෛර්යට පත්වෙනවා. සිනමා ප්‍රදර්ශකයන්ට එහෙම බලපෑමක් නැහැ. චිත්‍රපටය දුවන්නේ නැත්නම් ඒක ගලවා දමා වෙනින් දුවන චිත්‍රපටයක් ප්‍රදර්ශනය කරනවා.
දේශීය සිනමාව නඟා සිටුවීම යන්න සිනමාවට පමණක් සීමා වන්නේ නැහැ. එය සමස්ත ආර්ථිකයේම කොටසක්. සිනමාව කර්මාන්තයක් ලෙස පවතින්න නම් තිරසාර බවක් ඇතිවිය යුතුයි. විශේෂයෙන් ප්‍රේක්ෂකයෝ ඉන්න ඕනෑ. අද සිනමාව කියන්නේ සිනමා ශාලාවට පමණක් ගිහින් බලන දෙයක් නොවේ.
උදාහරණයක් ලෙසට ටෙලි නාට්‍යයක් ගත්තොත්, අපි 1997 දී `දියකැට පහන` ටෙලි නාට්‍ය කරලා එක් කොටසක් රූපවාහිනියට දුන්නේ රුපියල් ලක්ෂ දෙක හමාරකට. අද 2025 දීත් ටෙලි නාට්‍යයක එක කොටසකට ගෙවන්නෙත් ඒ රුපියල් ලක්ෂ දෙක හමාරයි. හැම දේකම මිල වැඩි වුනත් ඇයි මේකේ විතරක් මිල අඩුවෙලා තියෙන්නේ. ඉස්සර වගේ නොවේ දැන් ටෙලි නාට්‍යයක් නිපදවන්න ඕනේ වියදමයි, පහසුකම් ගත්තාම අද ඕනෑ තරම් උපකරණ තියෙනවා. අපි සිනමාව ආරම්භ කරන කොට මුළු ලංකාවටම තිබුනේ කැමරා දෙකයි, තුනයි.
සිනමාවේ වුණත් චිත්‍රපට හැදීම බොහොම පහසුයි. තරඟය තියෙන්නේ ප්‍රදර්ශනයේදී. ඒ තුළ අසමතුලිතතාවයක් තිබෙනවා. ප්‍රමිතිය සම්බන්ධයෙන් ගැටළුත් තියෙනවා.
මේ නිසා සිනමාවේ, ටෙලි නාට්‍ය කර්මාන්තයෙන් යැපෙන අය යැපුනත්, අමාරුවේ වැටෙන්නේ ආයෝජකයෝ. මේ තත්වය තුළ තවදුරටත් ඉදිරියට යන්න තිබෙන ඉඩකඩ සීමිතයි. මිට විසදුම් විදිහට කුමක් හෝ විදිහකින් වෙළඳ පොළ පුළුල් කර ගැනීමේ අභියෝගය අපි හමුවේ තිබෙනවා.
ඔස්ට්‍රේලියාව වගේ රටක් ගත්තොත් එහි ජිවත් වෙන ලාංකිකයන් චිත්‍රපට,වේදිකා නාට්‍ය, සංගීත සංදර්ශන නරඹන්න එනවා.මෙහෙ නිර්මාණකරුවන් එහෙ යනවා. ඒ අනුව ඔස්ට්‍රේලියාව හා ලංකාව අතර වෙනම ආර්ථිකයක් ගොඩ නැගී තියෙනවා. එතුළ ලංකාවේ නිර්මාණවලට ගොඩ නැගී තිබෙන්නේ හොඳ වෙළඳ පොලක්. ලංකාවේ සිනමා ශාලා වලින් පමණක් යැපෙන්න හැකි දෙයක් නොවේ මේ සිනමාව. ඒ නිසා ලාංකිකයෝ ගොනු වෙච්ච රටවල,නගරවල නව වෙළඳ පොලක් සොයා ගත යුතුයි. ලංකාව පදනම් කරගෙන Netflix පන්නයේ මාදිලියක් නිර්මාණය කරගන්න හැකි වුනොත් ඒ ඔස්සේ ලෝ පුරා වෙසෙන ලාංකිකයන්ට අපේ සිනමා නිර්මාණ නරඹන්න පුළුවන්. එයත් එක්තරා විදිහක විසදුමක් වේවි.
කොහොමත් සිනමා කර්මාන්තය වර්ධනය කිරීමට සිනමාකරුවන් විදිහට අප අතර කතා බහක් තියෙනවා. අපි තවම ඉන්නේ සංක්‍රාන්ති අවධියක. කොහේ යනවාද කියලා තවම කියන්න බැහැ.
උදාහරණයක් විදිහට පෙන්වා දුන්නොත්, විමුක්ති ජයසුන්දර වගේ සිනමාකරුවෙකුගේ නිර්මාණ ලංකාවේ ප්‍රේක්ෂකයාට ගෝචර වෙන්නේ නැහැ. ඒ වුනාට විදේශ සිනමා උළෙල වැනි වෙනත් වෙළඳ පොළක් ඔහුගේ චිත්‍රපට වලට තියෙනවා. ඒ වගේ සිනමාකරුවන්ට තමන්ට ගැලපෙන වෙළඳ පොළ සොයා ගෙන යාමට සිදුවෙනවා.
අත්දැකීම් බහුල ප්‍රවීන සිනමාකරුවෙක් ලෙස දේශීය සිනමාවේ නවක සිනමාකරුවන් හා කාරියන් ගැන ඔබට අපේක්ෂාවක් තියෙනවද?
ඔවුන් කෙරෙහි අපේක්ෂාවක් තියෙනවා. අපි සිනමාවට පිවිසෙන කාලේ සිනමාකරුවෙක් වෙන්න අමාරුයි. දැන් ඕනෙම අයෙකුට සිනමාකරුවෙක් වෙන්න පහසුයි. ඒ වනාට හදපු නිර්මාණයක් පෙන්වා ගන්න අමාරුයි. අපේ කාලේ සිනමා නිර්මාණයක් කර ගත්තොත් ප්‍රදර්ශනය ගැන සහතිකයි. අද මොනවා හැදුවත් ප්‍රදර්ශනය ගැන විශ්වාසයක් තබා ගන්න බැහැ. අපිට තාමත් කිසියම් විදිහක ඉල්ලුමක් තියෙන්නේ අපේ පැරණි සිනමාකරුවෝ නිසා. කිනම් හේතුවක් නිසා හෝ අපේ සිනමාවක් නරඹන්න ප්‍රේක්ෂකයෝ ටිකක් ඉන්නවා. එහෙම දෙයක් තියෙනවා. ටෙලි නාට්‍යකරුවෝ ලෙසට වුනත් මිනිස්සු අපේ නම් දන්නවා. ඒ වුනාට නව ටෙලිනාට්‍ය නිර්මාණකරුවෝ ඉන්නවා නිර්මාණ කරනවා මොකද? කවුද? කිව්වට නම් දන්නේ නැහැ. මතක හිටින්නේ නැහැ. එම තත්වය උඩ නවක සිනමාකරුවන්ට/කාරියන්ට තිබෙන අභියෝගය තමයි තමන්ගේ කෘතියක් ප්‍රදර්ශනය කරවා ගැනීම. මොකක්ද තියෙන අවකාශය. එය තමයි ජය ගත යුත්තේ. නව මානයන් සොයා ගැනීමේ හැකියාව ඇත්තේ ඔවුන්ටමයි. ඔවුන් තමයි ප්‍රශ්නේ දන්නේ. අපිට එය පරිකල්පනය නොවෙන්න පුළුවනී. උදාහාරණයක් විදිහට දැන් Youtube කියන්නේ යහමින් මුදල් උපයන්න හැකි මාධ්‍යයක්. ලකයි -සිකයි, ජනයි-ප්‍රියයි, ලෝචනි වැනි අය මේ හරහා යම් මුල්‍යමය පැවැත්මක් තහවුරු කරගෙන තියෙනවා. සිනමා හෝ ටෙලි නාට්‍යය නිර්මාණකරුවන් ලෙස නොවේ ඔවුන් Youtubers ලෙසයි හඳුන්වන්නේ. Youtube රංගන ලෙසින් පවතිනවා. ඒ වගේ නව මානයන් සොයා ගත යුතුයි. අලුත් තත්වයන් යටතේ කෙසේ ක්‍රියා කළයුතු ද යන්න නවක සිනමාකරුවන්/කාරියන් ඔවුන් විසින්මයි තීරණය කළ යුත්තේ.
සංවාදය සටහන: ඉෂංඛා සිංහආරච්චි
The post ”ලිංගිකත්වයත්දේශපාලනිකයි..” – අශෝක හඳගම appeared first on විවරණ.
]]>The post දකුණු ආසියානු තේ කම්කරුවාගේ හෙට දවස.. appeared first on විවරණ.
]]>ලංකාව, ඉන්දියාව, බංගලාදේශය හා නේපාලය රටවල් හතරේම තේ වතු කම්කරුවන්ගේ ගැටළු වල වැඩි වෙනසක් නොමැත. යටත් විජිත සමාජයේ පැවති ශ්‍රම සුරාකෑම,දුප්පත්කම හා වහල් භාවය මෙහි මුල්බැස ඇතිබව පැහැදිලිව පෙන්නුම් කරයි.
තේ කර්මාන්තය දකුණු ආසියානු කලාපය පුරා මිලියන සංඛ්‍යාත කම්කරුවන්ට සෘජු හා වක්‍ර රැකියා සපයන අතර වැටුප්, සමාජ ආරක්ෂණය, ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවය, ඉඩම් සහ නිවාස අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ගැටළු තීරණාත්මකය. ඊට අමතරව කුඩා තේ වතු හිමියන් ප්‍රවර්ධනය කිරීම, සාම්ප්‍රදායික තේ වතුවල ආකෘතිය නවීකරණය, කර්මාන්තශාලා ඇතුළුව කාර්මික ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම වැනි මෑත කාලීන ප්‍රවණතා විසින් සටන් කොට දිනා ගත් කම්කරු අයිතිවාසිකම් කප්පාදුවකට ලක්වීම මෙන්ම දේශගුණය හා කාලගුණික වෙනස්වීම් තේ නිෂ්පාදනයට බලපාන අතරම අවසානයේ ඒ මගින්ද විශාල බලපෑමකට ලක් වන්නේ තේ කම්කරුවන්ය.
සොච්චම් වැටුප්
ලෝක තේ වෙළඳ පොලේදී සැලකිය යුතු ලාභයක් ලැබුනද, තේ කම්කරුවන්ගේ වැටුප ඇත්තේ ඉතාමත් පහත මට්ටමකය. එම වැටුප ද ඒ ඒ රටවල ඉහළ යමින් තිබෙන ජිවන වියදමට සමපාත නොවන්නකි.
මේ සෑම රටකම තේ වතු කම්කරුවන්ට ලැබෙන්නේ දෛනික වැටුපකි. නේපාලයේ තේ වතු කම්කරුවෙකුගේ දිනෙක වැටුප ඇමරිකානු ඩොලර් 3.05 කි. ඉන්දියාවේ ඇසෑම් හා බටහිර බෙංගාල ප්‍රාන්ත වල දෛනික වැටුප ඇමෙරිකානු ඩෙලර් 3.02 ක් වන විට ත්‍රිපුරයේ එක් තේවතු කම්කරුවෙකුගේ දිනෙක වැටුප ඇමෙරිකානු ඩොලර් 1.77 කි. මෙම වැටුපට සාපේක්ෂව හතර දෙනෙකුගෙන් යුත් පවුලක දිනෙක අවම වියදම ඇමෙරිකානු ඩොලර් 11.49 කි.
ලංකාවේ තේ වතු කම්කරුවෙකුගේ දෛනික වැටුප ඇමෙරිකානු ඩොලර් 2.78 ක් වන විට හතර දෙනෙකුගෙන් යුත් පවුලක දවසක අවම වියදම ඇමෙරිකානු ඩොලර් 2.51 කි.
බංගලාදේශයේ තේ වතු කම්කරුවෙකුගේ දෛනික වැටුප ඇමෙරිකානු ඩොලර් 1.87 කි. එහෙත් එහි හතර දෙනෙකුගෙන් යුත් පවුලක දිනෙක අවම වියදම ලෙස ගණන් බලා ඇත්තේ ඇමෙරිකානු ඩොලර් 7.06 කි.
2022 වසර දක්වා බංගලාදේශ තේ කම්කරුවන්ගේ දෛනික වැටුප වුයේ ඇමෙරිකානු ඩොලර් 1.32 කි. එම වසරේ අගෝස්තුවේදී 1,50.000 ක් තේ වතු කම්කරුවන් විදී බැස උද්ඝෝෂණය කළේ ඉහල යන ජිවන වියදමට සරිලන අයුරින්, දෛනික වැටුප ඇමෙරිකානු ඩොලර් 3.3 දක්වා වැඩි කරන ලෙසය. දින 19 ක් අඛණ්ඩව පැවති උද්ඝෝෂණය හමුවේ බංගලාදේශ ආණ්ඩුව ඇමෙරිකානු ඩොලර් සත 0.55 ක් වැනි සොච්චම් වැඩිවීමක් ලබා දුනි.
ලංකාවේද තේ කම්කරුවන්ගේ දෛනික වැටුප ඇමෙරිකානු ඩොලර් 4.30 ක් එනම් රුපියල් 1300 ක් දක්වා ඉහල දමා ගත්තේ අඛණ්ඩ අරගලයකින් පසුවය.වැටුප් ඉහල දැමීමට රජයේ පාර්ශවයෙන් අනුමැතිය හිමිවුවද වතු සමාගම් ඊට එරෙහිව අධිකරණයට යාමත් සමග තවදුරටත් අසරණ වුයේ කම්කරුවන්ය. ලංකාවේ තේ කම්කරුවන්ට අද දිනයේ ලැබෙන දෛනික වැටුප ද විද්‍යාත්මක ගණනය කර පවතින ජිවන වියදමට අනුව සැකසුවක් නොවේ. තේ කම්කරුවන්ගේ දෛනික වැටුපට වඩා දකුණු ආසියානු කලාපයේ අනෙකුත් ක්ෂේත්‍ර වල කම්කරුවන්ගේ අවම වැටුප ඉහල අගයක් ගනී.
බහුතර ස්ත්‍රී කම්කරුවන්
දකුණු ආසියාවේ තේ වතු කම්කරුවන්ගෙන් අඩකටත් වඩා ස්ත්‍රින්ය. එහෙත් බොහෝ ස්ත්‍රීන් සේවය කරන වතු ඔවුන්ගේ යහපැවැත්මට හිතකර ඒවා නොවේ. ඔවුන් දෛනිකව මුහුණ දෙන අභියෝග අතර, ඔසප් වීම, මාතෘත්වය සහ ළමා රැකවරණය, කාරනා කෙරෙහි රැකියා ස්ථානයේ ප්‍රමාණවත් වෘත්තීය සහ සෞඛ්‍ය ආරක්ෂණ නොමැතිකම, සෞඛ්‍ය සහ අධ්‍යාපනය සඳහා ප්‍රවේශය නොමැතිකම, වැටුප් විෂමතා, ලිංගික අඩත්තේට්ටම් සහ තීරණ ගැනීමේ භූමිකාවන්ගෙන් බැහැර කිරීම ආදිය දැක්විය හැක.
දකුණු ආසියානු තේ නිපැයුම් කලාපය පුරාම සාම්ප්‍රදායිකව මුල් බැසගත් මතයක් වනුයේ පිරිමි කම්කරුවන්ට වඩා තේ දළු නෙලීම කළ යුත්තේ ස්ත්‍රී කම්කරුවන් බවයි. මේ හේතුවෙන් ස්ත්‍රීන් වැඩිපුර බඳවා ගැනීමක් පෙන්නුම් කරන අතර පිරිමින් සහ කාන්තා සේවිකාවන් දෙදෙනාටම සමාන වැටුපක් හිමිවේ. එහෙත් ස්ත්‍රීන් වෘත්තීයෙන් ඉහළට යාමේදී නොයෙක් වෙනස්කම් වලට ලක් කෙරේ. ඔවුන්ගේ සමාන වැඩ කිරීමේ අයිතිය උල්ලංඝනය කෙරෙන අතර අධීක්ෂණ තනතුරුවල ස්ත්‍රීන් දක්නට ලැබෙන්නේ කලාතුරකිනී. ස්ත්‍රී කම්කරුවන්ව තේ දළු නෙලීම, පඳුරු කප්පාදු කිරීම වැනි පහළ මට්ටමේ ක්ෂේත්‍ර වැඩට පමණක් සිමා කෙරේ.
එසේම, තේ වතුවල දෛනික වැඩ නිම කිරීමේදී, ස්ත්‍රීන්ට නිවාස හා ළමා රැකවරණ කටයුතුවල ද නිරත වීමට සිදුවේ. ඔව්හු සති අන්තයේ ගඩොල් පෝරණු සහ කෘෂිකාර්මික කටයුතුවල හා අවිධිමත් අංශයේ වැඩවලට සම්බන්ධ වීමෙන් අතිරේක ආදායමක් උපයා ගන්නේ තේ වතුවලින් ලැබෙන අඩු වැටුප් නිසාවෙනි. මේ අයුරින්, තේ නිමැයුම් කේෂේත්‍රයේ ස්ත්‍රී ශ්‍රමිකයින් නිවසේ හා වත්තේ බහුවිධ වගකීම්වල පීඩනය, සොච්චම් වැටුප් සහ අහිතකර වැඩ කොන්දේසි හේතුවෙන් දැඩි ලෙස පීඩා විඳිති.
ඉන්දියානු රජයේ වාර්තාවන්ට අනුව එරට ශ්‍රම බලකායෙන් මිලියන 1.12 ක් තේ වතු කම්කරුවන්ය. ඉන් සියයට 7.7 ක් වාර්තා කරන්නේ ඇසෑම් ප්‍රාන්තයෙනී. ඉන් බහුතර කම්කරුවන් ආදිවාසී ජනයායි. සමස්ත තේ කම්කරුවන්ගෙන් අඩකට ආසන්න ගණනක් වූ සියයට හතළිහක් වනුයේ ස්ත්‍රී කම්කරුවන්ය.
රටපුරා පැතුරුණු තේ වතු 159 ක,මිලියන 440,743 ක් වූ කම්කරුවන් හා ඔවුන්ගේ පවුලේ සාමාජිකයන් සමග දිවි ගෙවන බවට බංගලාදේශ තේ මණ්ඩලයේ 2017 / 2018 වාර්ෂික වාර්තා මගින් පෙන්නුම් කරයි. එරට ස්ථිර හා තාවකාලික තේ කම්කරුවන් කොටස් දෙකේම අඩක් නියෝජනය කරන්නේ ස්ත්‍රී කම්කරුවන්ය.
නේපාලයේ තේ කම්කරුවන් 40.000 අතරින් බහුතරය ස්ත්‍රින්ය. ස්ථිර කම්කරුවන්ගෙන් සියයට හතළිස් අටක් සහ දෛනික තාවකාලික කම්කරුවන්ගෙන් සියයට හැත්තෑ පහක් ස්ත්‍රී කම්කරුවන්ය. ලංකාවේ 1,50,000 ක් සෘජුවම තේ කම්කරු බලකායට අයත් වන අතර ඉන් අති බහුතරය ස්ත්‍රින්ය.
පාරිතෝෂික දීමනා
තේ කර්මාන්තයේ කම්කරුවන් විධිමත් කම්කරුවන් ලෙස සැලකෙන බැවින්, ඔවුහු තම රටවල පවතින කම්කරු නීති අනුව අර්ථසාධක අරමුදල් සහ පාරිතෝෂික සඳහා සුදුසුකම් ලබති.
උදාහරණයක් ලෙස, නේපාලයේ තේ වතු හිමියන් මූලික වැටුපෙන් පිළිවෙලින් 10% සහ 8.33% ක් අර්ථසාධක අරමුදල සහ සේවක පාරිතෝෂිකය සඳහා දායක විය යුතුය. ඒ හා සමානව, ලංකාවේ සේවා යෝජකයෙකු සේවක අර්ථසාධක අරමුදල (EPF)ට කම්කරුවාගේ මුළු ඉපැයීම්වලින් අවම වශයෙන් 12% ක් දායක විය යුතුය.
කම්කරුවන් තම වැටුපෙන් 8% ක් සේවක අර්ථ සාධක [ EPF] වෙත සහ 3% ක් සේවක භාර අරමුදලට (ETF) සේව්‍යා විසින් ලබාදිය යුතුය.
කලාපයේ බොහෝ වතු සමාගම්වලින් විශ්‍රාම හෝ ඉවත්ව යන කම්කරුවන්ට අර්ථසාධක අරමුදල් සහ පාරිතෝෂික මුදල කාලෝචිත ලෙස ගෙවීමට සේවායෝජකයින් අපොහොසත් වන බවටද පැමිණිලි රැසකි.
කෙසේ වෙතත්, අර්ථසාධක අරමුදල සහ පාරිතෝෂික ප්‍රතිපාදන ස්ථිර කම්කරුවන්ට පමණක් සීමා වේ. කර්මාන්තයේ කම්කරුවන්ගෙන් සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් තාවකාලික හෝ අනියම් වේ.
නිදසුනක් වශයෙන්, නේපාලයේ, තේ වතු කම්කරුවන්ගෙන් 30% ක් පමණක් නිත්‍ය සේවකයින් වේ. බංග්ලාදේශයේ, 27% ක් පමණ තාවකාලික තේ වතු කම්කරුවන්ය.
ශ්‍රී ලංකාවේ, වතු අංශයේ ස්ථිර කම්කරුවන් සංඛ්‍යාව 1985 දී 458,617 ක් වූ අතර එය 2011 දී 207,235 දක්වා 58% කින් පහත වැටී ඇත.
තාවකාලික හෝ අක්‍රමවත් කම්කරුවන්ගේ අර්ථසාධක අරමුදල් සහ පාරිතෝෂික සඳහා ගෙවීමට ඔවුන් බැඳී නොසිටින බැවින්, ශ්‍රම බලකායෙන් විශාල ප්‍රමාණයක් අර්ථසාධක අරමුදල් සහ පාරිතෝෂික සඳහා ඇතුළත් නොවේ.
තේ කම්කරුවන්ගේ එකතුව
ඉන්දියාව,බංගලාදේශය,නේපාලය සහ ලංකාව නියෝජනය කරමින්, ඉකුත් දෙසැම්බරයේ දී නේපාලයේ කත්මන්ඩු නුවරට රැස් වූ වෘත්තීය සමිති හා බහුජන සංවිධාන නියෝජිතයෝ තේ වතු කම්කරුවන්ට සහ ඔවුන්ගේ අනාගත පරම්පරාවන්ට සාධාරණ හා සමානතා සමාජයක් නිර්මාණය කිරීම වෙනුවෙන් ඉදිරි දැක්මක් ගැන සාකච්ජා කළහ.
එහි ප්‍රතිපලයක් ලෙසින් දකුණු ආසියානු තේ වතු කම්කරු සන්ධානය බිහිවිය. මෙම සන්ධානය කම්කරු අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් සාමූහිකව පෙනී සිටීම, ක්‍රියාමාර්ග සම්බන්ධීකරණය කිරීම සහ තේ වතු අංශයේ කම්කරුවන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීම, ප්‍රවර්ධනය කිරීම සහ ඔවුන්ගේ ඉල්ලීම් සාක්ෂාත් කර ගැනීම වෙනුවෙන් ජාතික සහ කලාපීය මට්ටමින් ආණ්ඩු සහ පෞද්ගලික අංශය දෙපාර්ශවයටම බලපෑම් කිරීමට නියමිතය.
තේ වතු කම්කරුවන්ගේ දුක්ඛිත දිවිය, වැඩ කොන්දේසි සහ ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ දැනුවත්භාවය ඇති කිරීමට කලාපය පුරා උද්ඝෝෂණය කිරීමට සහ ඔවුන්ගේ ඉල්ලීම් ප්‍රධාන ධාරාවේ කම්කරු න්‍යාය පත්‍රයට ගෙන ඒම මගින් ජිවන වියදමට සරිලන වැටුප්, රැකියා හා සමාජ සුරක්ෂිතතාව තහවුරු කිරීම නව කම්කරු එකතුවේ අරමුණය.
ඉෂංඛා සිංහආරච්චි
The post දකුණු ආසියානු තේ කම්කරුවාගේ හෙට දවස.. appeared first on විවරණ.
]]>The post අධිකරණයටත් ආරක්ෂාව නැති විට ජාතියට ඇති ආරක්ෂාව කුමක් ද? appeared first on විවරණ.
]]>
ක්‍රමයේ වෙනසක් ගැන කතා කරන ජාතික ජනබලවේගයේ මැති ඇමතිවරු මෙම සිද්ධිය ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් නොවන බව පුන පුනා කිහ. ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක ද මෙවැනි ඝාතන පාතාල කල්ලිවලින් මෙහෙයවන දේශපාලන රැකවරණය ලබන කුඩු ජාවාරම්කරුවන්ගේ අවි ගැටුමක් විනා ජාතික ආරක්ෂාව පිළිබඳ ගැටලුවක් නොවන්නේයැයි කීවේය.
මේ අය ජාතික ආරක්ෂාව යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ දේශපාලන බලය ලබා ගැනීම සඳහා ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියාවල යෙදීම විය හැකිය. දැනට යුදබිමෙන් පරාජය වි සිටින එල්ටීටීඊය එම අර්ථයෙන් ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයකි. පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරය සිදු කළ ජාතික තව්හිද් ජමාත් සංවිධානය ද ත්‍රස්තවාදී ප්‍රහාර එල්ල කළ නිසා ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයකි. අධිකරණය තුළ සිදු වූ ඝාතනයෙන් පසුව ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් විය හැකි සංවිධාන ගණනාවක් තහනම් කිරීමේ ගැසට් නිවේදනයක් ද නිකුත් කර තිබිණ. ඒ සංවිධාන අතර කුඩු ජාවාරම්කරුවන් හෝ පාතාල කල්ලි කිසිවක් සඳහන් නොවීමෙන් ඔවුන් ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් නොවන බව නිල වශයෙන්ම පිළිගැනීමකි.
දේශපාලන බලය ලබා ගැනීමේ අපේක්ෂාවෙන් විපක්ෂයේ සිටිය දී කියන කතා සහ දේශපාලන බලය ලබා ගැනීමෙන් පසුව කියන කතා අතර පවතින වෙනස හැත්තෑහය වසරක අපේ දේශපාලන අත්දැකිම නිසා බලයේ සිටින දේශපාලකයන් ජාතික ආරක්ෂාව යන්නෙන් අදහස් කරන දේ කලින් කලට වෙනස්වීම පුදුමයක් නොවේ. එහෙත් රටේ සාමාන්‍ය ජනතාවට ආරක්ෂාව යන්නෙන් අදහස් වන්නේ බියෙන් සැකයෙන් තොරව ජීවිත්වීමේ නිදහසයි. ජීවත්වීමේ නිදහස යනු හරි හම්බ කර ගත් දෙයක් කා බී තමන්ගේ පාඩුවේ ජීවත්වීම පමණක් නොවේ. සමාජ ජීවිතයත් බියෙන් සැකයෙන් තොරව ගත කිරීමේ නිදහස තිබිය යුතුය. දේශපාලන රැකවරණය ඇතිව හෝ නැතිව පාතාල කල්ලි ක්‍රියාත්මක වන සමාජයක එවැනි අවස්ථාවක් නැත.
විශේෂයෙන්ම යුක්තිය පසිඳලීමේ ක්‍රියාවලියට බියෙන් සැකයෙන් තොර සහභාගිවීමට ජනතාවට හැකියාව තිබිය යුතුය. අධිකරණ නඩු විභාග ප්‍රසිද්ධියේ පැවැත්වීම ප්‍රජාතන්ත්‍රීය අයිතියකි. යුක්තිය සහ සාධාරණත්වය ඉටු වන ආකාරය නිරීක්ෂණය කිරීමට අදාල පාර්ශ්වයන්ට පමණක් නොව සාමානය ජනතාවට ද අවස්ථාව හිමි විය යුතුය. රහසිගතව පවත්වන නඩු විභාගයකින් ලබා දෙන තීන්දුවට වඩා ප්‍රසිද්ධ නඩු විභාගයකින් ලබා දෙන තීන්දුවේ සමාජයීය වටිනාකම වැඩිය. කුමන හෝ නඩු විභාගයක් ප්‍රසිද්ධියේ පැවැත්වීමට සුදුසු වාතාවරණයක් කිසියම් සමාජයක නැතිනම් එහි ජාතියේ ආරක්ෂාවක් නැත.
අලුත්කඩේ සිද්ධියෙන් පෙනි යන්නේ සාමාන්‍ය ජනතාවගේ පමණක් නොව විනිශ්චයකරුවන්ගේ ආරක්ෂාව පවා තහවුරු වී නැති බවයි. ඊට විසඳුමක් වශයෙන් අධිකරණයට පැමිණෙන අය සීමා කිරීමත් පැමිණෙන අය. නිතිඥයන් ඇතුළත්ව, සියලු දෙනා දැඩි පරික්ෂාවට ලක් කිරීමත් සමාජයේ පවතින බරපතළ අර්බුදය මගහැර යෑමේ උත්සාහයකි. මෙවැනි ‘ආරක්ෂණ’ වැඩ පිළිවෙලක් නිසා සමහර විට ඉදිරියේ දී අධිකරණයක් තුළ වෙඩි තබා හෝ වෙනත් ආකාරයෙන් සිදු කරන මිනිස් ඝාතන වැළැක්වීමට හැකි වනු ඇත. එහෙත් ඉන් සමාජයේ නැතිනම් ජාතියේ ආරක්ෂාව තහවුරු වී ඇතැයි කියන්නේ කෙසේද? මෙය තේරුම් ගත යුත්තේ අධිකරණයක් තුල දී පවා මිනිස් ඝාතන සිදු වන්නේ නම් එම සමාජය කෙතරම් දුරට පරිහානියට පත්ව ඇද්ද යන්නයි. රටේ සාමය සහ ආරක්ෂාව තහවුරු වී තිබේ නම් අධිකරණයක් තුළ අනාරක්ෂිත තත්වයක් ඇති වන්නේ නැත. අධිකරණයක් තුළ පවා ආරක්ෂාව නැතිනම් පෙනි යන්නේ රටේ කිසිම තැනක ආරක්ෂාව නැත යන්නයි. එය ජාතික ආරක්ෂාව පිළිබඳ කරුණක් ද යන්න ද්විතීය කාරණයකි.
රටක ආරක්ෂාව තහවුරු වී ඇත්නම් අධිකරණයට හෝ මැති ඇමතිවරුන්ට විශේෂ ආරක්ෂාවක් අවශ්‍ය වන්නේ නැත. අද ජාතික ජනබලවේගයේ ජනාධිපති ඇතුලු මැති ඇමතිවරුන් ආරක්ෂාව සඳහා විශාල සන්නද්ධ කණ්ඩායම් යොදා ගෙන නැති නිසා ආරක්ෂාව ගැන ගැටලුවක් නැතැයි කිව හැකිය. එහෙත් එය දිය රත් වන තෙක් සිසිල් ජලයේ කෙළිදෙළෙන් ඉන්නා කකුළුවෙකුගේ කතාව සිහිපත් කරන්නකි. මෙම අපරාධවලට සම්බන්ධයැයි සැකපිට අත් අඩංගුවට ගෙන ඇති පුද්ගලයින් ගේ වතගොත විමසා බලන්නේ නම් සාමාන්‍ය ජනතාවගේ ආරක්ෂාව තහවුරු වන්නේ කෙසේද යන්න බරපතළ ගැටලුවකි. ආරක්ෂක අංශවල සේවය හැරදා ගිය හෝ සේවයෙන් නිදහස් කරන පුද්ගලයන්ට අමතරව සේවයේ යෙදි සිටින ආරක්ෂක අංශවල නිලධාරීන් ද අපරාධවලට සම්බන්ධ වී ඇති බව දැකිය හැකිය. ඉන් අදහස් වන්නේ ආරක්ෂාවට ඉන්නා අයගෙන් පවා ආරක්ෂාවීමේ අවශ්‍යතාවයක් පවතින්නේ ය යන්නයි.
ඇත්තෙන්ම දශක ගණනාවක් තිස්සේම අපේ රටේ නිතිය සහ සාමය පවත්වා ගැනීමේ යාන්ත්‍රණය දුර්වලවීමට වඩා කඩා බිඳ දැමීමට ලක්ව ඇත. නීතිය යනු තමා කියන දෙයැයි කිමට තරම් විධායක ජනාධිපතියෙකු සාහසික වූයේ නීතියේ ආධිපත්‍යය බිඳ වැටීම නිසාය. පාලකයා රටේ නිතියට ඉහළින් සිටීම නිසා යුක්තිය පසිඳලීමේ ක්‍රියාවලියේ සිට සෑම ආයතනයක්ම පරිහානියට පත්ව ඇත. මෙය පාලනයේ ඉහළ ස්ථරවලට පමණක් සීමා වූවක් නොවේ.
මෙම වියවුල් තත්වය පැහැදිලි කිරීමට හොඳම නිදසුනක් පසුගිය දා සමාජ මාධ්‍යයේ සහ මුද්‍රිත මාධ්‍යයේ පළ විය. ඒ වත්තල ප්‍රදේශයේ දී පැහැරගත් ලොරියක් පිළිබඳ සිද්ධියකි. එම ලොරියේ රියැදුරු ලොරිය නතර කොට තේ පානය සඳහා අසළ තිබු කඩයකට ගිය අවස්ථාවේ කිසියම් පුද්ගලයෙකු ලොරිය පැහැර ගෙන ගොස් ඇත. කෙසේ නමුත් මහත් පරිශ්‍රමයක් දරා එම පුද්ගලයා අත් අඩංගුවට ගැනීමටත් ලොරිය නිදහස් කර ගැනීමටත් පොලීසියට හැකි විය. වැදගත්ම කාරණය එය නොවේ අත් අඩංගුවට ගත් පුද්ගලයා පිළිබඳව නීතිය ක්‍රියාත්මක වූ ආකාරයයි. පුවත් පත්වල පළවූ ආකාරයට මුස්ලිම් තරුණයෙකු වූ එම පුද්ගලයාට එරෙහි නීති පියවර ගෙන ඇත්තේ ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේය.
අප කවුරුත් දන්නා ආකාරයට ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත සම්මත කෙළේ දෙමළ තරුණ කණ්ඩායම් සන්නද්ධ ක්‍රියා තුළින් ඊලාම් රාජයයක් පිටිවිටුවීමට ගත් උත්සාහය වැළැක්වීමේ අරමුණෙනි. එම පනත වලංගු කාලය ද මාස කිපයකට සීමා විය. එම බියකරු පනත අවලංගු කරන බවට ජාතික ජනබලවේගය ද මැතිවරණ පොරොන්දුවක් දුන්නේය.
තේරුම් ගැනිමට අපහසු වන්නේ වත්තල දී ලොරියක් පැහැර ගැනීම ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියාවක්යැයි හැඳින් වූයේ කෙසේද යන්නයි. එම පැහැර ගැනිම ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ වරදක් විය හැක්කේ එය ත්‍රස්තවාදී කටයුත්තක් අරමුණු කර ගෙන සිදු වූයේ නම් පමණි. එවැනි සොයා ගැනිමක් ගැන පුවත් පත් වාර්තාවල සඳහන් වූයේ නැත. එය සාමාන්‍ය අපරාධයක් පමණි. ත්‍රස්තවාදයට කිසියම් ආකාරයකින් හෝ සම්බන්ධ කළ හැකි වන්නේ එම තරුණයා මුස්ලිම් කෙනෙකු වීම නිසා පමණි. මෙම සිද්ධියෙන් සතියකට පමණ පසු නැගෙනහිර පළාතේ අන්තවාදී මුස්ලිම් ව්‍යාපාරයක් ගැන තොරතුරු ලැබි ඇතැයි වාර්තා විය. ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානයක තමාට ද එවැනි තොරකුරු ලැබී ඇතැයි පැවසුවේය.
අපට ශක්තික සත්කුමාරගේ සිද්ධිය සිහි වන්නේ මෙම පසුබිම යටතේය. ඔහු රචනා කළ කෙටි කතාවකින් බුද්ධාගමට අපහාසයක් වන නිසා අන්තර්ජාතික සිවිල් සහ දේශපාලන සන්ධාන පනත ; (I C C P R පනත) යටතේ ඔහු අත් අඩංගුවට ගෙන දිගු කලක් රඳවා ගෙන තිබිණ.
නීතිය සහ සාමය රැකීමට සිටින නිලධාරින් සහ ආයතන ක්‍රියාත්මක වන්නේ පාලකයන්ගේ කැමැත්ත අනුව බව පැහැදිලි කිරීමට මෙම අවස්ථා දෙක ප්‍රමාණවත්ය. එහි අවසාන ප්‍රතිඵලය රටේ නිතිය හා සාමය බිඳ වැටී සියලු දෙනාම අනාරක්ෂිත තත්වයට පත් විමය. පාතාලය සහ වෙනත් සමාජ විරෝධී කණ්ඩායම්වලට නිදහසේ ක්‍රියාත්මක විය හැකි වන්නේ එවැනි තත්වයක් යටතේය. නිතිය හා සාමය බිඳ වැටීම රටේ ආරක්ෂාවට තර්ජනයකි. එය ජාතික ආරක්ෂාව නොවන්නේ කවර අර්ථ ගැන්වීමෙන්ද යන්න පැහැදිලි කළ යුතුය.
රටේ නිතිය හා සාමය තහවුරු කළ හැකි වන්නේ පාතාලය සහ ඊට රැකවරණය ලබා දෙන්නන් දඩයම් කිරීමෙන් පමණක් නොවේ. මෙම ව්‍යාධියේ රෝග ලක්ෂණ හැඳින ගෙන ඊට පිළියම් යෙදිය යුතුය. දේශපාලනය එහි එක් ලක්ෂණයකි. නීති පැනවීම ව්‍යාධිය තුරන් කිරීමේ එක මාර්ගයකි. වඩාත් වැදගත් වන්නේ සමස්ත සමාජයටම වගවෙන සහ රටේ පරිපාලනයට වගකියන පාරද්‍රශ්‍ය පද්ධතියක් නිර්මාණය කිරීමය. ජාතියේ ආරක්ෂාව තහවුරු වන්නේ එවිටය.
The post අධිකරණයටත් ආරක්ෂාව නැති විට ජාතියට ඇති ආරක්ෂාව කුමක් ද? appeared first on විවරණ.
]]>The post සෞභාග්‍ය කරා රට ගෙනයාමට විද්‍යාර්ථීන් වන අපට පැවරෙන ජාතික යුතුකම.. appeared first on විවරණ.
]]>
මෙම ලිපිය උපුටා ගත්තේ හිටපු විගණකාධිපති සරත් මායාදුන්නේ 60 දශකයේ ලංකා විශ්වවිද්‍යාලයේ විද්‍යාර්ථීන්ගේ එකමුතුවේ ‘විද්‍යාර්ථ’ ප්‍රකාශනයට සැපයූ ලිපියකිනි.
අපේ රට විනාශය කරා ගෙන ගොස් තිබීමේ ප්‍රධාන චූදිතයා වන්නේ මෙතෙක් රට කරවූ දේශපාලකයන් බව දසතින් ඇසේ. නමුත් ඒ දේශපාලකයන් කිසිවෙකු ව්‍යවස්ථා විරෝධීව එම බලය අත්පත් කරගෙන නැත. එසේ නම් ව්‍යවස්ථානුකූලව එහි සැබෑ වගකීම භාරගත යුත්තේ කවරෙකුද යන්නත්, සෞභාග්‍යය කරා රට ගෙන යාමට විද්‍යාර්ථීන් වන අපට පැවරෙන ජාතික යුතුකම කුමක් ද යන්නත් මෙම කෙටි ලිපියෙන් විමසා බලමු.
අපේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ ව්‍යවස්ථා අංක 3 විධිවිධාන අනුව මෙම ජනරජයේ පරමාධිපත්‍ය ජනතාව කෙරෙහි පිහිටා ඇත. එම විධිවිධාන ක්‍රියාත්මකවීමද භුක්තිවිඳීම ද සිදු කරන ආකාරය 4 ව්‍යවස්ථාවේ (අ), (ආ), (ඇ), (ඈ), හා (ඉ) යටතේ දක්වා ඇත. ජනතාවගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලයත්, අධිකරණ බලයත් ක්‍රියාත්මක කළ යුතු වන්නේ ජනතාව විසින් පාර්ලිමේන්තුවට තෝරා පත් කරනු ලබන නියෝජිතයන්ගෙන් සමන්විත පාර්ලිමේන්තුව විසින් බව එකී 4(අ) හා 4(ඇ) ව්‍යවස්ථා යටතේ ද, රටේ ආරක්ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කළ යුතු වන්නේ ජනතාව විසින් තෝරා පත් කරනු ලබන ජනාධිපතිවරයා විසින් බව එහි 4(ආ) ව්‍යවස්ථාව යටතේ ද දැක්වේ. එම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා විධිවිධාන අනුව මෙරට එම සම්පූර්ණ පාලන බලතල ක්‍රියාත්මක කරන එකී ජනතා නියෝජිතයන් පත්කරනුයේ ඡන්ද හිමිකම ඇති ඡන්දදායකයා විසින් මිස අන් කිසිවෙකු විසින් නොවේ. මෙරට ජනතාවගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක්‍රියාත්මක කරන්නට සෘජුවම ඡන්දදායකයාට බලය පවරන එකම ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානය ජනමතවිචාරණය වන අතර එයට ඡන්දදායකයාගේ අනුමැතිය අත්‍යවශ්‍ය වුවද එය කෙටුම්පත් කිරීම, සම්මත කිරීම හෝ නොකිරීම පිළිබඳ තීරණාත්මක බලධාරියා බවට පත්වන්නේ ජනතාව විසින් පත් කරනු ලබන ජනතා නියෝජිතයන් ම වේ. ඉහත කී කරුණු අනුව සනාථ වන්නේ මෙරට සෞභාග්‍යය හෝ විනාශය කරා ගෙන යාමේ ජනතා නියෝජිතයා තෝරා පත් කරන්නේ ඡන්දදායකයා වන බවය.
මෙරට ඡන්ද ඉතිහාස දෙස බලන කල යම් යම් ඡන්ද දූෂණ වරින්වර හා තැනින් තැන තිබුණ ද ඒ එකක් වත් සමස්ත ඡන්ද ප්‍රතිඵලයම උඩු යටිකුරු කරන තරම් බැරෑරුම් ඒවා ලෙස නොසැලකේ. ඒනිසා අද දක්වා ම මෙරට බලයට පත්වුනු සෑම පාර්ලිමේන්තුවක් ම මෙන්ම ජනාධිපතිවරයෙකුම තෝරා පත්කරගෙන ඇත්තේ මෙරට ඡන්දදායකයාගේ සමස්ත කැමැත්ත මත බව පෙනේ. කෙතරම් අයථා බලපෑම් ඡන්ද කූඩුවට පිටත දී සිදුව තිබුණ ද ඡන්දදායකයාට තම ඡන්දය නිදහසේ ප්‍රකාශ කිරීමට ඡන්ද කූඩුව තුළදී අවහිරකම් සිදු වී ඇති බවක් නොකියැවෙන නිසා මෙතෙක් මෙරට ප්‍රකාශ කර ඇති ඡන්දයක් හෘද සාක්ෂියට පටහැණියයි සිතීම අපහසුය. එසේවුවද, අද මේ රටේ මෙම විනාශයට තල්ලුවී තිබීමට වගකිව යුතු වන්නේ ඡන්දදායකයා පමණකැයි කියා කීමට අප ඉක්මන් නොවිය යුතුව ඇත.
ජනතා නියෝජිතයන් පාලන බලය පැහැර ගත්තේ රවටන්නට බොරු පැවසීමෙන් ය. නැතහොත් නානාවිධ අයුතු බලපෑම් කිරීමෙන් හා තැබූ විශ්වාසය කඩකිරීමෙන්ය යන්න වෙනම කතාවකි. ජනතාව රැවටීමට ලක් වූයේ ඔවුන්ට ප්‍රමාණවත් දේශපාලන සාක්ෂරතාවක් නොතිබීම නිසායයි කීමද තවත් කතාවකි. නිදහස් අධ්‍යාපනයේ අග්‍රඵලය භුක්තිවිඳි උපාධිධාරීන් වන අපට එහිදී පැවැති හා පවතින වගකීම කුමක්ද යන කතාව අනෙකුත් කතාවලට වඩා අපේ හදවත්වලට කිඳා බැසිය යුතු වැදගත්ම කතාවයි. රටට සිදුව ඇති මහා විනාශයට අප කෙතෙක් දුරට වගකිව යුතුද යන්න මෙම ලිපියේ දැන් සලකා බලමු.
අප විද්‍යාර්ථීන් ලෙස ජනතාවට උපරිම ශක්ති ප්‍රමාණයෙන් සේවය කර ඇති බව කියා අපගේ යුතුකම ඉටු කර ඇතැයි යමෙකු සිත හදාගන්නවා ඇත. සැබැවින් ම අප එකිනෙකා එක එක ප්‍රමාණයෙන් ජනතාවට සේවය කර ඇති බව ඇත්තකි. එනමුත් සැබෑව නම් පසුගිය දශක කීපය තුළ ම දවසින් දවස රට මහා අගාධයකට තල්ලු වී ගොස් රටේ බුන්වත් බව ලෝකයා ඉදිරියේ සනාථ වි මුළු රටම අනාථ විමෙන් බේරා ගැනීමට අප කර තිබූ සේවයට යන්තම්වත් නොහැකි වූ බවය. වෙනත් වචනවලින් කිවහොත් නිදහස් අධ්‍යාපනයේ අග්‍රඵලය භුක්තිවිඳි උපාධිධාරීන් වන අපගේ දෑස් පෑදීමට වැයබර දැරූ ජනතාව මහා අගාධයකට තල්ලු වීම වැලැක්වීමට අපට තිබූ ජාතික යුතුකම අපගෙන් ගිලිහී ඇත. එනම් රටේ දිශානතිය තීරණය කරනුයේ ඡන්දය බවත්, ඡන්දයට කළ හැකි යහපත හෝ අයහපත කෙතරම් බරපතලද යන බවත් ජනතාවට ඒත්තු ගැන්වීමට ඇති අපගේ යුතුකම, වගකීම හා බැඳීම අපගෙන් පසු ඉටු වී නැති බවය.
ඉහත දක්වන ලද පරිදි රට මුහුණ පා ඇති විනාශයේ තව තවත් පතුලට ම යනවා ද නැතිනම් තිරසාර සෞභාග්‍යය උදාකර ගන්නවා ද යන්න තීරණය වන්නේ දේශපාලන සාක්ෂරතාව සහිත ඡන්දදායකයා ඡන්ද කූඩුවේ දී දක්වන ප්‍රතිචාරය අනුවය. මෙහිදී දේශපාලන සාක්ෂරතාවය යන්නෙන් සරලව අදහස් කරන්නේ තමා ඇතුළු ජනසමාජයේ පැවතෙමින් තිබුණු හා පැවතෙමින් තිබෙන අපගේ ජීවිතවලට අදාල වටපිටාව ගැන දැන ගැනීමට අත්‍යවශ්‍ය තොරතුරු අවබෝධකර ගැනීමත්, ඒ අවබෝධය පදනම් කරගෙන ඉදිරි අනාගත දේශපාලන යුතුකම වටහා ගැනීමත් ය.
දේශපාලන වශයෙන් අප අද සම්බන්ධ වී සිටින සෑම දේශපාලන පක්ෂයක්ම පාහේ අඩු වැඩි වශයෙන් වැරදි රාශියක් ඇත. ඒ වැරදි නිවැරදි කරවීමට හැකි ජනතාවට දේශපාලන සාක්ෂරතාව ලබා දීමේ උචිතතම වගකීම දැරිය යුතු පාර්ශවකරු විය යුත්තේ විද්‍යාර්ථීයන් ය. එය කළ යුත්තේ තම පෞද්ගලික පක්ෂ දේශපාලන මතය ඡන්දදායකයන්ට කාවැද්දීමෙන් නොව ඒ ඒ දේශපාලන පක්ෂවලට බලකළ හැකි අයුරින් ඡන්දදායකයන්ට දේශපාලන සාක්ෂරතාව අපක්ෂපාතී ව ලබා දීමෙනි.
පාලන බලතල ලබාගැනීම පිණිස ක්‍රියාත්මක වන මෙරට සෑම දේශපාලන පක්ෂයකම පාහේ තම පක්ෂය ක්‍රියාවට නැංවීමට ප්‍රකාශ කරන ප්‍රතිපත්ති සකසාලීම කර ඇත්තේ එම පක්ෂයේ බලධාරීන් විසින් මිස එම පක්ෂය ගැන උනන්දුවක් හා දේශපාලන සාක්ෂරතාව ඇති පාක්ෂිකයා විසින් නොවේ. අද සිදුවනුයේ තම දේශපාලන පක්ෂය තීරණය කරන පක්ෂ ප්‍රතිපත්තිවලට කිසිදු විරෝධතාවක් නොදක්වා කීකරු අනුගාමිකයන් බවට පාක්ෂිකයා පත්වීමය. එනම් වලිගය විසින් බල්ලා නැටවීමය. තම පක්ෂය නිවැරදි මාවතට ගැනීමට ඡන්දදායකයන්ට ශක්තිය ලැබෙන්නේ ඔවුන්ට දේශපාලන සාක්ෂරතාව ලැබීම මගිනි.
බොහෝ ඡන්දදායකයෝ එක් එක් ඡන්ද විමසීමේ අරමුණු හා ප්‍රතිඵල එයටම විශේෂිත වන බව නොදනිති. පාර්ලිමෙන්තු මැතිවරණයක ප්‍රතිඵලවලින් සනාථ කෙරෙනුයේ පාර්ලිමේන්තුව විසින් නීතිය බවට සම්මත කරනු ලබන වඩාත්ම ජනතාව අනුමත කරන ජාතික ප්‍රතිපත්ති රාමුව කුමක්ද යන්නය. ජනතාවගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලයත්, ජනතාවගේ අධිකරණ බලයත් ක්‍රියාත්මක කළ යුතු ආකාරය දක්වන ජාතික ප්‍රතිපත්ති රාමුව බවට එය පත් වෙන බව පාක්ෂිකයා විසින් වටහා ගත යුතුය.
ජනතාවගේ විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කළ යුතු වන ජනරජයේ ජනාධිපතිවරයා තෝරා පත් කර ගනු ලබන ජනාධිපතිවරයා තෝරා පත් කර ගනු ලබන ජනාධිපතිවරණය ගැනද බොහෝ ඡන්දදායකයන්ට මෙන්ම දේශපාලකයනටද ඇත්තේ නිවැරදි අවබෝධයක් නොවේ. අද වේදිකාවේත්, සෑම මාධ්‍ය සාකච්ඡාවලත් තෝරා පත්කර ගතයුතු ජනාධිපතිවරයාගේ උච්චානුවිතභාවය ගැන බර තබන්නේ ජනාධිපතිවරයාට අදාල ව්‍යවස්ථානුකූල කාර්යභාරය වන ‘රටේ ආරක්ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කළ යුතු’ ආකාරය නොව පාර්ලිමේන්තුවට අදාළ ව්‍යවස්ථානුකූල කාර්යභාරය වන පාර්ලිමේන්තුව විසින් නීතිය බවට සම්මත කරනු ලබන ජාතික ප්‍රතිපත්ති රාමුව හා ජනතාවගේ අධිකරණ බලය ක්‍රියාත්මක කළ යුතු ආකාරය අනුවය. එනමුත් ජනාධිපතිවරණයක ප්‍රතිඵලවලින් ජනතාව සනාථ කළයුතුවන්නේ රටේ රාජ්‍ය පාලනය නිරිපාක්ෂිකව මෙන්ම කිසිදු ජාතියකට, භාෂාවකට, ආගමකට, කුලයකට, ජන කණ්ඩායමකට අගතියක් සිදු නොවන පරිදි ඉතාම සාධාරණව හා සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක කිරීමට හැකි අය ලෙස ජනතාව තෝරා පත් කරන අය කවුරු ද යන්නයි. දේශපාලන සාක්ෂරතාව නොමැති බොහෝ ඡන්දදායකයන් රටේ එක් එක් විෂයට අදාල ජාතික ප්‍රතිපත්තිය තීරණය කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලවරමක් ඇතැයි සිතුවද පාර්ලිමේන්තුව අනුමත කරන ජාතික ප්‍රතිපත්ති සාධාරණ ව හා සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක කිරීමට මිස, තමන්ට කැමති ජාතික ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ලබාදෙන කිසිම ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානයක් දැනට නැත. විධායකයේ ප්‍රධානියා ලෙසත්, කැබිනට් මණ්ඩලයේ ප්‍රධානියා ලෙසත් රජය පාලනය ක්‍රියාත්මක කිරීමට අදාළ ප්‍රතිපත්ති පිළිබඳ ව පමණක් ජනාධිපතිවරයාට ව්‍යවස්ථාමය බලය ඇති අතර පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරුන් බහුතරයක් තමාට අභිමත පරිදි හැසිරවීමට හැකි අවස්ථාවල ජාතික ප්‍රතිපත්තිමය තීරණ ගැනීමට හැකියාවක් ආරෝපණය වේ. එනමුත් එය ව්‍යවස්ථාමය බලය පැවරීමක් නොවන බව අප අමතක නොකළයුතුව ඇත. පළාත් සභා සහ පළාත් පාලන ඡන්ද විමසීම්වල අරමුණ වන්නේ එම ප්‍රදේශයට සීමිත වන පරිදි සේවා සැලසීම මිස ජාතික ප්‍රතිපත්තිමය කරුණුවලට මැදිහත් නොවීම බවද ඡන්දදායකයාට අවබෝධකරවීමට අප ඔවුන්ට සහාය විය යුතුය.
මෙබඳු කරුණු ගැන දේශපාලන සාක්ෂරතාව ඡන්දදායකයාට නොමැති පසුබිමක දී රට අයාලේ යාම වැළැක්වීමට නිදහස් අධ්‍යාපනයේ අග්‍රඵලය භුක්තිවිඳි උපාධිධාරීන් ලෙස අප කළ යුත්තේ කුමක් ද යන්න දැන් සාකච්ඡා කරමු. ඉහත සඳහන් කළ ලෙසින් ම ජනතාවට දේශපාලන සාක්ෂාරතාව ලබාදීම තනි තනි පුද්ගලයන් ලෙස අපට කිසිදා නිම කළ නොහැකි කාර්යයක් වනු ඇත. එනිසා අප විසින් කළයුතුව ඇත්තේ උපාධිධාරීන් ලෙස තම තමන් සම්බන්ධ විශ්වවිද්‍යාලයීය විද්‍යාර්ථීන්ගේ සමිති සංවිධානවලට හැකි පමණින් ගොනුවීමත්, එම සමිති සංවිධානවල අරමුණු හා අභිමතාර්ථවලට නිදහස් අධ්‍යාපනයේ ප්‍රතිලාභීන්ලෙස ජනතාවට තිරසාර සුගතියක් මිස අගතියක් සිදු නොවන පරිදි දේශපාලන සාක්ෂරතාව ඡන්දදායකයාට ලබාදීමටත් ක්‍රියා කිරීම ඇතුළත් කරවීමයි.
සරත් මායාදුන්නේ
The post සෞභාග්‍ය කරා රට ගෙනයාමට විද්‍යාර්ථීන් වන අපට පැවරෙන ජාතික යුතුකම.. appeared first on විවරණ.
]]>The post සිරකරු හුවමාරු දේශපාලන කේවල්කරණය.. appeared first on විවරණ.
]]>ඉහත ඡ‌න්දයේ පුරෝකථනය දේශපාලනික උවමනාවන් තකා දේශපාලන සහ අපරාධ නඩුවලට වරදකරුවන් වන සිරකරුවන් නිදහස් කරලීමේ ආදීනව, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ඉදිරි පැවැත්මට කරන බලපෑම පිලිබද විමසුමක් කිරීම මූලික කරගෙන අදහස් කිහිපයක් පෙළගැස්වීමටය.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ නීතියේ ආධිපත්‍ය
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යහපැවැත්ම රඳාපවතිනුයේ එම පාලන ක්‍රමවේදය තුලනාත්මකව ක්‍රියාකරවීම බලගන්වන විධායකයේ, ව්‍යවස්ථාදායකයේ සහ අධිකරණයේ ස්වාධීනව කටයුතු කිරීමට අවශ්‍ය වපසරිය ශක්තිමත් වුවහොත් පමණි. ඊට අමතරව ඕනෑම සමාජයක මූලික මිනිස් අයිතිවාසිකම්, සංවිධාන වීමට සහ භාෂණයේ සහ ප්‍රකාශණයේ නිදහස ප්‍රමාණවත්ව පැවැත්ම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය මුල් බැසගැනීම වේගවත් කරවයි. විධායකයේ, ව්‍යවස්ථාදායකයේ සහ අධිකරණ ත්‍රිත්වය ස්වාධීනව කටයුතු කරනවා යන හැඟීම විස්වාශය පොදුජනමතය වීම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ අත්‍යාවශ්‍ය ගුණාංගයයි. එහෙත් දේශපාලන බලය රැක ගැනීමට සහ උඳුරාගැනීමට බොහෝ නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පවතින රටවල දේශපාලනඥයින් කටයුතු කරන ආකාරය ගැන සෑහීමකට පත්විය නොහැක. මෙම හේතුවම පාලකයින් සහ පාලිතයින් අතර පවතින අනොන්‍ය විශ්වාසය දැඩිලෙස පළුඳුකර තිබේ. එබැවින් මැතිවරණ වලින් මහජන මතය සිය වාසියට හරවා බලය ලබා ගත්තද එය ශක්තිමත්ව පවත්වාගෙන යමින් ජනතාව අපේක්ෂා කරන යහපත් පාලන ක්‍රමවේදයක් තුලින් ඔවුන්ගේ ජීවන තත්ත්වය වැඩිදියුණු කරවීම විශාල අභියෝගයක්ව තිබේ. අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය පිළිබඳව ජනතාවගේ සංජානනය රැකගැනීම වචනයෙන් සහ ක්‍රියාවෙන් ඔප්පු කරවීමට පාලකයින් වගබලා ගතයුතු වේ.
සමාජයේ භීෂණය, ත්‍රස්තවාදය සහ අපරාධ අවම කරගැනීමට මෙය දැඩි පිටිවහලක්වේ. ශක්තිමත් ආර්ථික පසුබිමක් සහිත සහ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින සියළුම රටවල් වල රජයන් ජනතාවට ඉටුවිය යුතු යුක්තිය සාධාරණීය කිරීම උදෙසා කැපවිය යුතුවේ.
නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මහ දෙවොලේ අවුල – ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ විධායක සමාව
2020 ජනාධිපතිවරණයේ පරාජය බාරගැනීමට ප්‍රතික්ෂේප කරමින් ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් සිය ආධාරකරුවන්ට වොෂින්ග්ටන් අගනුවර 2021 ජනවාරි 06 වැනිදා දියත් කල ත්‍රස්ත ක්‍රියාවලිය ඇමෙරිකානුවන් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය අගයන සියළු දෙනාගේ විවේචනයට ලක්වීය. එම අපරාධයට හවුල්වූ සියළු දෙනාටම නීතිය ක්‍රියාත්මක කොට ලබාදුන් සිරදඬුවම් වලින් නිදහස් කරවීම 2024 ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ එක් මැතිවරණ පොරොන්දුවක් වීය. සිය පළමු පාලනවාරයේ දෙවරක්ම දෝෂාභියෝගයට ලක්වී, මැතිවරණ ව්‍යාපාර අරමුදල් අවභාවිත කරවීමේ හේතුවට අපරාධනීතිය යටතේ වරදකරුවෙකු වූ ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් නැවත ඇමෙරිකාවේ 47 වැනි ජනාධිපතිවරයා හැටියට තේරීපත්වීමට සමත් විය. ඔහුට දැන් ජනාධිපතිවරයා හැටියට ඔහුට එරෙහිව නීතිය ක්‍රියාත්මක කරවීමේ මුක්තිය වරප්‍රසාදයක් ව තිබෙන බැවින් සිය විධායක බලය ඉවක් බවක් නැතිව ක්‍රියාත්මක කිරීමට පෙළැඹී ඇත. මෙහි ආදීනව ඉදිරියේදී දැකබලා ගතහැකි වෙනු ඇත. පොරොන්දු වූ පරිදි ජනාධිපති සමාව ජනවාරි 06 කැරළිකරුවන්ට ලැබී ඔවුන් දැන් නිදහස ලබා ඇත.
සිරකරු හුවමාරු ශ්‍රී ලාංකේය දේශපාලන වංශ කථාව
සිරකරුවන් නිදහස් කරවීම ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා විසින් දෙන ලද විවෘත මැතිවරණ පොරොන්දුවක් නොවූවද ඔහුට බලය ලබාදීමට මහජනතාව නොමග හැරීමට උපකාරී වූ ව්‍යාපාරික ප්‍රජාව සමඟ පැවැති අනියම් සම්මුතිය කරළියට ආවේ මිනීමැරීමකට ජීවිතාන්තය දක්වා හිර දඬුවම් ලැබුණු දුමින්ද සිල්වාට ජනාධිපති සමාවක් ලබාදී නිවාස සංවර්ධන අධිකාරියේ සභාපති හැටියට පත්කිරීමත් සමඟින්ය. ගොඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා කරන ලද අමනෝඥ ක්‍රියාපාටි වලින් තවත් එක් නාටකයක් වූ මෙම සිද්ධිය පසුව අධිකරණයේ මැදිහත්වීමෙන්ම දුමින්ද සිල්වාට නැවත සිරබත් කෑමට යාමට නියම කරවීය.
අධිකරණය හෑල්ලු කරමින් විධායක බලය අවභාවිතා කරවීමේ පුරෝගාමීව කටයුතු කල ජනාධිපතිවරයා කෘතහස්ත දේශපාලනඥයෙකු සේ නම් දැරූ වෘත්තීයෙන් නීතීඥයෙකු ජේ. ආර්. ජයවර්ධන මහතාය. 1977 එ. ජා. ප. රජයට විශිෂ්ඨ ජනවරමක් ලබා ගැනීමට සිරකරු නිදහස් කරවීමේ මැතිවරණ පොරොන්දු උපක්‍රමය යොදාගනිමින් එවකට ක්‍රියාත්මක වූ කේවල මැතිවරණයෙන් හයෙන් පහක ( ⅚) බලයක් ලබා ගත්තෙතේය. ඔහු අධිකරණ කටයුතු වලට බලපෑම් කළේ විධායක බලය වෙනුවට, (⅚ ) ලැබූ ව්‍යවස්තාධායකයේ ජනවරම අනිසි ලෙස යොදාගැනීමෙන්ය. එම අකටයුතු කම් එකිනෙක විස්තර කිරීම මෙම ලිපියේ අරමුණ නොවේ.
අපරාධ නීතිය යටතේ දඬුවම් නියම වූවන්ට දේශපාලන උවමනාකම් වෙනුවෙන් නිදහස ලබාදීම ශ්‍රී ලාංකේය ජනජීවිත වලට අත්වූ ඉරණම ගැන සාකච්ඡාවක්, වර්තමානයේ භූ දේශපාලනයේ ඉස්මතු වෙන තත්ත්වයන් සමඟ සැසදීමට මෙම ලිපියේ ඉදිරි ඡන්දයෙන් යොදා ගන්නෙමි.
බ්‍රිතාන්‍ය මහ රැජිණගේ රජයට එරෙහිව එල්ල කරන ලද 1971 ජ වි පෙ කැරැල්ල
77 වසරක් පුරා ශ්‍රී ලාංකේයන් භුක්ති විදින නිදහසේ සීමාවන් මොනවාද යන්න තේරුම් ගැනීමට වඩාත්ම උචිතම සාධකය නම්, 1971 ජ වි පෙ මෙහෙයවන ලද තරුණ කැරැල්ලය. එවකට බලයේ සිටි සිරිමා බණ්ඩාරනායක අගමැතිනිය ඇතුළු රජයේ නිලධාරීන් අත් අඩංගුවට ගැනීම කැරැල්ලේ එක් අරමුණක් වීය. එහෙත් එවකට පැවැති පාලන ක්‍රමවේදයේ රාජ්‍යයේ ප්‍රධානියා එංගලන්තයේ මහ රැජිණ වීම නිසා කැරළි කරුවන්ට එරෙහි නඩුව ගොණුකරනු ලැබුවේ බ්‍රිතාන්‍ය මහ රැජිණගේ රජයට විරුද්ධව එල්ල කල ත්‍රස්ත ක්‍රියාවක් ලෙසටය. එවකට ත්‍රස්ත ක්‍රියාවන්ට එරෙහිව දඬුවම් දියහැකි නීතී රාමුවක් නොතිබුණ හෙයින් විශේෂ අපරාධ විනිශ්ච කොමිසන් සභාවක් මගින් ජ වි පෙ නායක රෝහණ විජේවීරට ජීවිතාන්තය දක්වා සිර දඬුවමක් ඇතුළු සෙසු චූදියන්ට විවිධ කාල සීමාවන්ට සිර දඬුවම් ලබා දීමට සාධාරණව යුක්තිය ක්‍රියාත්මක වීය.
1977 පැවති කේවල මැතිවරණ ක්‍රමය යටතේ තම ප්‍රතිවාදීන්ගෙගේ ඡන්ද සුළු ප්‍රමාණයක් තම පාර්ශවයට හිමිකර ගැනීමෙන් විශාල ජනවරමක් ලබා ගැනීමට එ ජා පයට හැකි වීය. ඒ වනවිට ජ. වි. පෙ. සාමාජිකයින් සිය ව්‍යාපාරයේ නායකයා නිදහස් කරගැනීම ප්‍රමුඛත්වය දී කටයුතු කරමින් සිටි නිසා වාමවාදී ඡන්ද දායකයින් බොහෝ දෙනෙකු මෙකී අරමුණ වෙනුවෙන් එ. ජා. ප. යට සිය ඡන්දය ප්‍රකාශ කල බවට අනුමාණ කල හැක. 1977 ව්‍යවස්ථාදායකය ලද අසීමිත ( ⅚) බල සංයුතියේ සංඝඨකයින් ගොඩ නැඟුණු ආකාරය මැතිවරණ ප්‍රථිපල විශ්ලේෂණයකින් තේරුම් ගැනීමට අපහසු නොවේ.
1977 දී ජේ. ආර්. ජයවර්ධන එ. ජා. ප. නායකයා ඇතුළු රජය තමන් ලබාගත් එම ජයග්‍රහණය එතෙක් ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වූ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලනය සහ විශ්ෂ්ට සිවිල් පරිපාලනය දේශපාලනීකරණය කිරීමට යොදාගත්තෙතේය. එම ක්‍රියාවලියන්ගේ අනිටු ප්‍රථිපල ශ්‍රී ලංකාවේ සමාජ ආර්ථික දේශපාලනයට දැඩි බලපෑමක් එල්ල කර තිබේ. විවෘත ආර්ථික ප්‍රතිපත්තීන් හඳුන්වාදීමෙන් අත්කර ගත් ප්‍රථිලාභ සියල්ලම රට තුළ ඉස්මතු වූ ත්‍රස්තවාදී, දූෂිත ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා තුළින් යටවී ගියේය. ජේ. ආර්. ජයවර්ධන ජනාධිපතිවරයාට සහ එ. ජා. ප. යට සිය අසීමිත බලය රැකගැනීමට සිය විධායක සහ ව්‍යවස්ථාදයක බලය අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය අභිබවමින් තර්ජනාත්මකව යෙදවීය. එහි සමස්ත ප්‍රථිපලය 1983 සිට ශ්‍රී ලංකාව අඳුරු කාල පරිච්ජේදයකට ගොදුරු වීමය.
ජේ. ආර්. ගේ ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී ක්‍රියාකාරකම්
මහජන දේපල ජීවිත හානි රැසක් බිහිසුණු අපරාධ තුලින් විමුක්තිය උදාකර ගැනීමට රෝහණ විජේවීරගේ නායකත්වය යටතේ ජ. වි. පෙ. දියත් කල 1971 කැරැල්ල මැඩලීමට රජය සමත්වීය. රෝහණ විජේවීරට ජීවිතාන්තය දක්වා සිර දඬුවම් නියම වීය. 1982 ජනාධිපතිවරණයට සිය ප්‍රතිවාදීන් බෙදා දුර්වල කිරීමට විධායකයේ සහ ව්‍යවස්ථාදායකයේ බලය අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය ඉක්මවා ජේ. ආර්. අවභාවිතා කලේය. ඉන් පළමුවන්න අපරාධයට වරදකරුවෙකු ලෙස සිරගත වූ රෝහණ විජේවීර නිදහස් කිරීම සහ සිය ප්‍රතිවාදිනිය වූ සිරිමා බණ්ඩරනායක මහත්මිය ඇතුළු විරුද්ධ පක්ෂයේ ක්‍රියාකාරීන්ගේ ප්‍රජා අයිතිය නැති කරවීමයි.
මීට අමතරව මැතිවරණයක් නොතැබීමට ජණමතවිචාරණයක් පවත්වා පාර්ලිමේන්තු කාලසීමාව දීර්ඝ කරගැනීම සහ ඡන්ද දායකයින්ට ඍජුව වගවෙන වගකියන කේවල ආසන මැතිවරණ ක්‍රමය වෙනුවට සමානුපාතික ඡන්ද ක්‍රමය හඳුන්වාදීමද සිදුවීය. මෙකී ක්‍රමවේදයෙන් තෝරාපත්වන මහජන නියෝජිතයින් ඡන්ද දායකයින්ට සහ බඳු ගෙවන්නන්ට ඍජුව වගනොකියන වරප්‍රසාද භුක්තිවිදීමට පමණක් තෝරා පත්වූවන් බව පසුගිය දශක කිහිපය තුල පෙන්වාදී රට බංකොළොත් කල ආකාරය පාඨක ඔබ මැනවින් අවබෝධ කරගෙන සිටී.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව තේරී පත්වුනු ආඥාදායෙකු අතරට පරිවර්තනය වූ ජේ. ආර්. උතුරේ මතුවුනු අසහනත්වයට සහ බෙඳුම් වාදී අරගලය මැඩපැවැත්වීමට නොහැකි විය. 1983 ජූලි කලබල අහිංසක දෙමළ ජනයා වෙත ප්‍රචණ්ඩත්වය යොදවා පාලනය කිරීමට අසාර්ථක උත්සහයක් කොට ශ්‍රී ලංකාවට ජාත්‍යන්තර අපකීර්තියක් අත්කරමින් L .T. T .E. බෙඳුම්වාදී අරගලය ශක්තිමත් කලේය.1983 ජූලි ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා සහ L. T. T. E. ත්‍රස්තවාදය මැඩපැවැත්වීමට අපොහොසත්වූ එ ජා ප රජය ජූලි කලබල ඇතිකරවුයේ නැක්සලයිට් දේශපාලන ව්‍යාපාරයක් යනුවෙන් නම් කර ජ. වි. පෙ. ඇතුළු වාමවාදී දේශපාලන පක්ෂ කිහිපයක් තහනම් කලේය. රෝහණ විජේවීර නැවතත් ත්‍රස්තවාදී ව්‍යාපාරයක් දියත් කිරීමට ඉඩකඩ ලබාගෙන අත්තනායක කෙනෙක් හැටියට සැඟවී 1988-89 වකවානුවේ තවත් කැරැල්ලක් දියත් කරමින් මහජන දේපල ජීවිත හාණි රැසක් අත්කරමින් සිය ජීවිතයෙන්ම වන්දි ගෙවීය.
අපරාධකරුවන් නිදොස් කොට විනිශ්චකරුවන්ට දඬුවම් කිරීම
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව තේරීපත්ව ආඥාදායකයන්වූ පාලකයින් අතර ප්‍රමුඛයා ඇඩොල්ෆ් හිට්ලර්ය. වර්තමාන ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයා ඔහු අබිභවා කටයුතු කිරීමට සැරසෙන බවට ඉඟි කරමින් සිටී. මේ වන විට 2021 ජනවාරි 06 වොෂින්ටන් නුවර ත්‍රස්ත ක්‍රියාවල නිරතවු අපරාධකරුවන්ට දඬුවම් නියම කල විනිශ්චකරුවන් කවුරුන්ද යන්න දැනගැනීමට FBI ආයතනයට බල කර ඇත.
The post සිරකරු හුවමාරු දේශපාලන කේවල්කරණය.. appeared first on විවරණ.
]]>The post නරියාගේ සාදයට ගිය කොකා වැනි ආණ්ඩුවක්.. appeared first on විවරණ.
]]>මේ අයවැය හඳුන්වන්නේ කුමන නාමයකින් ද කියලා ආණ්ඩුවේම එක අදහසක්, ප්‍රතිපත්තියක් නැහැ. තම තමන්ට හිතෙන හිතෙන විදියට මේ අයවැයට අර්ථකතනයන් දෙනව. ඒ අල්ලපනල්ලේ ලාල්කාන්ත ඇමතිවරයා මේ අයවැයට නමක් තියනවා.
“..මේ අයවැය බහුජාතික කොම්පැණිකාරයාගේ සිට කම්කරුවා දක්වා එක හා සමානව යුක්තිය ඉටුකරන අයවැයක්. ආර්ථිකයට දායකවෙන හැමකෙනාටම තමන් ගේ පංගුව ලැබෙනෙවා. ඒනිසා මේක “ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අය වැයක්..”
යි කියලා.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කියන්නේ මේ විශ්වයේ කොහේ හෝ තියෙන එකක් නෙමේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය අද දවසේ හැම විටම ක්‍රියාත්මක වන්නේ ආඥාදායකත්වයක් මත. එක්කෝ නිෂ්පාදකයාගේ,කොම්පැණීකාරයාගේ ආඥාදායකත්වය මත. නැතිනම් නිෂ්පාදනයට දායකවන්නාගේ, කම්කරුවාගේ ආඥාදායකත්වය මත. එහෙම වෙන්නේ ඇයි?
කෙනෙකුට සල්ලි, යන්ත්‍ර සූත්‍ර, අමුද්‍රව්‍ය ඔක්කොම තියෙනවා. හැබැයි මේවා පාවිච්චි කරමින් භාන්ඩයක් නිපදවීමට කෙනෙකුගේ මැදිහත්වීමක්, නැතිනම් ශ්‍රමයක් අවශ්‍යයි. මේ සියල්ල එකතු කරළා කොම්පැණිකාරයා යමක් නිපදවන්නේ ලාභය මුල් කරගෙන. ඒකට තමයි කැපිටලිසම් කියන්නේ. ඔහු ලාභය ලබන්නේ කොහොමද?
ලාභය ලබන්නේ නිෂ්පාදනයට හවුල්වෙන්නාට ලැබෙන්නෙ ඕන සාධාරණ පංගුව, සාධාරණ කොටස ලබා නොදී. මේනිසා නිෂ්පාදනයට දායකවන්නා හා කොම්පැණිකාරයා අතර ස්වංසිද්ධ විරෝධයක් ඇතිවෙනවා. එහෙම ගැටුමක්, විරෝධයක් තිබුනත් කම්කරුවාට ජීවත්වෙන්න සල්ලි ඕන. සල්ලි ලබා ගැනීම වෙනුවෙන් ශ්‍රමය විකිණිමට කොම්පැණිකාරයා එක්ක සම්මුතියකට යන්න වෙනවා. එතැනදී කම්කරුවාගේ ප්‍රජාතන්වාදය අහෝසි වෙනවා. ඔහුට නිෂ්පාදන බලවතාගේ ආඥාදායකත්වයට යටත්වෙන්න සිදුවෙනවා.
කොම්පැණිකාරයන් හා ඔවුන්ගේ ආයතනවල වැඩකරන්නන් ගේ මේ ගැටුම වර්ධනය වුණොත් බොහෝවිට දිනන්නේ නිෂ්පාදනයට හවුල්වෙන්නන්. මොකද ඒ පිරිස ප්‍රමාණාත්මකව වැඩියි. ඒක මැඬලන්න කොම්පැණිකාරයන් මැරයන්, ආයුද සන්නද්ධ හමුදාවල්, නීතිරීති ගොඩනගනවා. කාලය ගෙවෙද්දී මෙය වඩා සංවිධත වූ රාජ්‍ය බවට විකාශනය වෙනවා.
රාජ්‍ය මෙහෙම බිහිවුණත් කොම්පැණිකාරයන්ට පුද්ගලිකව එල්ලවන විරෝධයේ අඩුවක් නැහැ. මර්දනයෙන් තොරව මේ විරෝධය වාෂ්ප කර හැරීම කරන්නේ කොහොමද කියන ප්‍රශ්නය ඔවුන් කල්පනා කරනවා. අන්න එතැනදී තමයි ආණ්ඩුව කියන සංකල්පය මතුවෙන්නේ. කොම්පැණිකාරයන් විසින් අපට අවස්ථාවක් දෙනවා ඔවුන්ගේ රාජ්‍ය යටතේ අපේ ආණ්ඩුවක් පිහිටුවා ගන්න.
එහෙම ව්‍යාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් පෙන්නුවත්, ඡන්දයට ඉදිරිපත්වෙන ප්‍රධාන පෙළේ පක්ෂවලට මැතිවරණ වියදම් සදහා සල්ලි දෙන්නේ කොම්පැණිකාරයෝ. මේනිසා කොම්පැණිකරුවන් හා පක්ෂ නායකයන් අතර රහස් ගිවිසුම් ඇතිවෙනවා. රහස් ගිවිසුම් අනිවාර්යෙන්ම ඉෂ්ඨ කරන්නම වෙනවා. ඔවුන් අමනාප කරගත්තොත් බලය පවත්වාගෙන යන්න දෙන්නේ නැහැ. අවුරුදු පහට කලින් ගෙදර හෝ හිරගෙදර හෝ අවසන් ගමන් යන්න වෙනවා.
ඒ අතරේම ඡන්දයට පෙර ඡන්දදායකයන් දිනා ගැනීම වෙනුවෙනුත් පක්ෂ විවිධ ඡන්ද පොරොන්දු දෙනවා. බලය ලබාගත්තට පස්සේ ඒවා ඉටු කරගන්න බැරිවෙනවා. චන්ද පොරොන්දු ඉටු නොකරා කියලා අවුරුදු පහක් යනතෙක් ඔවුන්ව ආපසු කැදවීමේ බලයක් ඡන්දදායකයාට නැහැ. ඒකනිසා ඡන්දදායකයන්ට පාලකයන් බය නැහැ.
දැන් ලංකාවේ තිබෙන්නෙත් මෙවැනි නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් හා ලාභය මුල්කරගත්ත ආර්ථික ක්‍රමයක්. ඒක පවත්වාගෙන යන්න තමයි පාර්ලිමේන්තුව කියන ටූල් එක තියෙන්නේ. ඒනිසා පාර්ලිමේන්තුවෙන් බලය අරගෙන රාජ්‍ය වෙනස් කරන්න බැහැ. පොඩි පොඩි ප්‍රතිසංස්කරණයන් විතරයි කරන්න පුලුවන්. හරියට කුලී ගෙදරක ඉන්නවා වාගේ.
මොකද මේ සිස්ටම් එක ආරක්ෂා විශාල ජාලයක් කොම්පැණිකරුවන් ගොඩනගා තියෙන්නේ. ජනමාධ්‍ය , ලිබරල්වාදීන්, මැර කණ්ඩායම්, සන්නද්ධ හමුදා එයින් කීපයක්. මූලික පදනම වෙනස් කරන්න ගියොත් මේ සියල්ල ඊට එරෙහිව නැගී සිටිනවා. රාජ්‍ය කුමන්ත්‍රණ කියන්නේ මේවාට තමයි. අලුතෙන් පත්වෙන ආණ්ඩුවකට එතෙක් හිටපු ආණ්ඩුවල රාජ්‍ය අපරාධ හොයන්න බැරි ආණ්ඩු හා රාජ්‍ය කියන්නේ එකක් නොව දෙකක් නිසා. අපි අවුරුදු පහෙන් පහට වෙනස් කරන්නේ රාජ්‍ය නෙමේ ආණ්ඩු.
කොටහේනේ තරුණයන් දෙදෙනෙක් ආයුද බලන්න එක්කරගෙන ගිහින් පොලිසිය විසින් මරා දැම්මා. ඒ ගැන මහාචාර්ය නිර්මාල් දේවසිරියානන් වීඩියෝවක් නිකුත් කරළා තියෙනවා. හෙතෙම පෙන්වා දෙන්නේ රාජ්‍ය විසින් කරන්නා වූ අපරාධ ආණ්ඩුවකට එකවර නැවැත්විය නොහැකියි කියලා. එයින් ගම්‍ය වන්නේ කුමක්ද? රාජ්‍ය හා ආණ්ඩුව යනු එකක් නොව දෙකක් කියලා නේද.
මෙවැනි විෂයබද්ධ තත්වයක් තුළ තමයි ඇමතිතුමාගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආර්ථිකය ගැන බලන්න වෙන්නේ. ලාල්කාන්ත ඇමතිවරයා කියනවා අපි තීන්දු කළා හාල් කිලෝවක් විකුණන්න ඕන උපරිම මිල මෙච්චරයි. එතකොට පාරිභෝගිකයාට හොඳයි. අපි තීන්දු කළා වී කිලෝවක අවම මිල මෙච්චරයි. එතකොට ගොවියාට හොඳයි කියලා.
එතුමා කියන මේ අපි කවුරුද? අනුර දිසානායක ජනාධිපතිතුමා මේසෙට වැරෙන් ගහලා රුපියල් 10 ක් හාල්වලට වැඩිකරලා උපරිම මිලක් නියම කළා. මේ මිල නියම කිරීමේදී කතා කළේ කවුරුන් එක්කද? මහ මෝල් හිමියන් එක්ක විතරයි. අඩුම තරමේ මධ්‍ය පරිමාණ, සුළු පරිමාණ මෝල් හිමියන් එක්කවත් සාකච්ඡා කළාද. නෑ. ගොවියොත් එක්ක කතා කළාද. නෑ . එහෙනම් කවුද මේ අපි කියන්නේ. මහමෝල් හිමියන් හා ආණ්ඩුව.
රූපවාහිනී විවාදයකට ඇවිල්ලා ලක්මාලී හේමචන්ද්‍ර මාලිමා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීතුමිය කීව කතාවත් තව හොඳ නිදර්ශනයක්. වතු කම්කරුවන් ගේ පඩි වැඩිකරනවා කියලා ජනාධිපතිතුමා අයවැය කතාවේදී කිව්වේ වතු හාම්පුතුන් එක්ක කතා කරලලු.
ලාල් ඇමතිතුමෝ, කෝ මේකේ ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය. වතු කම්කරුවගෙනුත් අහන්න එපැයි නුඹලාට මේ ප්‍රමානය ඇතිද? නැතිනම් ඕන නිවාසද, මොනවද කියලා. එහෙම නැතිව හාම්පුතුන් දෙනදේ ගන්න බල කිරීම කොහොමද ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් වෙන්නේ.
ඊළගට ලාල්තුමා කියනවා ගොවියන්ට ආණ්ඩුව සහන දෙනවා. ඒ නිසා ගොවියන් මෙච්චර වී ප්‍රමාණයක් අපට දෙන්න ඕන. මේක නියෝගයක් නේද. ගොවියත් එක්ක කතා කළාද ඔවුන්ට උවමනා පෝරද, සල්ලිද මොනවද කියලා. නෑ එහෙම සාකච්ඡා කළේ නෑ.ආණ්ඩුවට ඕන දේ ගොවියන්ට දීලා ඊට පස්සේ තගදානවා. අයවැයෙන් පඩි වැඩි කරන්නේත් ආණ්ඩුවට ඕන අයට විතරලු.
ලාල් ඇමතිතුමනි එතකොට කෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය. මේක ආඥදායකත්වයක් නේද? ඒතුළ ආර්ථිකයට දායකවෙන සියලු දෙනාට තම තමන් ගේ සාධාරණ කොටස, සාධාරණ පංගුව ලැබෙන්නේ නැහැ නේද?
අපි දන්නා විදියටනම් මේ අයවැය ගැන පූර්ව සාකච්ඡා කලේ ජාත්‍යන්තර මුල්‍ය අරමුදලේ ( IMF ) නියෝජිතයන් එක්ක විතරයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ මූලධර්මයක් තමයි ප්‍රවිචාරණ ක්‍රියාවලිය නොහොත් අදහස් විමසීම. ඒක IMF එකත් එක්ක විතරක් නෙමේ සියලුම වෘ‍ත්තීයන් එක්කත් කළ යුතුයි.
මේ සියල්ල අපට පසක් කරන්නේ ලාල්කාන්ත ඇමතිවරයා කියන ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් ලංකාවේ හදන්න බැහැ කියලා. ඒක පට්ටපල් බොරුවක්. ඡන්දදායකයන් ගොණාට ඇන්දවිල්ලක්. මොකද ලංකාවේ තියෙන්නේ කොම්පැණීකාරයන්ගේ ආඥදායකත්වයක්. IMF නියෝග මත දුවන ආර්ථිකයක්. ඒතුළ ආර්ථිකයට දායකවෙන සියලු දෙනාට තම තමන් ගේ සාධාරණ කොටස, සාධාරණ පංගුව ලැබෙන්නේ නැහැ. ලැබෙන්නේ කොම්පැණිකාරයන් තීන්දු කරන ප්‍රමාණය විතරයි. ඔවුන් ඒ ප්‍රමාණය තීන්දු කරන්නේ තමන් ගේ ලාභය ඉතිරි කරගෙන.
කොම්පැණිකාරයන් ගේ රාජ්‍ය බලය බිඳදාලා අපි නිර්ධනයන් ගේ ආඥාදායකත්වයක් හදන්නේ නෑ. පාර්ලිමේන්තු බලයකින් සාධාරණ, යුක්තිගරුක පාලනයක් කරන්න පුළුවන් කියලා හිතාගෙන වැඩකරපු නායකයෝ ඉතිහාසයේත් හිටියා. ඒවා අවසන් වුනේ ලේ ගංගාවලින්.
1871 ප්‍රංශයේ බලය ගත් අරාජිකවාදීන් හිතුවේත් එහෙම තමයි. අන්තිමේ නැපෝලියන් බොනපාට් ඒක අවසන් කළේ ලේ ගංගාවකින්. 1914 දෙවන ලෝක යුද්දයෙන් පස්සේ ජර්මනියේ සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දැවන්ත පක්ෂයේ නායකයන් වුණේ රෝසා ලක්සම්බර්ග් හා කාල් ලිබ්නේක්ට්. ඔවුන් ගේ පිලිගැනීම වුනේත් පවතින රාජ්‍ය එලෙසම තබා ගනිමින් පාර්ලිමේන්තු බලයකින් හැම කෙනෙකුගේම සාධාරණ කොටස, පංගුව දෙන පාලනයක් ගෙනියන්න පුලුවන් කියලා. අන්තිමේ ඔවුන් ගේ මළසිරුරු හමුවුණේ කාණුවක තිබිලා. 1972 චිලියේ අයන්ඩේත් මේ වගේම අත්හදා බැලීමකට ගියා. අවසානයේ හමුදා නායක පිනෝචේ ගේ කුමන්ත්‍රණය හමුවේ ඔහු වෙඩි තියාගෙන සියදිවි නසා ගත්තා. මෙවැනි ඉතිහාස කතා අපමණයි.
ආණ්ඩු බලය ගැනීම වෙනුවෙන් කියපු වීර කතා නිසා අද JVP ,මාලිමා රජයත් පත්වෙලා ඉන්නේ මග සිටිය තෝ නසී, ගෙදර ගිය අඹු නසී කියනා තත්වයට. JVP , මාලිමා ආණ්ඩුව පත්වෙලා ඉන්න උභතෝකෝටියට සමාන රසවත් කතාවක් බයිබලයේ තියෙනවා දාවිත් හා ගොලායත් යෝධයා ගැන.
දාවිත් හැම විටම පෙනී හිටියේ, සටන් කළේ මිනිසුන් ජීවත් කරවීම වෙනුවෙන්. ඔවුන් ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන්. මේනිසා මිනිස්සු දාවිත් වටා නිරායාසයෙන් එකතු වුණේ දැඩි විශ්වාසයකින්. පොඩි කාලයේත් යම් යම් දස්කම් පෙන්වා තිබුණ නිසා මේ විශ්වාසය දෙගුණ තෙගුණ වුණා.
ගොලායත් යෝදයා ඉතාම නපුරු, මිනිසුන් ගේ එළු, බැටළුවන් මරාකන ජන පීඩකයෙක්. අන්තිමේ මහ හැඩිදැඩි ගොලායත්ට ඔහුගේ දණහිසට වඩා උස නැති දාවිත් සටනට අභියෝග කළා. දෙදෙනා අතර සටන ආරම්භ වුණා. දාවිත් විද්ද එක ගල් පහරකින් ගොලායත් යෝධයා මැරී වැටුණා.
අපේ රටේ මිනිස්සුත් හිතුවේ දන්න දවසේ ඉදලා අනුර කුමරා හා JVP සටන් කෙරුවේ කොම්පැණිකාරයන්ට හා IMF එක කියන ගොලායත් යෝධයන්ට විරුද්ධව තමයි කියලා. ඒනිසා මෙවර පාර්ලිමේන්තුවේ ආසන 159 ක්ම දුන්නා. නමුත් දැන් දැන් බලන කොට ඔවුන් කරන්නේ ගොලායාත් ආරක්ෂා කිරීමයි කියලා ඡන්දය දීපු මාලිමාවන්ට පවා තේරෙන්න පටන් අරන්. ගොලායත් නිසි ලෙස ආරක්ෂා කරනවාද නිරීක්ෂණය කිරීම සඳහා IMF එක විසින් ආර්ථිකේ ප්‍රධාන මර්මස්තානයන්ට දෙදෙනෙක් දාලා තියෙන්නේ.
ඒ මහ බැංකු අධිපතිකමට හා මුදල් අමාත්‍යංශයේ ලේකම් තනතුරට. 159 ක් හිටියත් ඒ දෙදෙනා එකී ස්ථානනයන්හී වැඩ හිඳිනාතාක් මොන ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක්ද ලාල් ඇමතිතුමෝ. මේ අයවැයත් ජේආර් ගේ සිට පසුගිය රනිල් දක්වා ආපු නව ලිබරල්වාදයේම තවත් දිගුවක්. භාවිතා කරන වචන වෙනස්.කොකාට තැටියේ හොදි දුන්නා වාගේ.
ඉර, හඳ සහ සත්‍යය කිසිදා සගවන්න බැහැ.
The post නරියාගේ සාදයට ගිය කොකා වැනි ආණ්ඩුවක්.. appeared first on විවරණ.
]]>The post තිස්පස් වරක් ජනපති සම්මානය දිනූ නැටුමට සූර පීටර් සූරසේන දිවි රඟමඩල හැර යයි.. appeared first on විවරණ.
]]>
1947 අවුරුද්ද පීටර් සූරසේනයන්ට කදිමට මතකය.
“..අපේ පරම්පරාවම නර්තන කලාවට, බලි යාතු කර්මවලට කැප වෙච්ච, පේ වෙච්ච උදවිය. හීන්බබා ධර්මසිරි මගේ අයියාත් ඒ වෙද්දි බොහෝම ප්‍රසිද්ධ රට රාජ්ජවල හිටං ගිහිල්ල නැටුම් පෙන්වන ශිල්පියෙක්. ඉතිං ඔය කාලෙ මටත් හිතුණා නැටුම් ඉගෙන ගත්ත නම් නරකක් නෑ කියලා. අනික මට දැන් හිතෙනවා ඒ කැමැත්ත මගේ පපුවේ ලේවල තියෙන්න ඇති කියලා. අපේ තාත්තගේ පැත්ත පොල්වත්තෙ ගෙදර, අම්මගෙ පැත්ත මුඩාදෙණියෙ ගෙදර මේ දෙගොල්ලම කලා පරම්පරාවල. මං තාත්තට කිව්ව මටත් නැටුම් සාස්තරේ හදාරන්න වුවමනයි කියලා. තාත්තා කිව්වා හා එහෙනම් යමු කියලා. ඒ අමුණුගම සුරඹා කියන ලෝක පූජිත උත්තම නැටුම් ශිල්පියා ගාවට. එතුමා තමයි මගේ ගුරුන්නාන්සේ..”
පීටර් සූරසේනයන් නැටුම් කලාව හදාරන්නට දණ්ඩියමට ඉන්නේද ශාස්ත්‍රානූකූලව නැකතට සිරිතටය. නැටුම් හදාරන්නට සුරඹා ගුරුන්නාන්සේ බැහැ දකින්නට එදා ගියේ හාල් පොල් කදක් බැඳ ගෙන, කැවුම් කිරිබත් උයා ගෙන, බුලත් දුම්කොළ හුරුලු ඔතා ගෙනය.
“..ඉතිං එහෙම තමයි ඒ කාලෙ ගුරුන් දකින්න යන්නෙ. මේ කියන්නේ 1947 දී නේ. හැබැයි කැවුම් කිරිබත් උයාගෙන ආවා කියලා නෑ. නැටුම් පුරුදු කරන්න ගන්නෙ දේහ ලක්ෂණ බලලා. තමන්ගේ දරුවටවත් වෙස් බඳින්නේ නැහැ දේහ ලක්ෂණ ගැලපෙන්නේ නැත්නම්. තාත්තයි මායි ගියාම එදා අමුණුගම සුරඹා ගුරුන්නාන්සේ කැමති වුණා මට මේ උතුම් නැටුම් කලාව උගන්වන්න..”
පීටර් සූරසේනයන්ගේ මතක පොතේ පිටු පෙරළෙන්නේ එලෙසය.
සුරඹා ගුරුන්නාන්සේ හැඬවූ පීටර්
එවක අමුණුගම නැටුම් පරම්පරාව මෙන්ම ප්‍රමුඛයෝ වූ තිත්තපජ්ජල, නිත්තවෙල හා රන්ගම යන නැටුම් පරම්පරා ත්‍රිත්වයෙහි ශාස්ත්‍රීය රහස් ද දොළොස් වසක් මුළුල්ලේ ලද පුහුණුව අතරතුර හදාරන්නට සූරසේනයන්ට ඉඩ ප්‍රස්ථාව හිමි විය. ඒ දෙටු ශිල්පී අමුණුගම සුරඹා ගුරු දේවයන්ගේ ඇරයුම හෙයින් එතුමන්ගේ කලාශ්‍රමය වන මධ්‍යම ලංකා නෘත්‍ය මණ්ඩල කලායතනයට සපැමිණි එම පරම්පරාවල ශිල්පීන් සිය දැනුමද සූරසේන ඇතුළු ශිෂ්‍යානුශිෂ්‍යයන් වෙත පිරිනැමූ හෙයිනි.
“..සුරඹා ගුරුන්නාන්සේ මට ශිල්පය දුන්නේ හරිම ආදරෙන්. මං බොහෝම භක්තියෙන් නැටුම් කලාව ඉගෙන ගත්තා කියලා එතුමා දැන හිටියා..”
පීටර් සූරසේන කලාකරුවා පවසන්නේ ය. සිය සිසුන් අතර සිටි අතිදක්ෂයා වූ පීටර් සූරසේනයන්ට තමන්ගේ ම දරුවෙකු තරමට ආදරයෙන් සළකන්නට සුරඹා ගුරුන්නාන්සේ පුරුදුව සිටියේ ය. දිනක් කිසියම් දඟ කවටකමකට තරවටුවක් ලෙස සූරසේනයන්ට පහරක් ගැසූ සුරඹා ගුරුන්නාන්සේ “..අද මම පීටර්ට පාරක් ගැහුවා..” යැයි කියමින් සිය නිවසේ දී බොහෝ සෙයින් පසු තැවුණු බව සුරඹා දියණිය ආචාර්ය වෛද්‍යවතී රාජපක්ෂ පසුකලෙක පැවසුවා ය. ඒ කලායතන හෝ රංග භූමි දුලබ කලකි. එම නිසා උඩරට පාරම්පරික නැටුමට හිතැති විදේශීයයන් පවා නැටුම් බලන්නට ආවේ සුරඹා ගුරුන්නාන්සේගේ මධ්‍යම ලංකා නෘත්‍ය මණ්ඩල කලායතනයටයි. එහි සිටි අතිදක්ෂ නර්තන හදාරන්නෙකු වූ පීටර් සූරසේනයන් දඬුවමට ලක් වූයේ විදෙස් නරඹන්නන් වෙනුවෙන් නෘත්‍ය පෙළහර පාන්නට වේදිකාවට මිනිත්තු කිහිපයක පමාවෙන් පිවිසීම නිසාය. ඒ නර්තන ආයිත්තම් හා වස්ත්‍ර පළඳන්නට වූ පමාවෙනි. කෙසේ වූවද එදා නිවෙසට ගිය සුරඹා ගුරුන්නාන්සේ මගේ දරුවන්ටත් වඩා ආදරේ ගෝලයාට පාරක් ගහන්නට වුණා යැයි කියමින් දුක් වූ බව පැවසේ.
කෙමෙන් නැටුමෙන් සුහුඹුලෙකු වූ සිය ශිෂ්‍ය පීටර් සූරසේනයන් දළදා පෙරහැරේ නර්තනයට කැඳවා ගෙන යන්නටද සුරඹා ගුරුන්නාන්සේ කටයුතු කළේය. සූරසේනයන්ට පෙරහැරේ නටන්නට බෙර වාදනය කළේ සුරඹා ගුරුන්නාන්සේය. පෙරහැරේ නැටුමෙන් ද පරිණත වූ ඔහු තිසරණය අබිමුව දෙගල්දොරුවේ පන්සලේදී වෙස් බඳිද්දී නිත්තවෙල ගුණයා, නිත්තවෙල උක්කුවා, ශ්‍රී ජයනා, තිත්තපජ්ජල සුරඹා සහ රන්ගම ගුණමලා ඇතුළු මහා නර්තන ශිල්පීන් පැමිණ ආශිර්වාද කළ බව පැවසේ. ඒ මගුල් බෙර වයා ආශිර්වාද ස්තෝත්‍ර ගායනා කිරීමෙනි. එදා සිය හිස මත ජටාව බැඳ වෙස් තට්ටුව පළඳා එවේලේ ගුරු පුද දී වරම් ලද්දේ මුළු මහත් දිවියම නැටුම් කලාව වෙනුවෙන් කැප කරන්නට බව පීටර් සූරසේන සිතයි.
කොළඹ ප්‍රභූ දූවරුන්ගේ ඇදුරු නමස්කාරය ලද ශිල්පියෙක්
උඩරට පාරම්පරික නර්තනවේදීන් අතර අතිශය කඩවසම් ශිල්පියා වූ සිය දෙටු සොයුරු හීන්බබා ධර්මසිරිද සිය දිවිය ඔපවත් කළ බව පීටර් සූරසේනයන් පවසයි. සැබවින්ම සූරසේනයන් මහනුවර සිට කොළඹට ආවේ හීන්බබා ධර්මසිරි නිසාය. සොයුරු ධර්මසිරි නිසා මෙරට මුල්ම රාජ්‍ය නැටුම් කණ්ඩායමටද ඇතුළත් වීමේ අවකාශය ලද සූරසේනයෝ 1956 දී ගිය ඉන්දීය සංචාරයට පණිභාරත සහ අමරදේවද එක් ව සිටි බව පැවසේ. හීන්බබා ධර්මසිරි නර්තන ශිල්පියා එකල කොළඹ ප්‍රභූ සමාජයේ දූ පුතුන්ට නර්තනය ඉගැන්වූ ආචාර්යවරයාද විය. සිය දිවියේ 56 වැනි වියට එළඹ තිබියදී 1978 දී සිදු වූ ඔහුගේ හදිසි අභාවයෙන් ඒ ආචාර්ය භූමිකාව හිස් විය. එබැවින් එතැන් සිට හීන්බබා ධර්මසිරි ශිල්පියා ශිල්ප දුන් ප්‍රභූ පවුල්වල දරුවන්ට නැටුම් උගන්වන්නට සිදු වූයේද පීටර් සූරසේනයන්ට ය. බණ්ඩාරනායක දියණියන් වන චන්ද්‍රිකා හා සුනේත්‍රාටත්, ප්‍රභූ පැළැන්තියේ සිසිලියා කොතලාවලටත් නැටුම් ඉගැන්වීම නිර්ප්‍රභූ පීටර් සූරසේනට පැවරුණේ එහෙයිනි.
පසුකලෙක නර්තන ආචාර්යවරයෙකු ලෙස පාසල් කිහිපයක සේවය කළ පීටර් සූරසේනයෝ ගුරු දිවියට සමු දුන්නේ 1993 වසරේදීය. සූරසේනයන්ගේ ජීවිතයේ අමරණීය අවස්ථා කිහිපය අතර ප්‍රමුඛ වන්නේ ඇමරිකාවේ සුප්‍රකට කානගී රංග ශාලාවේ උඩරට නර්තන ප්‍රසංගයකට සහභාගී වීමයි. ඊට හීන්බබා ධර්මසිරි හා සිසිලියා කොතලාවලද එක්ව සිටියහ. පසුකලෙක ප්‍රකට ශිල්පී චිත්‍රසේනයන් සමග ලන්ඩනයේ ඇල්බට් ශාලාවේ නටන්නට ලැබීමද පීටර් සූරසේනයන් ලද මහඟු අවස්ථාවකි. මේ වනවිට හෙතෙම විදෙස් රටවල් 48ක උඩරට නර්තන දැකුම් පවත්වා ඇත.
ජනාධිපති සම්මාන 35ක් දිනයි
සූරසේනයෝ ශිෂ්‍යයෙකුව සිටි සමයේ දළඳා පෙරහැරේ නැටුවේ අමුණුගම සුරඹා ගුරුන්නාන්සේගේ උඩැක්කි පංගුවේ ය. පසුකලෙක ඔහු නැටුවේ දළදා පෙරහැරේ ප්‍රධාන වෙස් නැටුම් ශිල්පියා ලෙසිනි. ඒ නැටුමෙන් තිස්පස් වතාවක් මහනුවර දළදා පෙරහැරේ විශිෂ්ටතම වෙස් නැටුම් ශිල්පියා ලෙස ජනාධිපති සම්මාන ලබන්නට තරම් ඔහු පොහොසත් විය. වෙස් ඇඳුමෙන් සැරසුණු ශිල්පියෙකු අලංකාරවත් කරන නිසං සඟල මනාව පැළඳි නැට්ටුවෙකු ලෙස ප්‍රකට සූරසේනයෝ නිත්තවෙල ගුණයා ගුරුතුමා නිර්මාණය කළ සමනල වන්නම වඩා අලංකාරවත් වියමනක් බවට පත් කර නටන්නට සුහුරු එකම ශිල්පියා ද වේ. එහෙයින්ම බටර්ෆ්ලයි ඩාන්සර් ලෙස ලෝ පතල වූ මේ මහා කලාකරුවා ජපානය වැනි රටවල උඩරට නර්තන කලාවේ ශේෂ පත්‍රය ලියන්නට කැප වූ කිහිප දෙනා අතර නියමුවෙකු බවද නොකියාම බැරිය.
රටක් වටින උඩරට නැටුම ජපානයේ ශිල්ප දැක්වනු වස් සිය දෙටු පුත් ජනාධිපති සම්මානලාභී සුසන්ත සූරසේනට පවරා මහා නර්තන ශිල්පී පීටර් සූරසේන අද සිය අවසන් හුස්ම මහනුවර අහස්ගැබට මුසු කොට නික්ම ගොස් ඇත. අදින් පසු දළඳා පෙරහැරට ඉසිලිය නොහැකි පාඩුවක් දැනෙන මේ කලාකරුවා අහිමිවීම රාජරාජමහාමාත්‍යාදීන් දන්නේ දැයි අප දන්නේ නැත.
ලසන්ත ද සිල්වා
The post තිස්පස් වරක් ජනපති සම්මානය දිනූ නැටුමට සූර පීටර් සූරසේන දිවි රඟමඩල හැර යයි.. appeared first on විවරණ.
]]>