පරිවර්තනය: සභාපති සිවගුරුනාදන්

පෙබරවාරි 04 වැනි දිනට යෙදෙන තවත් නිදහස් දිනයක් ළං වන විට අප අපේ රටේ ඛේදනීය ඉතිහාසය ආවර්ජනය කළ යුතුය. සමානාත්මතාවයේ නාමයෙන් යටත්විජිතවාදයට එරෙහිව අරගල කළ අපේ දූරදර්ශී ස්වාධීන ජාතියේ මුල් පාපය කඳුරට දෙමළ ජනයාගේ ඡන්ද අයිතිය අහිමි කිරීමයි. වසර දෙසීයකට වැඩි කාලයක් ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයේ කොඳු නාරටිය වූ කඳුකරයේ දෙමළ ජනයාට එරෙහි සූරාකෑමේ සහ සමාජීය කොන්කිරීමේ අඳුරු ඉතිහාසයට අපි රටක් සහ ජනතාවක් ලෙස ආමන්ත්‍රණය කරන්නේ කෙසේද?

නිදහසින් පසු ඔවුන්ගේ පුරවැසිභාවය අහෝසි කිරීමේ නින්දිත ක්‍රියාවට පිළියම් යෙදීමට කඳුරට දෙමළ ජනතාවට දශක පහකට වැඩි කාලයක් ගත විය. තම දේශපාලන පක්‍ෂවල සහ වෘත්තීය සමිතිවල අඩුපාඩු රැසක් තිබුණත් ඔවුන් සියල්ලෝම තම පුරවැසි අයිතිය නැවත ලබා ගැනීමේ අරගලයේදී එකට සිට ගත්හ. කෙසේ වෙතත්, එම තීරණයට පැමිණියේ විශාල දුක් විඳීමෙන් පසුවය. කඳුකරයේ වෙසෙන ලක්ෂ සංඛ්‍යාත දෙමළ ජනතාවක් ඉන්දියාව ආපසු ගෙන්වා ගත් අතර අද දක්වාම ඔවුහු ඉන්දියාවේ කටුක තත්වයන් යටතේ ජීවත් වෙති. තවත් පිරිසක් ශ්‍රී ලංකාවේ බොහෝ ප්‍රදේශවලට විසිර ගියහ. එමෙන්ම සමස්තයක් ලෙස කඳුරට දෙමළ ප්‍රජාවට රටේ අභිමානය වූ අනෙකුත් සියලු අරමුණු සඳහා වූ ශක්තිමත් සමාජ සුබසාධන පද්ධතියට ප්‍රවේශය අහිමි විය.

පුරවැසිභාවය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම සහ වතුකරයේ වහල් ශ්‍රම ක්‍රමය නිසා ඔවුන් නිදහසින් පසු දශක තුනකට ආසන්න කාලයක් නිදහස් අධ්‍යාපන ක්‍රමයෙන් ද බැහැර කර ඇත. 1970 සහ 1980 ගණන්වල කඳුකර දෙමළ ප්‍රජාවෙන් නව ගුරු පරපුරක් බිහිවීම ඇතුළු ඔවුන්ගේ අරගල අධ්‍යාපනයේ විශාල පරිවර්තනයකට තුඩු දී ඇත. මෙම තීරු ලිපියේ බලාපොරොත්තුව සහ විෂය වන්නේ තරුණ පරම්පරාවේ ගුරුවරුන් සහ උගත් තරුණයින් ඇතුළු පිරිස ලබා ඇති මෙම දියුණුවයි.

සමාජය මුහුණ දෙන එකම ප්‍රශ්නය අධ්‍යාපනය පමණක් නොවේ. දරිද්‍රතා මට්ටමට වඩා පහළින් සිටින ආදායම් සමඟ ඔවුන්ගේ සේවා සහ ජීවන තත්ත්වයන් කුරිරු ලෙස දිගටම පවතී. මෙම තත්ත්වය වසර කිහිපයකට පෙර ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරයකින් පසු සමකාලීන වහල් භාවය පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ විශේෂ වාර්තාකරු හෙළා දුටු නමුත් සුළු වශයෙන් වෙනස් වී ඇත. සැබවින්ම අද දක්වාම කඳුකරයේ දෙමළ ජනයාට ඉඩම් අයිතිය අඛණ්ඩව ප්‍රතික්ෂේප කිරීමත් සමඟ යහපත් නිවාස සඳහා ප්‍රවේශයක් නොමැත. මම තර්ක කරන්නේ නිදහසින් පසු ප්‍රභූ පාලනයේ පෙළපත හෙළා දකිමින් බලයට පැමිණි ජාතික ජන බලවේගය (NPP) ආණ්ඩුවේ ලිට්මස් පරීක්ෂණය කඳුරට දෙමළ ජනයාගේ ඉඩම් අයිතිය ඔවුන් ආමන්ත්‍රණය කරන්නේද යන්නයි.

මෙම සන්දර්භය තුළ, තරුණ පර්යේෂකයන්ගේ ජාලය විසින් කඳුකරයේ තරුණ ගුරුවරුන් සහ උපාධිධාරීන් සමඟ පාසල් තුළ සහ ඔවුන්ගේ ප්‍රජාවන් සම්බන්ධයෙන් අධ්‍යාපනයේ දුෂ්කරතා පිළිබඳව පර්යේෂණ කිරීමට සිත්ගන්නා මුලපිරීමක් සිදු කර ඇත. අපෙන් සමහරක් තරුණ තරුණියන් හතළිහකට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් සමඟ ඔවුන්ගේ අරගල අවබෝධ කර ගැනීමේ මෙම සහභාගීත්ව පර්යේෂණ ක්‍රියාවලියේ නිරත වී ඇත. තවද පසුගිය සතියේ ශ්‍රීපාද ජාතික අධ්‍යාපන විද්‍යාපීඨ ශ්‍රවණාගාරයේදී දෙදින සම්මන්ත්‍රණයක් ආරම්භ කරන ලද අතර පසුදා තානායමක කුඩා ස්ථානයකදී පැවැත්විණි. මෙම සම්මන්ත්‍රණය සඳහා ඇති සහයෝගය හඳුනා ගනිමින් මම ඒ පිළිබඳ මාධ්‍ය නිවේදනයක් උපුටා දක්වමි:

“2025 ජනවාරි 27 සහ 28 යන දිනයන්හිදී පැවැත්වුණු ‘මලයහ’ (කඳුකර) ගුරු පර්යේෂණ සමුළුවට ශ්‍රී ලංකාවේ එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය සහ ජපාන තානාපති කාර්යාලය එක්ව සහයෝගය දක්වන ලදී.”

ප්‍රජාව විසින්.”තරුණ පර්යේෂකයන්ගේ ජාලය සමඟ එක්ව නීතිය සහ සමාජ භාරය විසින් සංවිධානය කරන ලද මෙම සමුළුව කඳුරට දෙමළ ප්‍රජාවේ අධ්‍යාපනඥයින් සහ තරුණ පර්යේෂකයන් එක්රැස් කරන ලදී. ඉඩම් හිමිකම්, අධ්‍යාපන ප්‍රවේශය, රැකියා සහ ස්ත්‍රී පුරුෂ සමානාත්මතාවය” ඇතුළු ප්‍රධාන කරුණු පිළිබඳ පර්යේෂණ සංවර්ධනය කිරීම සඳහා ජ්‍යෙෂ්ඨ විද්වතුන් විසින් පුහුණු කරන ලද තරුණ ගුරුවරුන් සහ පර්යේෂකයන් ප්‍රධාන වශයෙන් කාන්තාවන්ගේ ජාලයක් පසුගිය වසර පුරා මෙම මුලපිරීම පෝෂණය කර ඇත. ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික අර්බුදයේ පවතින බලපෑම් ඇතුළු කඳුරට දෙමළ ප්‍රජාවට බලපෑම් කිරීම. විශේෂයෙන් අධ්‍යාපනය, නිවාස සහ සේවා තත්ත්වයන් වැඩිදියුණු කිරීම තුළින් තිරසාර විසඳුම් සහ පුළුල් සමාජ වෙනසක් ඇති කිරීම අරමුණු කරගනිමින් එය සංවාදය සඳහා වේදිකාවක් විය.

“..කඳුකර දෙමළ ප්‍රජාව ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව විදහා දක්වන නමුත් පද්ධතිමය බාධක ඔවුන්ගේ ප්‍රගතියට බාධා කරයි.. මෙම සමුළුව අධ්‍යාපනය සහ ක්‍රියාකාරී පර්යේෂණ තුළින් කඳුකර ප්‍රජාව සවිබල ගැන්වීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය පියවරකි..”

ශ්‍රී ලංකාවේ එක්සත් ජාතීන්ගේ නේවාසික සම්බන්ධීකාරක Marc-André Franche පැවසීය.

“සහයෝගීතාවයෙන්, අපට කිසිවකු පිටුපසින් නොයන තිරසාර සංවර්ධනයක් සහතික කළ හැකිය..”

ජපාන තානාපති කාර්යාලය, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය සමඟ එහි හවුල් කැපවීම අවධාරනය කළේ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සහ සියල්ල ඇතුළත් වර්ධනය පෝෂණය කිරීම සඳහා ය. ශ්‍රී ලංකාවේ ජපන් තානාපති කාර්යාලයේ නියෝජ්‍ය ප්‍රධානී කමොෂිඩා නාඩ්කි (Kamoshida Naoaki) මහතා මානව ආරක්ෂාව සහ අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍ය සේවා සහ රැකියා අවස්ථා සඳහා ප්‍රවේශය ඇතුළු අවදානමට ලක්විය හැකි ප්‍රජාවන් සවිබල ගැන්වීමේ වැදගත්කම අවධාරණය කළේය.

ඇත්ත වශයෙන්ම, අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ සහ ජපන් තානාපති කාර්යාලයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරීන්ගේ පැමිණීම ප්‍රජාවට සහ අධ්‍යාපන විද්‍යා පීඨයේ ගුරු සිසුන් සිය ගණනක් දිරිගන්වන සුළු විය. අධ්‍යාපනය සඳහා අවශ්‍ය යටිතල පහසුකම් සඳහා ආයෝජනය කිරීමටත් රජය සහ ජාත්‍යන්තරය විසින් කඳුරට නිදහස් අධ්‍යාපනය ශක්තිමත් කිරීමටත් මෙම මැදිහත්වීම හේතු වනු ඇතැයි මම බලාපොරොත්තු වෙමි.

පනස් දෙනකු පමණ සහභාගි වූ දෙවැනි දින සාකච්ඡාව මනස පොළඹවන සුළු විය. තරුණ ගුරුවරුන්, පර්යේෂකයන් සහ ඔවුන්ගේ ලිපි ලේඛන සමඟ පැමිණ සම්බන්ධ වූ ප්‍රජාවේ ජ්‍යෙෂ්ඨ අධ්‍යාපනවේදීන් ගැන මම ඇත්තෙන්ම පැහැදුණෙමි. කඳුකරයේ අධ්‍යාපන ඉතිහාසය, ආර්ථික අර්බුදයත් සමඟ පාසල් හැරයාමේ සිද්ධීන් ඉහළ යාම, අධ්‍යාපනයට සංක්‍රමණික රැකියා නිසා ඇති වූ බලපෑම, දැරිය නොහැකි අධ්‍යාපන වියදම්, වතුකරයේ වැසිකිලි පහසුකම් යනාදී ලිපි 15 ගැන ආවර්ජනය කරමින් ඔවුන් දැක්වූ අදහස් මීට දශක හතරකට පහකට පෙර අධ්‍යාපන අයිතිය සඳහා ඔවුන්ගේම අරගලයන්ගෙන් උපුටා ගත් ඒවාය. එම ප්‍රබෝධමත් සාකච්ඡා මධ්‍යයේ මට අනුනාද වූයේ අධ්‍යාපනය යනු ප්‍රජාවේ සාමූහික ක්‍රියාවලියක් බවයි.

කඳුකර දෙමළ ප්‍රජාව මුහුණ දෙන අපමණ ගැටලු සමූහයක් පිළිබඳව පදනම් වූ මෙම සාකච්ඡාවන්, පාවුලෝ ෆ්‍රෙයර් (Paulo Freire) විසින් ඔහුගේ අගනා ග්‍රන්ථයක්වන පීඩිතයන්ගේ අධ්‍යාපනය (Pedagogy of the  oppressed)  යන ග්‍රන්ථයේ අදහස් උද්දීපනය කළේය:

“..ප්‍රශ්න මතු කරන අධ්‍යාපනය, මානවවාදී සහ විමුක්තිදායක ප්‍රායෝගික ක්‍රමයක් ලෙස, ජනතාව ඔවුන්ගේ පාලනය සඳහා සටන් කළ යුතු ආකාරය ගැන මූලික වශයෙන් මෙම ග්‍රන්ථය  ඉදිරිපත් කරයි. ඒ සඳහා, අධිකාරීවාදය සහ අන්‍යෝන්‍ය බුද්ධිවාදය ජය ගැනීමෙන් ගුරුවරුන්ට සහ සිසුන්ට අධ්‍යාපන ක්‍රියාවලියේ විෂයයන් බවට පත්වීමට එය හැකියාව ලබා දෙයි; යථාර්ථය පිළිබඳ ඔවුන්ගේ ව්‍යාජ සංජානනය ජය ගැනීමට එය මිනිසුන්ට හැකියාව ලබා දෙයි. ලෝකය – තවදුරටත් රැවටිලිකාර වචන වලින් විස්තර කළ යුතු දෙයක් නොවේ – පිරිමින් සහ කාන්තාවන් විසින් ඔවුන්ගේ මානුෂීයකරණයට හේතු වන පරිවර්තන ක්‍රියාවෙහි පරමාර්ථය බවට පත් වේ..”

අධ්‍යාපන ක්‍රියාවලියේ මෙවැනි පුළුල් අභියෝග භාර ගැනීමට රටක් ලෙස අප සූදානම්ද? නිදහසින් වසර හැත්තෑ හතකට පසු අධ්‍යාපනය ගැන මෙනෙහි කිරීමේදී, අධිකාරීවාදය ජය ගැනීම, මානුෂීයකරණය සහ විමුක්තිය ඇතුළු අධ්‍යාපනයේ පිබිදීම කඳුකරයෙන් ආරම්භ විය යුතු යැයි මම විශ්වාස කරමි.

The post අධ්‍යාපනය, විමුක්තිය සහ කඳුකරය.. appeared first on විවරණ.

සති දෙකකට පෙර නිකුත් කරන ලද ලෝක බැංකුවේ 2024 ඔක්තෝම්බර් ‘ ශ්‍රී ලංකා සංවර්ධන යාවත්කාලීනය’, අනාගත ප්‍රතිපත්ති සඳහා නියමයන් සහිත පෙර වසරේ ආර්ථික තත්ත්වය පිළිබඳ වාර්තාවකි. මෑත කාලයේ ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් මෙම වාර්තාව වසරකට දෙවරක් එළි දැක්වෙමින් පවතියි. 2024 අප්‍රේල් මාසයේ අවසන් වාර්තාව ‘ප්‍රකෘතියට පත්වීම ට පාලම’ ලෙස නම් කර ඇති අතර, මේ මාසයේ නිකුත් කළ වාර්තාව නම් කර ඇත්තේ, ‘අනාගතයට විවෘත කිරීම’ යනුවෙනි. ප්‍රවේශමෙන් ලියා ඇති මෙම ආර්ථික වාර්තාවල අලංකාරික සූක්ෂ්මතාවයෙන් යුත් දේශපාලන තෙරපුම් කිරීමක් ඇත.

මෙම වාර්තා 2023 ජූනි මාසයේදී නිකුත් කරන ලද ‘2024 සිට 2027 දක්වා වන ලෝක බැංකුවේ ශ්‍රී ලංකා සහයෝගීතා රාමුව’ ශක්තිමත් කරන අතරම, සහ 2023 මාර්තු සිව් අවුරුදු ජාමූඅ ගිවිසුමට සමාන්තරව දිවෙන අතර, ඒවා මෑත කාලීන ජාතික හා ගෝලීය සංවර්ධනයන් ද ආමන්ත්‍රණය කරයි. ශ්‍රී ලංකාවේ පාලන තන්ත්‍රය වෙනස් වීම සහ ගෝලීය ආර්ථිකය මුහුණ දෙන ගැටළු, විශේෂයෙන් භූ දේශපාලන ගැටුම් හේතුවෙන් ආර්ථික මන්දගාමිත්වය ඇතිවීම සහ අඩු මට්ටමේ වෙළඳාම පිළිබඳ ලෝක බැංකුව දැනුවත් ය.

පසුගිය වසර එකහමාරක කාලය තිස්සේ ඒකාධිකාරවාදී වික්‍රමසිංහ-රාජපක්ෂ පාලනය යටතේ ප්‍රතිගාමී නීති සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා තෙරපුම් කළ ලෝක බැංකුව, දැන් අපනයන විවිධාංගීකරණය සහ වර්ධනය, සංචාරක ව්‍යාපාරය ප්‍රවර්ධනය සහ “මානව ප්‍රාග්ධනය” සංවර්ධනය යන මාතෘකා පාඨ යටතේ වෙළඳ නිර්බාධීකරණය, ශ්‍රම ආරක්ෂණ පිළිවෙත් ආපසු හැරවීම සහ පුද්ගලීකරණ ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාවට නැංවීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් සිටියි.

ප්‍රකෘතියට පත්වීම සහ අනාගතය පිළිබඳ කතිකාව මධ්‍යයේ, ලෝක බැංකුව ජනතාවගේ සමාජ-ආර්ථික තත්ත්වයන් අවංකව පිළිගනී.

“..2019 වසරේ සිට මන්දපෝෂණය සහ ළමා මරණ වැඩිවීමට මග පාදමින් ගෘහයන්හි අයවැය හැකිලී ඇත … මිල ගණන් ඉහළ මට්ටමක පවතින අතර මධ්‍යස්ථ ආහාර අනාරක්ෂිත භාවය 2023 දී සියයට 23.7 දක්වා ඉහළ ගොස් පැවැතුණි… නාගරික ප්‍රදේශවල දරිද්‍රතාවය තුන් ගුණයකින් වැඩි වනු ඇතැයි පුරෝකථනය කර ඇත… 2021 ජූලි සහ 2024 අතර අවිධිමත්  පෞද්ගලික සහ රාජ්‍ය අංශයේ වැටුප් පිළිවෙළින් සියයට 16.9 කින් සහ 22කින්  හැකිලී ඇත. රැකියා අහිමිවීම් සමඟ එක්ව, සෞඛ්‍ය ප්‍රතිඵල පිරිහීම ඇතුළුව ජීවන තත්ත්වයන් ගේ සාමාන්‍යකරණය කරන ලද නරක අතට හැරීමට මෙය හේතු වී ඇත. 2024 ජූලි මාසයේදී වයස අවුරුදු පහට අඩු ළමුන්ගෙන් සියයට 17.3 ක් අඩු බරින් යුක්ත වූ අතර, මෙය දුප්පත් කමින් වැඩි නුවරඑළිය වැනි දිස්ත්‍රික්කවල සියයට 24.7ක් තරම් ඉහළ අගයක් පවතින අතර දිගින් දිගටම පවතින ව්‍යුහාත්මක අසමානතාවයන් පිළිබඳව සැලකිලිමත් විය යුතු කරුණු මතු කරයි. 2022 සහ 2023 අතර සියලුම අධ්‍යාපන මට්ටම්වල (1 ශ්‍රේණියේ සිට 10 ශ්‍රේණිය දක්වා) ළමුන්ගේ කුරු වීම වැඩි වූ අතර අතර 2023 දී ළමා මරණ අඛණ්ඩව වැඩි විය..” (ලෝක බැංකුව, ඔක්තෝබර් 2024, පිටුව 11)

කෙසේ වුවත්, ලෝක බැංකුවට මෙම අහිමි වූ පරම්පරාවට ආධාර කිරීම සහ ජනතාවට සහන දීම පිළිබඳ කීමට කිසිවක් නැත. මේ සිදුවනු ඇතැයි කියනු ලැබෙන ආර්ථික වර්ධනය ඉහළ ගිය විට එහි ප්‍රථිඵල පහලට කාන්දු වීමෙන්  ප්‍රකෘති තත්වයට පත්වීම පිළිබඳ පැරණි විශ්වාසයම වේ.

ලෝක බැංකුව විදේශ ආයෝජන ආකර්ශනය කර ගැනීම සඳහා කම්කරු නීති ප්‍රතිසංස්කරණ ඉල්ලා සිටින්නේ, එවැනි ප්‍රතිසංස්කරණ මගින් කම්කරුවන්ගේ ආරක්‍ෂාව ඉවත් කර, කම්කරු පන්තිය, විශේෂයෙන්ම කාන්තා කම්කරුවන් සූරාකෑමේ අවදානමට වැඩි වැඩියෙන් ලක් කරනු ඇතිව තිබියදීය. එසේ වුවද, අපනයන විවිධාංගීකරණය වෙළඳ නිර්බාධීකරණය සමඟ ඒකාබද්ධව ශ්‍රමයේ එවැනි වෙනස්කම් දිගුකාලීන වර්ධනයකට තුඩු දෙනු ඇතැයි එය කියා සිටී. ජෝන් මේනාඩ් කේන්ස් සුප්‍රසිද්ධව කියා සිටියේ “දිගු කාලීනව අපි සියල්ලෝම මැරිලා!”යන්නයි.  ලංකාවේ අපි ඊළඟ පරම්පරාව අපේ ඇස් ඉදිරිපිට මරා දමමින් සිටිමු.

එහෙත් මෙතරම් දැවැන්ත මිනිස් පිරිවැයක් යටතේ වුව ද ලිබරල්කරණයේ ලෝක බැංකු උපායමාර්ගය සාර්ථක වේවිද?

“..2024 අප්‍රේල් සහ මැයි මාසවල කෙටි ප්‍රසාරණයකින් පසුව, වෙළඳ භාණ්ඩ අපනයන හැකිලීම, අඛණ්ඩ යුද ගැටුම, සහ අඛණ්ඩ වෙළඳ සීමා භාවිතය මගින් මෙහෙයවනු ලබන ගෝලීය වෙළඳ ප්‍රවාහයන් ඒවායේ හැකිලීමේ ප්‍රවණතාවයට නැවත පැමිණියේය… 2025 දී ගෝලීය වෙළඳ වර්ධනය වේගවත් වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරන අතර, එය 2015-19 සාමාන්‍යයට වඩා පහළින් පවතිනු ඇත. වෙළඳාමේ මෙම වර්ධනය විදේශ ප්‍රතිපත්ති මත එකතු වූ රටවල් අතර වෙළඳාම මගින් වැඩි වැඩියෙන් මෙහෙයවනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ..” (ලෝක බැංකුව, ඔක්තෝබර් 2024, පිටුව 4)

වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, අනෙකුත් රටවල් තම වෙළඳ පොලවල් සීමා කරන මොහොතේම, සහ 2010 අග භාගයේ පූර්ව අර්බුදකාරී වසරවලට පෙර, වඩා නරක තත්වයන් තුළ, අර්බුදයෙන් මිදීමට ඇති මාර්ගය වෙළඳාම විවෘත කිරීම මගින් අපනයනය කිරීම යැයි ශ්‍රී ලංකාවට කියනු ලැබේ.

තව ද, වෙළෙඳාම වැඩි වූ තැන පවා එසේ වූයේ දේශපාලන පෙළගැස්ම නිසා ය. එබැවින්, ශ්‍රී ලංකාව තුළ ලෝක බැංකුවේ තල්ලුව, රට විනාශ කරමින් තිබෙන ආර්ථික අවපාතය ආමන්ත්‍රණය කිරීමේ යථාර්ථයන් පිළිබඳ නොව, ඊට වැඩියෙන් ගෝලීය ප්‍රාග්ධනයේ අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් එය ගොඩනඟා ගැනීමට බලාපොරොත්තු වන නිදහස් වෙළඳ ගෝලීය පර්යාය පිළිබඳව ය.

ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය ප්‍රකෘති තත්වයට පත්වීම පිළිබඳ ලෝක බැංකුවේ එකම ධනාත්මක කියාපෑම වන්නේ සංචාරක ව්‍යාපාරයෙන් ඉපැයීම්වල වර්ධනයයි. නමුත් ඒ කොවිඩ් වසංගතයත් සමඟ සංචාරකයන් පැමිණීම ශුන්‍යයට ආසන්න  පදනමකට පත් වීම නිසාය. සංචාරක ව්‍යාපාරය වටිනා විදේශ විනිමය ගෙන ඒම ව්‍යාප්ත කළ හැකි අතර, මෑත කාලීන අත්දැකීම්වලින් පැහැදිලි වන පරිදි මෙම චංචල අංශයේ ගතිකත්වයන් පිළිබඳව ද අප දැනුවත් විය යුතුය. ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික දුෂ්කරතාවලට විසඳුමක් ලෙස සංචාරක ව්‍යාපාරය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට ලෝක බැංකුවට සහ මහා බලවතුන්ට යටි අරමුණක් ද තිබේ. සංචාරක ව්‍යාපාරය රඳා පවතින්නේ ශ්‍රී ලංකාව තම භූ දේශපාලනික ඵලප්‍රයෝජන වලින් බැහැර වුවහොත් සංචාරක ප්‍රවාහයේ කරාමය පහසුවෙන් වසා දැමිය හැකි බලවත් රටවල හොඳ හිත මතය. තවද, සංචාරක ව්‍යාපාරය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා මහාමාර්ග හා නාගරික දේපළ වෙළඳාම් සඳහා සිදු කරන ලද විශාල පශ්චාත් යුධ ආයෝජනයන් ප්‍රතිලාභ උත්පාදනය කිරීමට අසමත් වූ අතර ණය අර්බුදය ඉක්මන් කිරීමට හේතු විය. පැහැදිලිවම, ආර්ථික සංවර්ධනයේ උපාය මාර්ගයක් ලෙස සංචාරක ව්‍යාපාරය දෝෂ සහිතය.

මිනිසුන් සහ ඔවුන්ගේ සමාජ ජීවිතය ගැන අප සැලකිලිමත් විය යුතු ලෝකයක, ලෝක බැංකුවේ “මානව ප්‍රාග්ධනය” පිළිබඳ කතිකාව, ගෝලීය ප්‍රාග්ධනයේ එකම උනන්දුව මිනිස් ජීවිතයෙන්ම ලාභ ලැබීමේ ආකාරය පිළිබඳ වන්නේ කෙසේදැයි අනතුරු ඇඟවීමේ සඥාවක් විය යුතුය. නැවතත්, ලෝක බැංකුව ට අපට පැවසීමට ඇත්තේ මෙයයි:

“..[ශ්‍රී ලංකාවේ සංක්‍රාන්තිය] ක්‍රමක්‍රමයෙන් පුද්ගලික දේශීය හා විදේශීය ආයෝජන වැඩි කිරීම හා පටලැවී ඇත … මානව ප්‍රාග්ධනයේ සහ වෙළඳපල තරඟයේ වැඩිදියුණු කිරීම් [සමග]. වෘත්තීය පුහුණුව තුළින් ශ්‍රම බලකායේ නිපුණතා ඉහළ නැංවීම සහ ද්විතීයික අධ්‍යාපනය තුළ විද්‍යා-තාක්ෂණ-ඉංජිනේරු-වෛද්‍ය [STEM  ස්ටෙම් ] ක්ෂේත්‍ර ප්‍රවර්ධනය කිරීම ගෝලීය දැනුම් ප්‍රවාහයට සම්බන්ධිත විශේෂායනය වූ ශ්‍රමිකයන්ගේ සංචිතයක් නිර්මාණය කරනු ඇත..” (ලෝක බැංකුව, ඔක්තෝබර් 2024, පිටුව 28)

දේශීය හා විදේශීය පෞද්ගලික අංශය ප්‍රවර්ධනය කිරීම අධ්‍යාපන පද්ධතියේ විපරිවර්තනය සමඟ මෙහිලා  සම්බන්ධ වේ. ස්ටෙම් අධ්‍යාපනය කෙරෙහි තනි අවධානයක් සමගින්, එම තරුණයන්ගෙන් කී දෙනෙක් රට තුළ රැඳී සිටිනු ඇතිද, නැතහොත් ඔවුන් හුදෙක් රටට විශාල ලෙස විදේශ විනිමය උපයන අනෙක් මාර්ගය ලෙසින් කිසියම් මුදල් ප්‍රේෂණ ලබා දෙනු ඇතිද යන ප්‍රශ්නය පැන නගී. “මානව ප්‍රාග්ධනය” යන රාමුව යටතේ, අපගේ අනාගත පරම්පරාවන් වෙළඳපොළවල් වලින් සැදුණු ලෝකයක තරඟකාරී දැති රෝද බවට පත්වීමත් සමඟ ඔවුන්ට තිබෙනු ඇත්තේ ඔවුන්ගේ මනුෂ්‍යත්වයෙන්  අල්පයකි. සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ලෝකයේ තොරොම්බල් කෙරෙන ලෝක බැංකුවේ මනස් දෘෂ්ටීන් බොහෝ විට නවීන, ගෝලීය සහ වාණිජ වැනි ආකර්ශනීය උපසර්ග සමඟ පැමිණේ.

දැනටත් ක්‍රියාත්මක වෙමින් පවතින, ලංකාව සමග සහයෝගීතා රාමුවේ සඳහන් කර ඇති පරිදි, ලෝක බැංකුව විශ්වවිද්‍යාල වාණිජකරණය කිරීම අපේක්ෂා කරයි. නවීන යටිතල පහසුකම් ධනවත් සංචාරකයින් සඳහා වන පරිද්දෙන්ම, විශ්ව විද්‍යාල යථාවෙන් ගත් කළ ප්‍රධාන වශයෙන් ධනවත් ජාත්‍යන්තර සිසුන් සඳහා අවකාශයන් බවට පත් කරයි. එවිට පවා, ඔවුන් නොපැමිණිමට ඉඩ ඇත, එමෙන්ම ඔවුන් තමන් රිසි පරිද්දෙන් ඒවා හැර දා යනු ඇත.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ණය උගුල මෙන්ම ලෝක බැංකුවේ සංවර්ධන උගුල පිළිබඳව ද අප පරෙස්සම් සහගත විය යුතුය. ශ්‍රී ලංකාව ඉදිරියේ  ආර්ථික සංවර්ධන මංපෙත් දෙකක් තිබේ. මූල්‍යකරණය, වෙළඳ නිර්බාධීකරණය, සංචාරක යටිතල පහසුකම් සඳහා ආයෝජනය සහ වාණිජකරණය කළ අධ්‍යාපනය යන මාවත තිබේ. විකල්පයක් වශයෙන්, ආහාර සුරක්ෂිතතාව සඳහා කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන මාවත, දේශීය ආයෝජන සහ ස්වයංපෝෂිතභාවය සඳහා නිෂ්පාදනය, තම ජනතාව සඳහා උචිත නිර්මිත පරිසරයක් සහ නිදහස් අධ්‍යාපනය පුළුල් කිරීමද ඇතුලත් විශ්වීය සමාජ සුබසාධනයේ මාවත තිබේ. ලබන මාසයේ පැවැත්වෙන පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට පෙර පැවැත්වෙන සාකච්ඡා, වාද විවාද සහ බලමුළු ගැන්වීම්, අපේ රට ඉදිරියේ ඇති මෙම තියුණු තේරීම පිළිබඳ ජාතික න්‍යාය පත්‍රයක් සකස් කළ යුතුය. ජාතික ජන බලවේගයේ ආණ්ඩුව ගමන් කරන්නේ කුමන පැත්තටද?

2024 ඔක්තෝම්බර් 21 වැනි දින Daily Mirror පුවත්පත  World Bank’s Development Trap for Sri Lanka යන මැයෙන් පළකළ ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය සංස්කරණය ‘කතිකා’ විසිනි.

The post ශ්‍රී ලංකාව සඳහා වන ලෝක බැංකුවේ සංවර්ධන උගුල.. appeared first on විවරණ.

අනුර කුමාර දිසානායක ජනාධිපතිවරයාට එරෙහි හිරිහැර ආරම්භ වී තිබුණේ ඔහු තේරී පත්වීමට දින කිහිපයකට පෙර සිටය. ඔහු තේරී පත්වීමෙන් සති දෙකක් ඇතුළත, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ (ජාමූඅ) නායකත්වයෙන් යුත් ජාත්‍යන්තර සංස්ථාපිතය, වංචනික බැඳුම්කර ගනුදෙනුවක් පිළිගන්නා තැනට නව ආණ්ඩුවේ දෑත් අඹරවා ඇත. ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ ක්‍රියාවලියේ කේන්ද්‍රයෙහි ඇති මෙම ගිවිසුම අනාගතයේදී රටට ඩොලර් බිලියන ගණනක් අලාභ කරනු ඇත.

අප වැනි වඩා කුඩා රටවලට ගණන් බේරාගැනීමට සිදු වී ඇත්තේ, ආසියාවේ බලවතුන් විසින් දැන් දෙපසින් පිරිවරනු ලැබ සිටින, ජාමූඅ විසින් මෙහෙයවනු ලබන මෙම බටහිර නව යටත් විජිතවාදී කූටෝපායන්ට ය.

ඇත්ත වශයෙන්ම, ධනයට සහ බලයට වර්ණයක් නොමැත. තවද, විසිඑක්වන සියවසේ  සූරාකෑමේ නිරත ගෝලීය මූල්‍ය පර්යාෙයහි මුදල් උපයා ගැනීමට අවශ්‍ය වූ විට, ණයහිමියා සහ ණයගැතියාගේ තර්කනය එය සුදු-බටහිරද නැතිනම් වර්ණවත්-ආසියාවද යන්න නොසළකා අධිනිශ්චය කරයි.

දිසානායකට සහය දැක්වීමේ රැල්ල පැහැදිලිව පෙනෙන විට ජාමූඅ සිය න්‍යාය පත්‍රය සංඥා කිරීම ඇරඹීය. මැතිවරණයට සතියකට පෙර, සැප්තැම්බර් 12 වෙනිදා, ජාමූඅ ප්‍රකාශකයා මෙසේ පැවසී ය:

“වැඩසටහනේ අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම ශ්‍රී ලංකාවට ඉතිහාසයේ තම දරුණුතම අර්බුදයකින් ගොඩ ඒමට අවස්ථාවක් ලබා දීමේ ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතාවයකි. මා දැනටමත් සඳහන් කර ඇති පරිදි, බොහෝ ප්‍රගතියක් ලබා ඇත, නමුත් රට තවමත් අනතුරෙන් මිදී නොමැති අතර, එම මහත් උත්සාහයෙන් දිනා ගත් ජයග්‍රහණ ආරක්ෂා කර ගැනීම වැදගත් වේ.”

ව්‍යාපාරික මාධ්‍ය ඇතුළු බටහිර සංස්ථාපිතය රට අත්පත් කර ගැනීමට  සැඟවී සිටිය හැකි අය දඩයම් කිරීමට පටන් ගත්හ. කොමියුනිස්ට් බිල්ලා පිළිබඳ බිය දල්වන ලදී. මාක්ස්වාදියෙකුට, සහ එමෙන්ම අත්දැකීම්  නොමැති මාක්ස්වාදියෙකුට, ආර්ථිකය කළමනාකරණය කොට  ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල සමඟ වැඩ කළ හැකිද? යි ඔවුහු ඇසූහ.

බටහිර අයගේ සොඳුරිය, ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ප්‍රකාශයෙන් තමන්ගේ වාසියට උපරිම ප්‍රයෝජන ගැනීමට දැඩි උත්සාහයක යෙදී සිටියේය.ඔහු තව කොතෙක් පහතට රූටා ගියේද යත්, පසුගිය වසර දෙක පුරාවටම කළාක් මෙන් රටේ අනාගතය විකිණීම සඳහා මැතිවරණයට දින තුනකට පෙර ජාත්‍යන්තර බැඳුම්කර හිමියන් සමඟ සාකච්ඡා කළේය. මැතිවරණයට දින දෙකකට පෙර, ප්‍රචාරණය තහනම් කාලය ආරම්භ වූ පසු, ඔහු එළියට පැමිණ බැඳුම්කර හිමියන් සමඟ ගනුදෙනුවකට එළඹ ඇති බව ප්‍රකාශ කළේය. ශ්‍රී ලංකාවේ ස්වෛරී ණය ග්‍රහණයට ගෙන සිටින චෞර වංශාධිපතියන්ට එය මීට වඩා හොඳ ආකාරයකින් සිදු විය හැකිව නොතිබුණි;  එක් අතකින් ඊනියා සාර්ථක ගනුදෙනුවක් පෙන්වීමට උත්සාහ කරන පරාජය මුව විට බලාපොරොත්තු සුන් වී සිටින ජනාධිපතිවරයකුය, සහ අනෙක් අතින්, නීත්‍යානුකූල නොවන නායකයෙකු සමඟ ඔහුගේ අවසාන දිනවල දී ගිවිසුමකට මුද්‍රා තැබීමට උනන්දුවෙන බැඳුම්කර හිමියන්ය. එවැනි ගනුදෙනු අලුත් දෙයක් නොවේ, මන්දයත් මෙම තිර පිටපත දශක ගණනාවක් තිස්සේ බොහෝ පශ්චාත් යටත් විජිත රටවල රඟ දක්වනු ලැබ ඇත.

ජාත්‍යන්තර මාධ්‍යයෙහි දිසානායක ජනාධිපතිවරයාට සහ ඔහුගේ පක්ෂයට එරෙහි කර්කශ කතිකාව ලොව පුරා අගනගරවලින් ලැබුණු පණිවිඩ ඇතුළු රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික දෙබිඩි-කතා සමඟ දසත පැතිරී ගියේ ය. ජනාධිපතිවරයා සහ දශක ගණනාවකට පෙර කැරලි දෙකකට නායකත්වය දුන් ඔහුගේ පක්‍ෂය ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ 1990 ගණන්වල සිට දේශපාලන බිමේ මධ්‍යයට අවතීර්ණ වූ බව සැලකිල්ලට ගනු නොලැබුණි. බටහිර කියමනට අනුව පරීක්ෂා කිරීමට නම් කාලා ම බැලිය යුතුය; එබැවින්, ඔබ රැඩිකල් නොවේ නම්, ඔබ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩපිළිවෙල කෙසේ හෝ ගිල ගත යුතු අතර වසර කිහිපයකින් ශ්‍රී ලංකාව දෙවන ණය පැහැර හැරීමකට ඇද දමන දුෂ්ට බැඳුම්කර ගනුදෙනුවක් පවා පිළිගත යුතුය.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල කාලය අහිමි වන්නට ඉඩ හැරියේ නැත. ජනපති පදවි ප්‍රාප්තියෙන් පසු සතියේ ඔවුන් සිටියේ කොළඹය.  ඔවුන් රජයට දන්වා සිටියේ අවසානයේ දී ණය තොගයේ සියයට දහයක අඩුවීමක් පමණක් ලබා දිය හැකි බැඳුම්කර ගනුදෙනුවක් ඔවුන්ගේ ණය තිරසාරත්ව විශ්ලේෂණයට අනුකූල වන බවය. තවද, විශේෂයෙන්ම චීනය, ජපානය සහ ඉන්දියාව වැනි මහා ආසියානු බලවතුන් නියෝජනය කරන ද්විපාර්ශ්වික ණය හිමියන් ශ්‍රී ලංකාවේ ණය පිළිබඳ ඔවුන්ගේම ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම සමඟ බැඳුම්කර හිමියන්ගේ ණය වටිනාකම අඩු කිරීමද සමානව සැසඳිය හැකි බව සොයා ගෙන ඇති බවය. මුදල් අමාත්‍යාංශය මෙම බැඳුම්කර ගනුදෙනුව මත පදනම්ව ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම ඉදිරියට ගෙන යාමේ තම අභිප්‍රාය  පසුගිය සිකුරාදා නිවේදනය කළේය.

මහා බලවතුන් විසින් පිටුබලය දෙනු ලබන ජාමූඅ උගුල මීට වඩා හොඳ කාල නිර්ණයකින් අටවනු නොහැකිව තිබුණි. නව ජනාධිපතිවරයා පූර්ව රැකවලා සමඟ පෙළගැසී සිටින නිලධාරි තන්ත්‍රයක අභියෝගවලට මුහුණ දී සිටියි, කොළඹ ප්‍රභූ පැලැන්තිය ආණ්ඩුව කඩාකප්පල් කිරීමට මාන බලා සිටියි, තවද පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට ඉතිරිව ඇත්තේ යාන්තම් තව මාසයකට වැඩි කාලයක් පමණක් වන අතර එහිදී ජනාධිපතිවරයාට ඔහුගේ සන්ධානයට දැන් හිමිව ඇති හුදු ආසන 3 හා සසඳන කළ ආසන 113ක බහුතරයක් අවශ්‍ය වේ. බටහිර තර්ජනවලට භූ දේශපාලනික සහ මූල්‍ය බලයේ පිටුබලය ලැබෙන බව අපි අපේ ඉතිහාසයෙන් අපි දනිමු. 1970 ගණන්වල වමට බර සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුව ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයෙන් ඈත් වී නොබැඳි ව්‍යාපාරයේ කක්ෂය තුළට ගිය විට මුහුණ දුන් දෙය නම් හුදකලා කිරීම සහ ප්‍රාග්ධන වර්ජනය ය.

ඉදිරි සති කිහිපය තුළ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේ සර්කස් සංදර්ශනය ප්‍රදර්ශනය කෙරෙනු ඇත. දේශපාලන පක්ෂ එම සටනෙහි නිරත වෙද්දී, රටක් වශයෙන් මිනිසුන්ගේ දුක්විඳීමෙහි ගැඹුර සහ අපගේ ආර්ථිකය පිළිබඳ අනාගතය කෙසේ වනු ඇත්ද යන්න තක්සේරු කිරීමට අපට සිදුවෙයි. අපි ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩසටහන සමඟ රැඳී සිටියහොත් එය අපගේ ජනතාවට වඩාත් වේදනා ගෙන දෙනු ඇත, එය එසේ වන්නේ බලවත් ණය හිමියන්ට ණය ආපසු ගෙවනු ලැබීම උදෙසාය. සහන ලෙසින් යමක් ලැබෙනු ඇත්තේ සුළුවෙනි, නව රැකියා ඇතිවනු ඇත්තේ නැති තරම් ය, එකතැන පල්වෙන ජීවනෝපායන් පමණක් ඉතිරිවනු ඇත.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩසටහන 2027 දී අවසන් වන විට, එහි අවසාන ඉලක්කය වන්නේ රජය විසින් සෑම වසරකම විදේශ ණය සහ පොළී ආපසු ගෙවීමේදී දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.5%ක් ආපසු ගෙවීමට සිදුවීමයි.  ඒ සඳහා බදු අය කිරීම තුළින් උපයන රාජ්‍ය ආදායමෙන් 30% ක්, අපනයන ආදායම් වලින් 30%ක් වටිනා විදේශ විනිමය වශයෙන් ආපසු ගෙවිය යුතු වෙයි.

තවද, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ආකෘතියට අනුව ශ්‍රී ලංකාවේ මූල්‍ය ස්ථායීතාවය පදනම් වනු ඇත්තේ 2027 වසරේ සිට සෑම වසරකම ශ්‍රී ලංකාව දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 1.8% ක් යළි ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කරවලින් ණයට ගැනීම මත වනු ඇති අතර, එය බාහිර ණය සහ පොළී ආපසු ගෙවීමට යොදා ගනු ඇති දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.5% න් කොටසක් දිගින් දිගට කෙරෙන ණය ගැනීමට හා ණය ගෙවීමට යොදා ගනු ඇත.

වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, 2027 සිට, ශ්‍රී ලංකාව, ඊළඟ ණය අර්බුදයට මග පාදමින්, නැවතත් සෑම වසරකම ඩොලර් බිලියන 1.5 හෝ ඊට වැඩි ඉහළ පොලී සහිත ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කර බැඳුම්කර හිමියන්ගෙන් ණයට ගැනීම ආරම්භ කරනු ඇත.  අපේක්ෂිත නව බැඳුම්කර අදාළ සන්දර්භය තුළ තබන්නේ නම්, ශ්‍රී ලංකාවේ බැඳුම්කර හිමියන්ට ගෙවිය යුතු මුළු වත්මන් ණය ප්‍රමාණය ඩොලර් බිලියන 12.6 ක් වන අතර, සාර්ව සම්බන්ධිත බැඳුම්කර ලෙස හැඳින්වෙන එහි විවිධ අනිශ්චිත ප්‍රතිපාදන සමඟින්, පසුගිය සිකුරාදා පිළිගත් වංචනික ගනුදෙනුවෙන් එම ණය තොගය අඩුවීම සිදු වනු ඇත්තේ ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 1.5 ට වඩා අඩුවෙනි.

මේ වන විට ශ්‍රී ලංකාව ගෝලීය මූල්‍යකරුවන් ගේ  වහල්භාවයට යළි පත් කිරීමේ ජාමූඅ උගුල ක්‍රියාත්මක වී ඇත. අපි රටක් සහ ජනතාවක් ලෙස එම උගුලේ රැඳී සිටීමට කැමැත්තෙමු ද?

2024 ඔක්තෝම්බර් 7 වැනි දින Daily Mirror පුවත් පත Crooked Bond Deals and the IMF Trap යන මැයෙන් පළ කළ ලිපියේ සිංහල පරිවර්ථනය සංස්කරණය ‘කතිකා’ විසිනි.

The post වංචනික බැඳුම්කර ගනුදෙනු සහ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල් උගුල appeared first on විවරණ.

නව ජනාධිපතිවරයා ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ (ජවිපෙ) පක්ෂයට අයත් වන අතර නව මධ්‍ය-වාම ජාතික ජන බලවේගය (ජාජබ) සභාගයට නායකත්වය දෙයි. ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ 1970 දශකයේ මුල් භාගයේ සහ 1980 දශකයේ අගභාගයේ ප්‍රධාන කැරලි දෙකක නිරත වූ අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස දස දහස් ගණනක ගේ ජීවිත අහිමි විය – බහුජන ප්‍රචණ්ඩත්වය ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සහ රාජ්‍යය යන දෙකම විසින් සිදු කරන ලදී. එහෙත් පක්ෂය මධ්‍යවාදී ප්‍රධාන ප්‍රවාහයට ගමන් කරනු ලදුව, විප්ලවවාදී මාක්ස්වාදී-ලෙනින්වාදයේ සහ සිංහල වාර්ගික-ජාතිකවාදයේ මිශ්‍රණයෙන් ඔබ්බට  ගමන් කර ඇත. පක්ෂය රටේ ග්‍රාමීය දකුණේ සිය මූලයන්ගෙන්  පටන් ගෙන, තදාසන්න ප්‍රදේශවල සහ කුඩා නගරවල එහි පදනම නැවත හැඩ ගස්වා ගත් අතර දූෂණය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය අතට ගනිමින් මධ්‍යම පාන්තිකයන් පවා දිනා ගත්තේය.   එය මැතිවරණ මගින් රාජ්‍ය බලය අල්ලා ගැනීම පෙර නොවූ විරූ ආර්ථික අර්බුදය මත රඳා පැවතුණේ දේශපාලන සුළං හැරෙන තෙක් ඉවසිලිවන්තව බලා සිටිය  හෙයිනි.

නමුත් අනුර කුමාර දිසානායක ගන්න. පෙර පැවති 2019 ජනාධිපතිවරණයේ දී ඔහු ලබා ගත්තේ 3.8% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයක් පමණි. මේ සතියේ ඔහු ජනාධිපති ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.

එහෙත් එහි ජයග්‍රහණය පැමිණෙන්නේ දුෂ්කර සමයකදී ය. මන්ද යත්, නිදහස් වෙළෙඳපොළ නාමයෙන් සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල සමාජ සුබසාධන කප්පාදුව දිගු කලක් ප්‍රවර්ධනය කර ඇති වොෂින්ටනය පදනම් කරගත් මූල්‍ය ආයතනය වන ජාත්‍යන්තර මුල්‍ය අරමුදල (ජාමූඅ) සමග ඇති කරගත් ගිවිසුමක කොන්දේසි වලට අනුකූලව දැඩි පටිතද කිරීමේ කප්පාදු පියවරයන්ට බංකොලොත් වූ රට යටත්ව සිටින බැවිනි. 

පසුගිය රජය ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල සමඟ කොන්දේසි සාකච්ඡා කිරීම ගැනවත් සැලකුවේ නැත. එය ගෝලීය බලවතුන් ඉදිරියේ බඩගාමින් වැඳ වැටෙන්නට කැමැත්තක් දැක්වූ අතර බටහිර ආයතනවල මිණුම් සලකුණු සහ නිර්දේශයන්ට අනුකූලව ආර්ථිකය මෙහෙයවීය. මෙම ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති රටේ ප්‍රභූ පැලැන්තියට ප්‍රතිලාභ අත්කර දුන් අතර, වැට් බද්ද ඉහළ යාමේ බර, බලශක්ති වෙළඳපොළ මිලකරණය, බොහෝ දෙනෙකුගේ සැබෑ වැටුප් අඩකින් අඩුවීම සහ ජීවන වියදම දෙගුණ කිරීම යන සියල්ල වැඩකරන ජනතාවට පහර එල්ල කර ඇත. ජාත්‍යන්තර බැඳුම්කර හිමියන් – (විශාල හෙජ් අරමුදල් [hedge fund] (1)  සහ අනෙකුත් මූල්‍ය සපයන්නන්ගෙන් සමන්විත)- විසින් තල්ලු කරන ලද දේශීය ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම ජාමූඅ හි ණය තිරසාරත්ව විශ්ලේෂණය  තෘප්තිමත් කිරීම සඳහා ද අවශ්‍ය විය. මෙයින් දැන් අදහස් වන්නේ, ඉදිරි වසර 16 තුළ ඇඟලුම් කම්කරුවන් සහ තේ දළු නෙළන්නන් වැනි වැඩ කරන ජනතාවගේ විශ්‍රාම අරමුදල්වල වටිනාකමෙන් අඩක් අහිමි වනු ඇති බවයි. මේ අතර, මූල්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ ධනවත් ආයෝජකයින් ඔවුන්ගේ ආයෝජනවලට අත නොතැබීම සමඟ කිසිදු දඬුවමක් හෝ හානියක් නොමැතිව නිදහස් වී ඇත.

දිසානායක ඉදිරියේ ඇති කේන්ද්‍රීය අභියෝගය වන්නේ වඩා හොඳ ජාමූඅ ගිවිසුමක් ලබා ගැනීමයි. සමාජ වෙනසක් අපේක්ෂා කරන නව ජනාධිපතිවරයෙකු සහ ගෝලීය මූල්‍ය හා වෙළඳපොළවල අවශ්‍යතා සඳහා කැපවී සිටින පැරණි ජාමූඅ අතර මෙම ආතතිය, ඉදිරි සති සහ මාසවලදී දිග හැරෙනු ලැබීමට ඉඩ ඇත.

ශ්‍රී ලංකාව සති හතකින් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයකට යන අතර  පාර්ලිමේන්තුව තුළ  දිසානායකගේ ශක්තිය සහ ඔහුට ගොඩනගා ගත හැකි ජාතික සම්මුතිය ජාමූඅ  සමඟ ඔහුගේ කේවල් කිරීමේ බලය සහ  රට තුළ ප්‍රභූ පැලැන්තියෙන් එන බලපෑම වළක්වා තබා ගැනීමට ඔහුට හැකි ප්‍රමාණය තීරණය කරනු ඇත.

ඕනෑම නැවත සාකච්ඡාවක හදවතේ ඇත්තේ ජාමූඅ හි ඉලක්ක වේ. මේවාට අනුව, ශ්‍රී ලංකාව සිය රාජ්‍ය ණය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 95% දක්වා අඩු කළ යුතු අතර ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩසටහන අවසන් වූ පසු වාර්ෂිකව දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.5% ක් බාහිර ණය සහ පොළී ආපසු ගෙවීම සඳහා වැය කළ යුතුය. මෙය සියලු ම රාජ්‍ය ආදායමෙන් 30% ක් ණය සහ පොළී ආපසු ගෙවීම මත යෙදවීමකි – ශ්‍රී ලංකාවේ ණය හිමියන්ට, විශේෂයෙන් ඩොලර් බිලියන 12.55ක් ණය ලබා දී සිටින ජාත්‍යන්තර බැඳුම්කර හිමියන්ට මෙය කදිම අවස්ථාවකි. නමුත් ණය සහන ලැබී ඇත්තේ සුළුවෙන් වන තත්ත්වයක් යටතේ, යථාර්ථය නම්, ශ්‍රී ලංකාව නැවතත් ණය ගෙවීම පැහැර හැරිමකින් කෙලවර විය හැකි බවයි.

මෙම සන්දර්භය තුළ, ජාමූඅ සමඟ ගමන් මඟෙහි අවසානය දක්වා රැඳී සිටින ලෙස දිසානායකට පීඩනය වැඩි වෙමින් පවතී. කොළඹ අගනුවර ප්‍රභූ පැලැන්තියේ සිට බටහිර මාධ්‍ය දක්වා පවතින බොහෝ කතා බහට ලක්ව ඇත්තේ හිටපු මාක්ස්වාදියෙකුට ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල සමඟ වැඩ කර ආර්ථිකය කළමනාකරණය කළ නොහැකි බවයි. මෙය එක්තරා ආකාරයක කඩාකප්පල්කාරී ක්‍රියාවකට ගැනේ. වැඩසටහනේ කාලසීමාව සඳහා ඊනියා “ජාමූඅ ණය සහන ලබාදීම” මසකට ඩොලර් මිලියන 60 ක් පමණ වන අතර, ශ්‍රී ලංකාවේ මසක විදේශ ඉපයීම් (අපනයන, සේවා ඉපයීම් සහ විදෙස්ගත සේවකයන් රටට එවන මුදල් ) දැන් එම මුදල මෙන් 30 ගුණයක් පමණ වන අතර එය ඩොලර් මිලියන 1,800 ක්  වන බව මෙහිදී පෙන්වා දීම වැදගත්ය. වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, ජනාධිපතිවරයා ජාත්‍යන්තර දේශපාලන පීඩනය සහ හුදකලා වීමේ බිය නිසා මිස, ජාමූඅ හි  අරමුදල් සඳහා  එම වැඩසටහනට ඇලී නොසිටිනු ඇත.

මෙහිදී වෙනත් තැනකින් – විශේෂයෙන් කෙන්යාවෙන් ඉගෙන ගත යුතු පාඩම් තිබේ. එහි සභාපති විලියම් රූටෝ, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ගිවිසුමකින් වසරකට පසුව, 2022 දී බලයට තේරී පත් වූ අතර, නව ලිබරල් වැඩපිලිවෙලට ඇලී සිටීම නිසා අවසානයේ ඔහු වෙනුවෙන් වොෂින්ටනයේදී රතු පලස් එලන ලදී. එහෙත් වසර දෙකක් ඇතුළත කප්පාදුවට සහ රාජ්‍ය මර්දනයට එරෙහි දැවැන්ත විරෝධතා එම රට විනාශ කර ඇත. ලෝකයේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් 70ක පමණ මෙන්ම ණය බරින් මිරිකී සිටින ශ්‍රී ලංකාව තුළද එම ප්‍රශ්න මතු වේ. ඔවුන් තම ජාතික ප්‍රතිපත්ති බැඳුම්කර හිමියන්ට සහ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලට උකස් කිරීම දිගටම කරගෙන යනවාද, නැතහොත් ඔවුන් සංවර්ධන මූල්‍යයේ විකල්ප මාර්ග සොයා, අබ්බගාත ජාමූඅ වැඩසටහන්වලින් මිදීම සඳහා සාකච්ඡා කරනවාද?

මෙම විකල්පයන් දෙක අතර දිසානායකට තදින් අදින ලද කඹයක් දිගේ ඇවිදින්නාක් මෙන් කටයුතු කිරීමට සිදුවනු ඇත. නිදහසින් පසු  අසන්තක කරණයේ නරකම අදියර පසුකරමින් සිටින රටකට සහ ජනතාවකට ජාත්‍යන්තර සහයෝගීතාවය යන්නෙන් අදහස් විය යුත්තේ රට යළි ගොඩනැගීමට අවකාශය සැලසීමයි. මක්නිසාද යත්, දිසානායක තමන් සමඟ පුරවැසියන් කැටුව යාමට අසමත් වුවහොත්, දශක ගණනාවක් තිස්සේ ශ්‍රී ලංකාව විනාශ කළ ජාතිවාදී හා ධ්‍රැවීකරණ බලවේගයන් අවි අමෝරා සිටිනු ඇත.

1. වෘත්තීය අරමුදල් කළමනාකරුවන් විසින් මුදල් එකතු කර කළමනාකරණය කරන පුද්ගලික ආයෝජකයින්ගේ සීමිත හවුල්කාරිත්වයකි.

එංගලන්තයේ  The Guardian පුවත්පත 2024 සැප්තැම්බර් 24 දින Sri Lanka’s new president faces a problem shared by too many developing countries: austerity imposed by the west මැයෙන් පළ කළ ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය සංස්කරණය ‘කතිකා’ විසිනි.

The post ශ්‍රී ලංකාවේ නව ජනාධිපතිවරයා සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් විශාල ප්‍රමාණයකට පොදු ගැටලුවකට මුහුණ දෙයි: එනම්, බටහිර විසින් පනවන ලද පටිතද කිරීම.. appeared first on විවරණ.

කෙසේ වෙතත්, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ගිවිසුම සහ විකල්ප ණය තිරසාරත්ව විශ්ලේෂණය සඳහා වන උපකල්පන නැවත සාකච්ඡා කිරීම යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද යන්න පිළිබඳ වැඩි පැහැදිලි කිරීමක අවශ්‍යතාවයක් පවතී.

ජාමූඅ ගිවිසුම නැවත සාකච්ඡා කිරීමට හේතු බොහෝය. පළමුව, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ගිවිසුම කිසි විටෙක සැබවින්ම සාකච්ඡා කර එකඟතාවට පත් වූවක් නොවේ; ජනාධිපති වික්‍රමසිංහගේ නායකත්වයෙන් යුත් ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ ආණ්ඩුව ජාමූඅ සහ ණය හිමියන් කැටුව එකට ගිය අතර මැතිවරණයට පෙර ඉක්මනින් ගනුදෙනු ඇතිකර ගැනීම ගැන පමණක් උනන්දු විය. දෙවනුව, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ දැඩි කප්පාදු පියවර දැන් ජීවනෝපායන් කඩාකප්පල් කිරීම, දරිද්‍රතාවය ඉහළ යාම, ආහාර අනාරක්ෂිතභාවය සහ පරම්පරාවක් අහිමි වීමේ විය හැකියාව ඇතුළු දැවැන්ත සමාජ දුක්වේදනාවන් පිළිබඳ අර්බුදයක් නිර්මාණය කර ඇත. තෙවනුව, වත්මන් ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති ගමන් පතය තවත් ණය පැහැර හැරීමකින් සහ දික්ගැස්සුණු  අර්බුදයකින් කූටප්‍රාප්තියට පත්වීමට ඉඩ ඇත.

මෙම සන්දර්භය තුළ, ජාමූඅ ගිවිසුම නැවත සාකච්ඡා කිරීම සඳහා ඉහළ ප්‍රාථමික අයවැය අතිරික්ත ඉලක්කය නැවත සලකා බැලීම සහ වඩාත් විශාල ණය සහන සහතික කිරීම අරමුණු කොට ණය හිමියන් සමඟ ගිවිසුම් පූර්ණ අළුත්වැඩියාවකට ලක් කිරීම අවශ්‍ය වේ. මෙම ක්‍රියාමාර්ග දෙකම පදනම් විය යුත්තේ විකල්ප ණය තිරසාරභාවය පිළිබඳ විශ්ලේෂණයක් මත ය; එය බාහිර ණය තිරසාරභාවය පමණක් නොව, වඩාත් වැදගත් ලෙස, අපගේ ජනතාව සඳහා තිරසාර සමාජ හා ආර්ථික ජීවිත සහතික කරන්නක් විය යුතුය. 

රට ඉදිරියේ ඇති ප්‍රශ්නය 2022 සිට ක්‍රියාත්මක වන යල් පැන ගිය ජාමූඅ ගිවිසුමක් සහ එහි ණය තිරසාරත්ව විශ්ලේෂණය යාවත්කාලීන කිරීම හෝ සියුම් ගැළපීම් කිරීමෙන් වැඩි දියුණු කිරීම නොවේ. ඇත්ත වශයෙන්ම, ජාමූඅ එය සුපුරුදු පරිදි කරන්නාක් මෙන්, එහි වැඩ සටහනේ දෙවන සමාලෝචනය සමඟ, මෙම වසරේ ජුනි මාසයේදී එහි ණය තිරසාරත්ව විශ්ලේෂණය යාවත්කාලීන කර ඉලක්ක වෙනස් කර ඇත. ඒ වෙනුවට, කළ යුතුව ඇත්තේ ජාමූඅ වැඩසටහනේ සහ එහි ණය තිරසාරත්ව විශ්ලේෂණයේ  උපකල්පන සහ ඉලක්ක මූලික වශයෙන් සංශෝධනය කිරීම යි.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල සහ ණයහිමියන් සමඟ එවැනි නැවත-සාකච්ඡා කළ හැකිද? ඔව්, 2018 සහ 2021 අතර ආර්ජන්ටිනාව කළේ එයයි. එවැනි නැවත-සාකච්ඡා කිරීම ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ශ්‍රී ලංකාවෙන් ඉවත් වීමේ අවදානමක් ඇති කරයිද? ඔව්, එය එසේ කරයි, නමුත් රට මෙහෙයවීමට සහ ජනතාවගේ පැවැත්ම තහවුරු කිරීමට සමත් නව ජනාධිපතිවරයෙකුගෙන් ඉල්ලා සිටිනු ලැබෙන දේශපාලන අධිෂ්ඨානය එයයි.

ජාමූඅ හි ණය තිරසාරත්ව විශ්ලේෂණය පිළිබඳ බොහෝ ගැටලු තිබේ. පළමුව, එය බාහිර හා දේශීය ණය ඒකාබද්ධ කරයි;  ශ්‍රී ලංකාව විදේශ ණය පැහැර හැරිය නිසා විදේශ විනිමය සීමාකිරීම් ඇතිවූ අතර එමනිසා ණය සහන  අවශ්‍ය විය. නමුත්, දේශීය ණය රුපියල් වලින් පවතින බැවින් දීර්ඝ කළ හැකිය. 

දෙවනුව, එහි සමාජ පිරිවැය සහ ආණ්ඩුවට එරෙහිව ඇති විය හැකි දේශපාලන පසුබෑම සැලකිල්ලට නොගෙන, 2025 වන විට ශ්‍රී ලංකාවට 2.3% ක ප්‍රාථමික අයවැය අතිරික්තයක් දැරිය හැකි බව එය උපකල්පනය කරයි. තෙවනුව, එය 2027 සිට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.5% ක මූලික ණය සහ පොලී ගෙවීම් වලින් සමන්විත බාහිර සේවාකරණයක්  කළ හැකි යැයි උපකල්පනය කරයි. කෙසේ වෙතත්, එවැනි ණය හා පොලී ගෙවීමක් ප්‍රක්ෂේපිත ආදායමෙන් 30%ක් හෝ ප්‍රක්ෂේපිත අපනයනවලින් 30% කට සමාන වන අතර, අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍ය සහ සමාජ ආරක්ෂණය ඇතුළු රාජ්‍ය සේවා තවදුරටත් මිරිකීමටත්, ආර්ථිකයේ අනාගත වර්ධනය අඩාල කිරීමටත් හේතු වේ. අවසාන වශයෙන්, එය 2027 සිට සෑම වසරකම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 1.8% ක මට්ටමට එන පරිදි ජාත්‍යන්තර ස්වෛරී බැඳුම්කර දියත් කරමින් ණය ගැනීම උපකල්පනය කරයි. එම ණය එම වසරේ ඇ.ඩො.බිලියන 1.5 ජාත්‍යන්තර ස්වෛරී බැඳුම්කර වටිනාකමක් ගන්නා අතර, ඉන් පසු සෑම වසරකම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ වර්ධනයට සමානුපාතිකව වැඩි වේ.

මෙම උපකල්පන සියල්ල ප්‍රතික්ෂේප කරමින් විකල්ප ණය තිරසාරත්ව විශ්ලේෂණයක් ආරම්භ කළ යුතුය. විදේශ සහ දේශීය ණය වෙන වෙනම සලකා බැලිය යුතු අතර, වඩා වැඩි සමාජ සුබසාධන වියදම් හරහා ජනතාවගේ අත්‍යවශ්‍ය අවශ්‍යතා සපුරාලීම සහ ආර්ථික වර්ධනය දිරිමත් කිරීම සඳහා රාජ්‍ය ආයෝජන යන දෙකරුණම ආමන්ත්‍රණය කිරීමට හිඟ-මූල්‍යනය [එනම්, ආණ්ඩුවේ ආදායමට වැඩියෙන් වියදම් කිරීම]සඳහා ඉඩ ලබා දිය යුතුය.  විශේෂයෙන්ම, ප්‍රාථමික අයවැය ඉලක්ක ශ්‍රී ලංකාවේ සම මට්ටමේ රටවල මට්ටම් වලට තිබිය යුතුය, හෝ අර්බුදය හේතුවෙන් ඊටත් වඩා අඩු විය යුතු ය, එනම් එය වත්මන් ජාමූඅ ඉලක්කයට වඩා අවම වශයෙන් 3% කට වඩා අඩු විය යුතුය. මීළඟට, 2027 න් පසු ඉහළ විදේශ ණය හා පොලී ගෙවීමට යාම තවත්  හදිසි පහරකින් ශ්‍රී ලංකාව ආපසු ණය ගෙවීම පැහැර හැරීමට තුඩු  දෙන තත්වයට ගමන් නොකරන පරිදි, ණය හිමියන්ගෙන් බොහෝ ඉහළ ණය සහන අවශ්‍ය වේ.

ශ්‍රී ලංකාවේ ණය උගුල සහ ණය ගෙවීම පැහැර හැරීමම අධික පොලී සහිත ජාත්‍යන්තර ස්වෛරී බැඳුම්කර ණය ගැනීම් සමඟ සම්බන්ධ වී ඇති හෙයින්, ණය තිරසාරභාවය විශ්ලේෂණයට අනාගතයේදී එවැනි වෙළඳපල ණය ගැනීම් ඇතුළත් නොකළ යුතුය. ඇත්ත වශයෙන්ම, ජාත්‍යන්තර ස්වෛරී බැඳුම්කර මූල්‍යකරණයේදී යෝජිත දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 1.8% අඩු කිරීමෙන්, දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ 4.5% බාහිර ණය හා පොලී ගෙවීමේ ඉලක්කය පළමුව දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 2.7% දක්වා අඩු කළ යුතුය. කෙසේ වෙතත්, එය පමණක් ණය තිරසාරභාවය පිළිබඳ ගැටළුව විසඳන්නේ නැත. මන්ද ආපසු ගෙවීමේ හැකියාව ගණනය කළ යුත්තේ, ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ ඉපැයීම් තත්වය අනුව පවත්වාගෙන යා හැකි, අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය සහ (උදාහරණයක් ලෙස යන්ත්‍රෝපකරණ ආදියෙහි) නිෂ්පාදන ආයෝජන සඳහා වන ආනයන බිල්පත මත පදනම්ව වන හෙයිනි. 

ශ්‍රී ලංකාවේ ණය හිමියන් පසුගිය වසර පහළොව තුළ ඉහළ පොලී ගෙවීම් උද්ධරණය කිරීමෙන් කෙටි කාලයකින් සහ සුළු උත්සාහයකින් විශාල මුදලක් උපයා ගැනීම දැනටමත් සිදු කර ඇති බැවින්, ඇත්ත වශයෙන්ම වඩා බෙහෙවින් ඉහළ මට්ටම් වල ණය සහන ලබා දීමක් ඔවුන්ට දරාගත හැකිය. තවද, ශ්‍රී ලංකාවේ තිරසාර සංවර්ධනයේ ඉදිරි මාවත රඳා පවතින්නේ, ගෝලීය දකුණේ රටවල් හැත්තෑවකට අධික සංඛ්‍යාවක ණය පීඩාවට හේතුවන එවැනි ගෝලීය මූල්‍ය සපයන්නන් වෙත ලංකාව ආපසු නොයෑම මත ය.

මගේ පසුගිය තීරු ලිපිවල මා තර්ක කර ඇති පරිදි ජාමූඅ අපට ඇපදීමක් කර නොමැති අතර, පසුගිය වසර දෙක තුළ ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය දුවන්නේ තමන්ගේම විදේශ ඉපැයීම් මත ය; ලංකාවට ලැබෙන ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ගෙවීම් මසකට ඩොලර් මිලියන 60කට සමාන වන අතර ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ ඉපැයීම් මසකට ඩොලර් මිලියන 1,800කි. ඇත්ත වශයෙන්ම, අපි පසුගිය වසර දෙක තුළ ජාමූඅ ඇතුළු ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය ආයතන වෙත ණය ආපසු ගෙවීම සඳහා ඩොලර් බිලියන 2 කට ආසන්න මුදලක් ගෙවා ඇත. තවද, වසර හතරක කාලය තුළ ලබා දී ඇති ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 3 ක වත්මන් ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩසටහන සඳහා ශ්‍රී ලංකාව ඉදිරි වසර දහය තුළ ජාමූඅ ට පොළිය පමණක් ඩොලර් බිලියන 2 ක් ගෙවනු ඇත. පැහැදිලිවම, ජාමූඅ බේරුම්කරුගේ සහ ණයහිමියාගේ භූමිකාවන් ඉටුකිරීමේ දී ද ළබැඳියාවන් පිළිබඳ ගැටුමක් ද පවතී.

මේ සියල්ලෙන්ම කියැවෙන්නේ, ඕනෑම නව ආණ්ඩුවක් දැඩි ලෙස සාකච්ඡා කළ යුතු බවය. ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ඉවත්ව යාම පිළිබඳ ත්‍රාසද්ග්‍රහණය නැතහොත් (නැතහොත් එසේ තර්ජනය කොට බියවැද්දීම), ණයහිමියන් කෙරෙහි ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ නැඹුරුව සහ ශ්‍රී ලංකාව දැන් යළි ණය පැහැර හැරීමට සහ පිරිහීමට කටයුතු සකසා ඇති ආකාරය හෙළි කරන්නක් ලෙස අභිමුඛ විය යුතුය. බලයට පත්වන ඕනෑම නව ආණ්ඩුවක්, වටකොට පහර දෙනු ලැබ සිටින පුරවැසි සමූහයාට සහන සැලසීමට සහ වත්මන් ආර්ථික අවපාතයෙන් මිදීමට සැලසුම් කරන්නේ කෙසේදැයි පළමුව ගෙනහැර දැක්විය යුතු අතර, බාහිර ක්‍රියාකාරිකයන් සම්බන්ධයෙන් වන ඕනෑම ආධාරයක් හෝ ගිවිසුමක් එම දේශීය ප්‍රමුඛතාවයන්ට ද්විතියික විය යුතුය.

මැතිවරණයෙන් පසු වසරේ, අපේ වැඩ කරන ජනතාවගේ විශ්‍රාම අරමුදල්වලින් අඩකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් අසන්තක කර ඇති පසුගිය වසරේ දේශීය ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ මහා අසාධාරණය ආණ්ඩුව විසින් විශ්‍රාම අරමුදල් ප්‍රාග්ධනකරණය කොට නිවැරදි කළ යුතුය. තවද, ආහාර අනාරක්ෂිත භාවය, ආබාධකරණ සුළු ජීවන වියදම සහ කඩාකප්පල් වූ ජීවනෝපායන් පිළිබඳ කරුණු ආමන්ත්‍රණය කිරීම ප්‍රධාන තැනක් ගත යුතුය. මධ්‍ය කාලීනව, ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම සහ සාධ්‍ය සංවර්ධන මූල්‍යකරණය සඳහා වඩා හොඳ කොන්දේසි සාකච්ඡා කිරීම සඳහා ණයගැති රටවල සන්ධානයක් ගොඩ නැඟීම දිශාවට ශ්‍රී ලංකාව කටයුතු කළ යුතුය. මේ අතර, මෙම ජාමූඅ ගිවිසුමේ ශාපය නැවත සාකච්ඡා කිරීමට මැතිවරණ වාද විවාද සහ මැතිවරණය විසින්මත් ජනවරමක් ලබා දිය යුතුය.

2024 සැප්තැම්බර් 2 වැනි දින Daily Miror පුවත් පත Elections, Debt Sustainability and IMF Blackmail මැයෙන් පළ කළ ලිපියේ සිංහල පරිවර්ථනය සංස්කරණය ‘කතිකා’ විසිනි.

The post මැතිවරණ, ණය තිරසාරභාවය සහ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ත්‍රාසද්ග්‍රහණය appeared first on විවරණ.